به گزارش خبرآنلاین، کتاب «منتخبی از ژاپنیات ایرانیان در عصر تجدد» به قلم کامیار عابدی از مجموعه «تمدن و فرهنگ» در 236 صفحه و بهای 9 هزار تومان از سوی جهان کتاب به تازگی منتشر شده است. در این کتاب مطالب حدود 150 متفکر و روشنفکر ایرانی درباره ژاپن گردآوری شده است.
کامیار عابدی، نویسنده و پژوهشگر ادبیات معاصر ایران، چند سالی است که در ژاپن به تدریس و تحقیق اشتغال دارد. او در این کتاب آرای بیش از یک صد نفر از ایرانیان از گروه ها و گرایش های متنوع و مختلف فکری و اجتماعی را در روایتی پژوهشی گردآوری، تلخیص و تنظیم کرده است.
در پشت جلد کتاب می‌خوانیم: «اراده ملی و عزم اجتماعی گسترده و عمیق ژاپنی ها برای اصلاحات، نوسازی و توسعه کشورشان، همچون الگویی بسیار شایسته، مطلوب یا آرمانی برای بسیاری کشورها جلوه کرده است که ایران نیز یکی از این کشورها به شمار می آید. در این کتاب، توصیف ها، تلویح ها، تحلیل ها و تلمیح های مرتبط با ژاپن به قلم بیش از 100 پژوهشگر و متفکر ایرانی (با گرایش‌های مختلف فکری و اجتماعی) از سده نوزدهم تا اول سده بیست و یکم میلادی، در روایتی پژوهشی گردآوری و تلخیص و تنظیم شده است. علاوه بر این، مولف در دو مقدمه تفصیلی به شناخت و تحلیل بازتاب های ایرانی نسبت به ژاپن و همچنین ثبت بخشی از مشاهدات خود در این کشور پرداخته است.»
همچنین در مقدمه ناشر توضیح داده شده است: مقصود از «ایرانیان» تمامی افرادی است که شناسنامه ایرانی داشته اند یا دارند اعم از شاه، رییس جمهوری، نخست وزیر، دولتمرد، روزنامه نگار، شاعر، نویسنده، پژوهشگر، تکاپوگر، قلم زن و حتی افرادی که روزی روزگاری در این زمینه به تفنن قلمی زده اند.»
در ادامه بخش‌هایی از این کتاب را با هم مرور می‌کنیم:
نشریه اختر، نشریه تجدد خواه که از دوره ناصری در استانبول نشر می‌یافت، با برشمردن پیشرفت‌های ژاپن:«ما باید در آتش غفلت خود بسوزیم و بسازیم. چرا که ژاپنی‌ها به اقتصای بصیرت در هر کار با فرنگیان بنای رقابت گذاشته؛ همت به آبادی مملکت و استحصال اسباب ترقیات عصر حالیه گماشته‌اند. در روزنامه اختر، به موضوع آموزش و پرورش و نیز مطبوعات در روند تجدد ژاپن اشاره های زیاد شده و ژاپنی‌ها «انگلیسی‌های آسیا» نامیده شده‌اند.
محمد تقی بهار(ملک الشعرا) در سال 1285، نومیدی خود را از ترقی ایران در مقایسه با ژاپن چنین بیان کرده است:
ما و ژاپن همسفر بودیم اندر آسیا
او سوی مقصد شد و در نیمه ره ماندیم ما
*
جلال آل احمد نیز در آغاز دهه 1340 با لحنی کوبنده در مقایسه ایران و ژاپن می گوید: «ما حتى عرضه این را نداشتیم که هم چو ژاپون باشیم که از صد سال پیش به شناختن ماشین همت بست. و چون در ماشین زدگى با غرب دعوى رقابت کرد و تزارها را کوبید (در 1905) و امریکا را (در 1941) - و پیش از آن نیز بازارشان را از دست شان گرفت - عاقبت با بمب اتم کوبیدندش که بداند از پس خربزه خوردن، چه لرزى هست.»
*
محمود سریع القلم نیز در این کتاب صفحاتی به خود اختصاص داده که گزیده ای از آن را در ادامه می‌خوانید:
-موضوع مخاطره آمیزی که در کشور ما دیده می‌شود، حجیم شدن غیر عادی دولت است. زمانی ایران ژاپن خاورمیانه می‌شود و یا طبق خواسته سند چشم انداز، جایگاه اول منطقه ای پیدا می‌کند که جامعه ایرانی رشد کند نه آنکه دولت، روز به روز حجیم تر شود.
- طی صدوسه سال گذشته، در آمد نفت ایران، حدود هزار میلیارد دلار بوده در حالی که فقط طی ده سال اخیر، مردم ژاپن، سالانه به طور میانگین 5 هزار میلیارد دلار تولید کرده‌اند...
- کشور ژاپن سابقه استبدادی دارد. اما توانست تقریبا همزمان با ایران اقتدارگرایی و استبداد به یک سیستم غیر فردی و قاعده محور حرکت کند...چرا ایرانی‌ها ظرفیت ساختن سیستم را ندارند و چرا اقتدارگرایی در ایران بازتولید می‌شود؟ رمز تداوم اقتدارگرایی در ایران، بنیان‌های ضعیف ایرانیان در کار گروهی و تشکل و چانه زنی است.
- نکته دیگر اصل اجماع سازی میان طیف صاحبان و مدعیان قدرت در ژاپن است. به عبارت دیگر مجموعه نخبگان باید یکدست و همزمان نسبت به تغییر، ماهیت تغییر و جهت گیری و روش‌های تغییر به اجماع برسند. این اتفاق در ژاپن افتاد و آنها توانستند تحولات صنعتی اروپا و شمال آمریکا را اقتباس کنند. اما این اجماع هیچگاه در ایران رخ نداد.»
بنابراین گزارش، ناصرالدین شاه قاجار، حاج سیاح محلاتی، طالب اُف تبریزی، قهرمان میرزا سالور، زین العابدین مراغه ای، علی اصغرخان اتابک، مهدی قلی خان هدایت، محمدعلی فروغی، عبدالله مستوفی، محمدعلی شاه قاجار، ادیب الممالک فراهانی، ناظم الاسلام کرمانی، نصرالله تقوی، محمدتقی بهار، علی اکبر دهخدا، رضاشاه پهلوی، محمد حجازی، احمد کسروی، غلامعلی رعدی آذرخشی، مهدی ملک زاده، عیسی صدیق اعلم، محمدرضاشاه پهلوی، محمود افشار یزدی، ایرج افشار، سهراب سپهری و جلال آل احمد نام برخی از این افراد است. باقر مومنی، فریدون آدمیت، داریوش آشوری، محمداسماعیل رضوانی، مهدی حمیدی شیرازی، ژاله اصفهانی، علی شریعتی مزینانی، محمدعلی اسلامی ندوشن، داریوش شایگان، عبدالهادی حائری، رضا داوری اردکانی، هاشم رجب زاده، سیاوش کسرایی، احسان طبری، سید محمد محیط طباطبایی، چنگیز پهلوان، مهدی اخوان ثالث، نصرت رحمانی، رحیم رییس نیا، جمشید بهنام، سهراب یزدانی، محمدرضا شفیعی کدکنی، رسول جعفریان، داریوش همایون، سیمین بهبهانی، عبدالحسین آذرنگ و عباس کیارستمی بخش دیگری از 150 نفری هستند که مطالبی درباره ژاپن از دوره قاجار تا کنون نوشته اند.
این کتاب با قیمت 11هزار تومان از سوی جهان کتاب وارد بازار نشر شده است.
6060