محمود حاجزمان: اگر قرار باشد روزی یک انسان، حتی یک سوپرقهرمان هالیوودی مثل سیلوستر استالونه با یک دایناسور تیرکس مچ بیاندازد، کدامیک برنده خواهد شد؟
این سوالی است که جک کنراد، دیرینهشناس مهرهداران موزه تاریخ طبیعی آمریکا اینطور به آن جواب میدهد: «نخست، باید فرض کنیم که تیرکس رقیبش را نمیخورد؛ درست است؟!»
البته که درست است: این مسابقهای رسمی است و کشتن رقیب کاملا خلاف قوانین است. اما بالاخره برنده کدامیک خواهد بود؟
کنراد جواب خود را اینگونه ادامه میدهد: «البته فرقی هم نمیکند. هیچ شانسی وجود ندارد که انسان برنده این مسابقه باشد.» شاید بازوهای تیرکس کوچک و بیفایده به نظر رسد، اما آنها بسیار قدرتمند هستند. بازوی تیرکس حدود 90 سانتیمتر طول دارد. بر اساس اندازه استخوانهای بازو و تحلیلهای انجام شده روی نقاط اتصال ماهیچهها به استخوانهای بازو، بازوهای تیرکس مثل جک عمل میکنند. کنراد میگوید: «حتی در محتاطانهترین تخمینها، عضلههای دوسر بازو تیرکس میتوانند نیرویی معادل 2000 نیوتن وارد کنند. فربهترین انسانها حداکثر میتوانند نیرویی معادل 1200 نیوتن اعمال نمایند.»
اما آیا قهرمانی هالیوودی مانند سیلوستر استالونه هم شانسی برای برد ندارد؟ کنراد میگوید: «حتی لو فریگنو (قهرمان اسبق بدنسازی دنیا) در اوج دوران حرفهای خود نیز شانسی ندارد. تیرکس فقط عضلات دوسر بازوی بزرگی ندارد. عضلات قفسه سینه و شانههای آنها هم خیلی بزرگ است. آنها قدرت این را دارند که بازوی انسان را به راحتی از جای خود در آورند.»
با این وجود، این شانس وجود دارد که رقیب شما نتواند از تمام قدرت عضلات خود استفاده کند. کنراد توضیح میدهد که اگرچه نظریات مختلفی درباره کارکرد بازوهای تیرکس وجود دارد، اما جدیترین آنها این است که تیرکس از این بازوها برای انداختن تکههای بزرگ گوشت شکار به درون دهانش استفاده میکرد، و یا آنها را برای حفظ تعادل خود در حین جفتگیری به کار میبرد.
دلیل محبوبیت این نظریات این است که انجام چنین کارهایی تنها به حرکات ساده بالا و پایین بردن بازو نیازمند است؛ و طبق شواهد فسیلی به دست آمده، این پادشاهان دایناسورها قادر به چرخاندن یا پیچاندن بازوهای خود نبودند. کنراد میگوید: «به احتمال فراوان تیرکس قادر نیست که حرکت مچاندازی را انجام دهد؛ بنابراین شاید شما بتوانید با استفاده از خطای فنی وی را ببرید.»
53275