خانه ای آتش گرفته و اهالی خانه عوض آن که آن را خاموش کنند، یکدیگر را متهم می کنند که تو آتش زدی.
حکایت عراق و سوریه بدین صورت در آمده است. از وقتی که سوریه گرفتار این آتش شد، تمام کسانی که حالا دست و آستین بالا زده و ائتلاف درست کرده اند تا آتش را خاموش کنند، در آتش زدن آن مقصر بودند.. یک قلم آن، امریکای یانکی دیر فهم است که تازه بعد از چند سال، حالا دریافته که مقصر کیست. جو بایدن مغز متفکر دولت اوباما در جمع دانشجویان مدرسه کندی دانشگاه هاروارد گفت: "مشکل اصلی ما متحدان‌مان هستند. ترکها... سعودی‌ها، امارات، و دیگران. اینها چه کار دارند می‌کنند؟ این‌قدر اصرار داشتند اسد را سرنگون کنند، جنگ شیعه و سنی‌شان را آنجا پیاده کنند. چه شد؟ صدها میلیون دلار و ده‌ها بلکه صدها هزارها تن سلاح ریختند آنجا، برای هرکس که حاضر باشد با اسد بجنگد."
اما متقابلا عربها و ترکها نیز امریکا را متهم می کنند. این که چرا در سوریه دخالت نکرد، و کار اسد را نساخت و آنجا را سامان نداد تا به این روز بیفتد!
مشکل فقط سوریه نیست، عراق هم هست. امریکا آمد و آنجا را بدون هیچ تکیه گاهی رها کرد و رفت. دولت ناتوان و فاسد مالکی این کشور را به ورطه نابودی سوق داد. مالکی که با گردن کلفتی با همه منتقدین به مخالفت برخاست. با تبلیغات مردم فریبی کرد. فساد را پنهان کرد. ارتش را نابود کرد و متوجه نشد که یک کشوری با چند طائفه را اداره می کند..... از مقصران اصلی این ماجراست.
اما کردها... آنها هم لااقل جمعی شان، هوس استقلال کردند و هر روز برای دولت عراق گربه رقصاندند.... و حالا این چنین تحت فشار قرار گرفته اند.
فارغ از اینها، جوبایدن حرف اصلی را زد. اما این قدر این حرف تلخ بود که همین متحدین سنی امریکا، وادارش کردند که مصلحتی هم شده عذرخواهی کند. اما چه سود؟ این عذرخواهی به درد چه کسی می خورد؟ آنان خود باید به اشتباهاتشان اعتراف می کردند که به بهانه بشار اسد، این آتش را تا این حد شعله ور کردند. امریکا باید خودش را متهم می کرد که آلت دست شد. حالا باید نظاره گر آتشی باشند که عاقبت آن نامعلوم است و هر لحظه ممکن است به بسیاری از نقاط دیگر هم سرایت کند.
دلم می خواهد یادداشتی را که صاحب این قلم در مرداد 1390 با عنوان «در آتش سوریه چه کسانی خواهند سوخت» را بخوانید.
http://khabaronline.ir/(X(amyzvoxw0wqbfd3v1uo))/detail/168906/weblog/jafarian
سه سال قبل. عین همین حرفها، و این که چه کسانی آتش بیار معرکه شده اند و بسا خودشان در آن خواهند سوخت در آن آمده است. ای کاش امریکایی ها هم این یادداشت را بخوانند. سطر به سطر آن اتفاقی است که افتاد اما در طول این سه سال این وضع که همان زمان بدیهی به نظر می رسید مورد توجه این دولتها قرار نگرفت.
اکنون شرایط عوض شده، و امریکا با مشکلات بسیار زیادی روبرو گشته، مشکلاتی که با توجه به کندی تصمیم گیری در این کشور و فشارهایی که بر او وارد می آید، به سادگی قابل حل نیست. ترکیه بیش از همه رفتاری منافقانه دارد، در حالی که خود او هم در معرض همین سوختن است. داعش به هیچ کدام یک از این دولت های غربگرا رحم نخواهد کرد، به ویژه ترکیه که از همه غربگراتر است. کسی اردوغان را وارث عثمانی نمی داند، بلکه وارث آتاتورک می داند که جای عثمانی را گرفته است. تازه، داعش اساسش یک حرکت عربی و اسلام نجدی حنبلی سلفی است، ضد همه اقوام، ایرانی و ترک و کرد برایش دشمن است. همه را کافر می داند. اگر استفاده ای از اقوام دیگر می کند، روزانه و روز مزد است نه بیشتر. امریکا نباید رفتار ترکیه را تحمل کند. ایران هم نباید تحمل کند. باید ترکیه از سوی ایران، مصر، عربستان، و دیگران تحت فشار قرار گیرد. بی توجهی به این امر، خطرات زیادی را به دنبال خواهد داشت.