«خویشکاوی ایرانیان در دوران مدرن» حاوی مقالاتی از مقصود فراستخواه، محمدرضا جوادی یگانه، سعیده زاد قناد، آرمین امیر، تقی آزاد ارمکی، نصرالله پورمحمدی املشی و سیدحسین مجتهدی است.

به گزارش خبرآنلاین مقصود فراستخواه در تبیین مقاله خود با عنوان «تأمل در چند شاخص در مطالعات جهانی مربوط به صفات ملت‎ها» ضمن برشمردن نارسایی‎های ژانر خلقیات ایرانی بر لزوم طرح‎ریزی برنامه‎های پژوهشی مدوّن برای این حوزه تاکید می‌کند و با برشمردن نمونه‎هایی از مطالعات بین‎المللی این حوزه، تلاش می‌کند فاصلۀ این مطالعات را با مطالعات انجام‌شده در ایران نشان دهد.

محمدرضا جوادی یگانه و سعیده زادقناد در مقاله مشترک خود با عنوان «چند فرضیه درباره علل استقبال ایرانیان از کتاب حاجی بابای اصفهانی اثر جیمز موریه» به تبیین حوزۀ نفوذ و اثرگذاری متن، و نحوۀ مواجهۀ مخاطبان ایرانی با این اثر می‌پردازند و در نهایت شش فرضیه را به‌مثابة دلایل احتمالی پذیرش این اثر در جامعۀ ایران مطرح می‌کنند.

آرمین امیر با اطلاق صفتِ خلفِ صاحب اقتدارِ جمال‎زاده به محمود سریع القلم در مقاله خود تلاش می‎کند تأثیرپذیری سریع‎القلم از جمال‎زاده را هم در پروژۀ ذهنی‎شان و هم در ارجاعات او به جمال‎زاده نشان دهد. او در این نوشتار نشان می‌دهد پژوهش میدانی سریع‎القلم دربارۀ فرهنگ سیاسی ایرانیان از نظر اعتبار مخدوش، و نوعی خلقیات‎نویسی است نه پژوهش معتبر میدانی.

تقی آزاد ارمکی در مقاله خود با عنوان «بدخوانیِ ادبیات اجتماعی ایران»، جمال‎زاده را متفکر متعلق به بخشی از جهان مدرن ایرانی و نه همۀ آن، می‌داند و کتاب «خلقیات ما ایرانیان» را مثل «غربزدگی» جلال آل احمد، مصداق بدخوانی از ادبیات اجتماعی ایران می‌داند. به نظر آزاد ارمکی، این متون بدفهمی‎هایی درخصوص جهان ایرانی، جهان شرق و جهان اسلام تولید کرده‎ است.

نصرالله پورمحمدی املشی در مقاله خود «خویش‎کاوی ایرانیان از منظر تاریخ» را بررسی می‌کند و بخشی از مسائل تحقیقات در ایران را حاصل بی‌توجهی به تاریخ و متون ادبی ایران می‌داند. ایشان هنر جمال‎زاده را طرح موضوعات بریده بریدۀ دیگران در قالب یک کتاب و جمع‎آوری مطالب در بازۀ زمانی طولانی می‌داند و نقش شرایط تاریخی و جغرافیایی در شکل‎دهی به خصلت‎های ایرانیان را واکاوی می‌کند.

سیدحسین مجتهدی در مقاله «نگاهی انتقادی به برخی آثار درخصوص خویش‎کاوی ایرانیان از منظر روان‎پژوهی» با رویکردی انتقادی به بحث دربارۀ کاستی‎های نظری و روش‎شناختی متونِ دربارۀ خلق‌وخوی ایرانیان می‌پردازد و چند فرضیۀ روان‎پژوهانه دربارۀ اقبال به این آثار ارائه می‌کند.

همایش «خویش‎کاوی ایرانیان در دوران مدرن»، به‌منظور بررسی انتقادی خلقیات ایرانیان در مطالعات نویسندگانی چون جمال‌زاده، حسن نراقی، جیمز موریه و ... در فروردین ۱۳۹۵ برگزار شد.

«خویشکاوی ایرانیان در دوران مدرن» نوشته آرمین امیر با قیمت ۶ هزارتومان توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.

/6262

منبع: khabaronline