نخستین بار، در 22 آوریل 1970 (دوم اردیبهشت 1349) روز زمین با راه‌پیمایی‌های بیست میلیون آمریکایی شکل گرفت. آن رویداد، سبب راه افتادن جنبش نوین محیط زیستی در جهان شد و در پی آن، قانون‌های هوای پاک، آب پاک، گونه‌های در خطر، و بسیاری قانون‌های برجسته‌ی دیگر در ایالات متحده تصویب شد. پس از نخستین روز جهانی زمین، "شبکه‌ی روز زمین" (EDN: Earth Day Network) شکل گرفت که امروزه با بیش از 50000 مشارکت‌کننده در 192 کشور، با هدف گسترده ساختن، تنوع بخشیدن، و بسیج جنبش محیط زیستی فعالیت دارد. با نگاهی به تارنمای این شبکه (www.earthday.org) می‌بینیم که تا کنون بیش از یک میلیارد و صد میلیون تن همبستگی خود را با این شبکه اعلام کرده و به این ترتیب بزرگ‌ترین (یا یکی از بزرگ‌ترین) دغدغه‌مندی‌های اجتماعی را شکل داده اند.
هدف فعالیت‌های شبکه (مانند راه‌اندازی مدرسه‌های سبز، یا ترویج شیوه‌های اقتصاد سبز در خانه و بیرون، یا کارزار شهرهای سبز) آگا‌ه‌سازی و به جنبش آوردن جامعه‌های انسانی به منظور تضمین آینده‌ی سالم برای خود و فرزندان‌شان است. در 45 سال گذشته، شبکه‌ی روز زمین کارزارهایی را برای رویارویی با تغییرات اقلیمی، تامین آب سالم، نجات نهنگ‌ها، و... راه انداخته که به موفقیت‌های نسبی نیز دست یافته است. این شبکه، از پیشروان برجسته در ایجاد برنامه‌های خلاقانه‌ی مدنی با مشارکت اشخاص خارج از جنبش محیط زیستی، به شمار می‌رود.
به مناسبت روز زمین، چه می‌توانیم کرد؟
مجموعه‌ای از کارهای ساده تا پیچیده هست که هر کس با توجه به علاقه و توانایی خود می‌تواند با انجام آن‌ها، در جنبش جهانی زمین مشارکت کند:
- اجرای برنامه‌های پاک‌سازی در: محله، بوستان شهری، کوهستان، روستا، و...
- دادن راه حل به مقام‌های مسوول، و به مردم عادی برای از میان بردن معضل زباله
- تفکیک زباله‌های تر و خشک در خانه و محل کار
- سخن گفتن از مشکلاتی که زمین با آن روبرو است، و آموزش چهره به چهره در خانه و محل کار و مسیرهای کوه‌پیمایی و گردشگاه‌ها
- دادن یادداشت و مقاله با موضوع حفاظت محیط زیست به رسانه‌ها
- برگزاری همايش و سخنرانی
- تهیه‌ی گزارش و عکس از وضع محیط‌های طبیعی و انسانی منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم یا به آن سر زده ایم
- مشارکت در برنامه‌هایی که شهرداری‌ها و سازمان‌های دولتی و دیگران به مناسبت روز زمین برگزار می‌کنند
- طرح مطالبه‌های زیست‌محیطی، و کارزارهای اجتماعی (مانند درخواست مبارزه با فساد اقتصادی که منشا آسیب‌های بی‌شمار به محیط زیست است)
- پایش و ارزیابی طرح‌های اجراشده‌ی پیشین (مثلا: سرکشی به نهال‌های کاشته‌شده در برنامه‌های درخت‌کاری، انجام رسیدگی‌های لازم، و تهیه‌ی گزارش)
- کم کردن مصرف (آب، برق، بنزین، گوشت، پوشاک، لوازم خانگی،...)
- مشارکت در آن دسته از کارزارها (campaigns) که به شکلی هدفمند در پی دستیابی به یک خواسته‌ی محیط زیستی هستند؛ با رای دادن در شبکه‌های مجازی، امضا کردن تومار، حمایت از دعواهای حقوقی مرتبط با حفاظت زمین، و... .