تیتر سه وبلاگ‌ها

  • نوروز رودها

    نوروز رودها

    از نوزدهم اسفند که در تقویم کهن ایران "نوروز رودها" خوانده شده تا بیست‌وچهارم اسفند (چهاردهم مارچ) روز جهانی رودخانه‌ها، برای "رگ‌های زندگانی‌بخش زمین" کاری بکنیم:

  • ساخت‌وساز در فضاهای سبز؛ تهاجم به سلامت مردم

    ساخت‌وساز در فضاهای سبز؛ تهاجم به سلامت مردم

    زاکانی شهردار تهران گفته که شهرداری قصد ساخت هتل در چند بوستان (پارک) را ندارد، بلکه این کار را در  "فضاهای سبز پیرامونی" تهران خواهد کرد.

  • زمستان گرم و بی‌عملی مزمن مسئولان

    زمستان گرم و بی‌عملی مزمن مسئولان

    گرم شدن کره‌ی زمین، کم شدن بارش‌ها برف، عقب‌نشینی یخچال‌های کوهستانی، کم‌دوام شدن برفچال‌ها در فصل گرم، و فصلی شدن رودخانه‌هایی که پیش‌تر دائمی بوده‌اند، پدیده‌های نویی نیستند؛ از حدود هزاروهشتصد و شصت میلادی که پایان "دوره‌ی یخچالی کوچک" خوانده شده، انبوهی از اطلاعات تجربی و پژوهشی در این زمینه ارائه شده است. کافی است که در فضای اینترنت عبارت glacier retreat را جستجو کنیم تا به دریایی از محتوا در این زمینه دست یابیم.

  • روز جهانی کوهستان و ضرورت حکمرانی خوب

    روز جهانی کوهستان و ضرورت حکمرانی خوب

    بیستم آذر (11 دسامبر) روز جهانی کوهستان است. در سال 2002 سازمان ملل برای جلب توجه کشورها به اهمیت کوه‌ها در چرخه‌ی زیست، این روز را اعلام کرد و هر سال نیز یک موضوع یا شعار را برای این مناسبت مطرح می‌سازد.

  • امید باغ گیاه‌شناسی به دیوان عدالت

    امید باغ گیاه‌شناسی به دیوان عدالت

    باغ گیاه‌شناسی ایران در جاده‌ی تهران – کرج که به‌عنوان یک اثر ملی و تاریخی به ثبت رسیده، از بهترین باغ‌های این نوع در جهان است.

  • سد هراز و زباله‌زار عمارت؛ نمونه‌ای از مشکلات زنجیره‌ای سدسازی

    سد هراز و زباله‌زار عمارت؛ نمونه‌ای از مشکلات زنجیره‌ای سدسازی

    سدها از شاخص‌ترین دستکاری‌های انسان در سامانه‌های طبیعی هستند که با ترکیب چند عامل مخرب، موجب "اثرات تجمعی منفی" در محیط زیست می‌شوند. در این یادداشت،  خلاصه‌وار به چند عامل که بر روی هم با احتساب عامل "هم‌افزایی" تأثیر تجمعی بسیار مخربی بر طبیعت و اقتصاد و جامعه‌های انسانی حوزه‌ی سد هراز داشته و خواهند داشت، اشاره می‌کنم.

  • بلایی که اسرائیل بر سر محیط‌زیست آورد

    بلایی که اسرائیل بر سر محیط‌زیست آورد

    جنگ از پلیدترین رفتارهای جامعه‌های انسانی و از مخرب‌ترین عامل‌ها برای محیط زیست است.

  • لایحه‌ حجاب و امر محیط زیست

    لایحه‌ حجاب و امر محیط زیست

    لایحه‌ای در یک کمیسیون مجلس (و نه در صحن علنی و با حضور همه‌ی نمایندگان) در حال رسیدگی و تبدیل به قانون است تا به موضوعی بپردازد که سبب یکی از پردامنه‌ترین اعتراض‌های اجتماعی دوران پس از انقلاب شد.

  • خط و نشان برای کنشگران مدنی؛ بی‌علاقگی سیاست به محیط زیست

    خط و نشان برای کنشگران مدنی؛ بی‌علاقگی سیاست به محیط زیست

    سی‌ویکم جولای روز جهانی محیط‌بان (و جنگل‌بان) است. سال‌ها است که مقام‌های دولتی و اشخاص غیردولتیِ دلسوز طبیعت ایران می‌گویند شمار تقریبی چهارهزار محیط‌بان  که از میان آنان حدود سه هزار تن  در عرصه‌های حفاظت‌شده مشغول هستند، بنا به برآوردهای متفاوت یک هشتم تا یک شانزدهمِ(!) آن رقمی است که برای مراقبت از منطقه‌های حفاظت‌شده‌ی کشور لازم است.

  • مناسک افتتاح پروژه

    مناسک افتتاح پروژه

    سدسازان، کلنگ‌زنیِ آغاز ساخت و مراسم افتتاح آبگیری سد را موذیانه به چیزی شبیه مناسک و آداب اعتقادی بدل کرده‌اند.

  • سیزدهم تیر؛ روز جشن تیرگان و روز ملی دماوند

    سیزدهم تیر؛ روز جشن تیرگان و روز ملی دماوند

    جامعه نیاز به شادی دارد تا بتواند زیستِ رو به پیشرفت داشته باشد. تندرستی آدمیان نیز بی شادمانی و امیدواری امکان‌پذیر نیست.

  • روز ملی علم‌کوه

    روز ملی علم‌کوه

    در ۲۱ خرداد ۱۳۸۱ قله‌ی علم‌کوه و بخشی از این منطقه‌ (به همراه بخش‌هایی از کوهستان‌های دماوند، سبلان، و تفتان) از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به‌عنوان "اثر طبیعی ملی" ثبت شد.

  • روز زمین و «چندبحرانیِ» سرزمینِ ما

    روز زمین و «چندبحرانیِ» سرزمینِ ما

    عبارت «چندبحرانی» (polycrisis) به‌ویژه در نشست داووس ۲۰۰۳ بر سر زبان‌ها افتاد. در این نشست، بیان شد که اینک جهان با فاجعه‌هایی جدی روبرو است که همگی هم‌زمان در حال اثرگذاری منفی هستند و اثرات متقابل و تجمیعی این بحران‌ها نتیجه‌ی منفی بزرگ‌تری از جمع ساده‌ی آن‌ها پدید آورده است. مجموعه‌ معضل‌هایی مانند بروز جنگ اوکراین، کند شدن رشد اقتصاد جهان، تغییرات اقلیمی، کمبود مواد غذایی، بروز دوباره‌ی کووید، افزایش تورم، و خطرات ناشی از دولت‌های بی‌ثبات، وضعی را پدید آورده که برای توصیف آن به عبارتی نو یعنی «چندبحرانی» نیاز است.

  • پیروزی‌های محیط زیستی در سال ۱۴۰۱

    پیروزی‌های محیط زیستی در سال ۱۴۰۱

    در ایران کنشگری در راه حفظ میراث‌های طبیعی، و مطالبه‌ی حقوق محیط زیستی موضوعی جدی شده و خوشبختانه چند سالی است که کارهای مخربِ محیط زیست نمی‌تواند در سکوت به انجام رسد.

  • نوروز، زمان طبیعت‌دوستی است

    نوروز، زمان طبیعت‌دوستی است

    نوروز جشن نوزایی کوه و دشت و سرآغاز کشت‌وکار و پیوستگی با زمینِ روزی‌بخش بوده است.

  • یک میلیارد درخت را چرا و چطور و کجا می‌خواهیم بکاریم؟

    یک میلیارد درخت را چرا و چطور و کجا می‌خواهیم بکاریم؟

    جای امیدواری است که طرح کاشت یک میلیارد درخت (یا گیاه) فرصتی را فراهم کرده تا در فضای گفتگو میان نیروهای مردمی و مسئولان دولتی، به‌شکل جدی درباره‌ی محیط زیست گفتگو کنیم.

  • دریاچه اورمیه نجات پیدا می‌کند؟

    دریاچه اورمیه نجات پیدا می‌کند؟

    مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی گفته "طرح‌های احیای دریاچه‌ی اورمیه* توسط دستگاه‌های اجرایی در دست اجرا است و این طرح‌ها در آذربایجان شرقی نود درصد پیشرفت فیزیکی دارد" (ایرنا، ۶ اسفند). این سخن، نمونه‌ای از مغلطه‌پردازی‌ در موضوع‌های مربوط به سدسازی، انتقال آب، و "احیای" دریاچه‌ها و تالاب‌ها است.

  • یاد روشنِ حسین بنایی

    یاد روشنِ حسین بنایی

    یاد بعضی نفرات روشنم می‌دارد / اعتصام یوسف، حسن رشدیه به نظرم، در این شعرِ نیمایوشیج، نام‌های حسن رشدیه و یوسف اعتصام‌الملک از میان مردان و زنان نامی و کوشنده‌ی ایران، به‌تصادف نیامده و به احتمال زیاد در این‌جا نیما به اهمیت آموزش‌های نوین نظر داشته است.

  • سد چم‌شیر و استاندار حقوق‌نگیر!

    سد چم‌شیر و استاندار حقوق‌نگیر!

    بیشترِ کنشگران محیط زیست تلاش دارند که خود را درگیر مسایل سیاسی نکنند، اما مردان سیاسیِ کشور هستند که هنگام کم آوردن در بحث، با وارد کردن اتهام‌های سیاسی کنشگران را آلوده‌ی این مساله‌ها می‌کنند.

  • فهرست بلندبالای سدهایی که نباید ساخته می‌شد؛ کاش چم‌شیر آبگیری نشود

    فهرست بلندبالای سدهایی که نباید ساخته می‌شد؛ کاش چم‌شیر آبگیری نشود

    ضرب‌المثل‌ها، دربرگیرنده‌ی «حکمت عامه» هستند و برآمده از انبوه تجربه‌ها و دانش نسل‌ها؛ یکی از ضرب‌المثل‌های معروفِ ما این است: جلوی ضرر را هر جا بگیری، منفعت است.

  • مغالطه‌پردازی در استدلال‌های حامیان سد چم‌شیر

    مغالطه‌پردازی در استدلال‌های حامیان سد چم‌شیر

    سال‌ها است که سدسازان به اتکای قدرت مالی و اختیارات فراوانی که به ایشان داده شده، با «استدلال‌»هایی مخدوش و پرمغالطه به جان رودخانه‌های کشور افتاده و با ایجاد اختلال شدید در مسیر طبیعی رودها، این زیستبوم‌های حیاتی و دیگر پهنه‌های آبی مانند تالاب‌ها و مصب‌ها و حتی آبخوان‌های زیرزمینی این سرزمین را دچار بدترین آسیب‌دیدگی‌ها کرده‌اند.

  • زنان و روز جهانی کوهستان

    زنان و روز جهانی کوهستان

    موضوع یا شعار امسالِ روز جهانی کوهستان این است: زنان کوه را جابجا می‌کنند. این شعار، کنایه‌ای است از توانایی خارق‌العاده‌ی زنان.

  • در مورد سد چم‌شیر چه قولی به چینی‌ها داده‌اید؟

    در مورد سد چم‌شیر چه قولی به چینی‌ها داده‌اید؟

    در اخبار آمده که قرار است سد چم‌شیر در دی ماه آبگیری شود.

  • معدن‌ها؛ نقش ناچیز در اقتصاد و نقش عظیم در تخریب سرزمین

    معدن‌ها؛ نقش ناچیز در اقتصاد و نقش عظیم در تخریب سرزمین

    بزرگ‌ترین تهدید برای کره‌ی زمین، تغییر کاربری عرصه‌های طبیعی است که روزبه‌روز هم در حال افزایش است.

  • «عضویت در گروه‌های کوهنوردی مختص برادران است»

    «عضویت در گروه‌های کوهنوردی مختص برادران است»

    چند هفته از اعتراض‌ها در کشور می‌گذرد. در ایران، طبیعت‌گردی و کوه‌نوردی فعالیتی فراگیر است و میلیون‌ها تن به آن علاقمند هستند و در سطح‌ها و به میزان متفاوت به آن می‌پردازند. این جامعه‌ی بزرگ، طبیعتا نسبت به جریان‌های اجتماعی و سیاسی هم به کم‌وبیش حساسیت نشان می‌دهد و هیچ‌گاه در مجموعه رویدادهایی مانند اعتراض‌های اخیر حاشیه‌نشین نبوده است.

  • محیط زیست، زخم خورده‌ی سیاست

    محیط زیست، زخم خورده‌ی سیاست

    محیط زیست، مهمترین مساله کشور است، چرا که زندگی همگان وابسته است به سلامت هوا و آب و خاک که عناصر تشکیل دهنده محیط زیست‌اند. آن چه که طبیعتِ یک سرزمین را حفظ یا تخریب می‌کند، سیاست است. سیاست، تدوینگر قانون و مقررات، برنامه‌نویسِ چگونگی توسعه‌ی اقتصادی و اجتماعی، کنترل‌کننده‌ی رفتارهای غیرقانونی، تعیین‌کننده‌ی خطوط اصلی آموزش‌های رسمی، و مروج صاحب‌قدرتِ درست‌کاری یا ریاورزی در هم‌زیستی با دیگران و با طبیعت است.

  • یادکرد از حسین بنایی با نگاهی به اوضاع امروز

    یادکرد از حسین بنایی با نگاهی به اوضاع امروز

    در دوازدهم مهر ۱۳۷۰ یک ایرانی در بروکسل جان سپرد که با همه‌ی وجود عاشق و خدمتگزار میهن بود و قطعاً با قلبی مالامال از اندوه در سرزمینی بیگانه سر بر زمین نهاد.

  • سند رودخانه‌ها را به وزارت نیرو ندهید!

    سند رودخانه‌ها را به وزارت نیرو ندهید!

    آقای عباسعلی نوبخت سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری (سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری سابق) در نامه‌ی مورخ ۱۴/۶/۱۴۰۱ به آقای بابایی رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، نسبت به صدور سند بستر رودخانه‌ها به نام وزارت نیرو اعتراض کرده و آن را «مغایر با قوانین و اصول یکپارچگی مدیریت و حفاظت و توسعه‌ی پایدار در عرصه‌های ملی» خوانده است. این اعتراض کاملاً منطقی و مطابق با وظیفه‌ی ذاتی سازمان منابع طبیعی و منطبق با اصل ۴۵ قانون اساسی و قانون ملی شدن جنگل‌ها و مراتع است.

  • چرا هیچ سگی نباید در شهر یا طبیعت رها باشد؟

    چرا هیچ سگی نباید در شهر یا طبیعت رها باشد؟

    سگ حیوانی دست‌آموزِ انسان است، و نباید در هیچ‌جا بی نظارت و حمایت انسان حضور داشته باشد. این نظارت و حمایت هم به نفع خود سگ است و هم ضامن حقوق انسان‌های دیگر و حیات وحش.

  • دلایل اجتماعی سیل‌

    دلایل اجتماعی سیل‌

    درباره‌ی علل «فنی» سیل‌های اخیر که اثرات تخریبی و کشته‌های بسیار داشت، بحث‌های خوبِ زیادی شده و امید می‌رود که مدیران عزیز کشور هم گوشه‌چشمی به نوشتارهای این حوزه داشته باشند.