علی اکبر در ۱۱ شعبان سال ۳۳ق در مدینه به دنیا آمد. پدرش امام حسین(ع) و مادرش لیلی بنت ابی مرة نام دارد.گزارش‌های تاریخی، لقب وی را اکبر و کنیه‌اش را ابوالحسن نگاشته‌اند.اما شیخ مفید لقبش را اصغر گفته است.
در مورد برخی از جنبه‌های زندگی علی اکبر، اختلافاتی وجود دارد. برخی از نسب‌شناسان و تاریخ‌دانان، او را بزرگترین فرزند امام حسین(ع) گزارش کرده و برخی دیگر وی را کوچک‌تر از امام سجاد(ع) دانسته‌اند.همچنین در مورد ازدواج و فرزندان وی نیز اختلاف وجود دارد. برخی با استناد به عبارتی از زیارت‌نامه وی، او را صاحب همسر و فرزند می‌دانند.
شیخ کلینی در فروع کافی حدیثی از امام رضا(ع) نقل کرده که حکایت از ازدواج حضرت علی اکبر(ع) با یک کنیز و داشتن فرزندی به نام حسن دارد. در مقابل گروهی از علمای انساب و محققان تصریح کرده‌اند که از وی فرزندی نمانده و نسل امام حسین(ع) تنها از طریق امام سجاد(ع) ادامه پیدا کرده است.
حضرت ابوالفضل العباس(ع)، با لبابه دختر عبیدالله بن عباس، پسر عمو پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، ازدواج نمود.
علی اکبر در ۱۰ محرم سال ۶۱ قمری در واقعه عاشورا به همراه پدر و بسیاری از بنی هاشم به شهادت رسیدو در کنار امام حسین(ع) در کربلا به خاک سپرده شد.
بر اساس روایات، چهره علی اکبر با ابهت بود و چون ماه تابان می‌درخشید. به زیبایی و پاکیزگی آراسته بود. چهار شانه و میانه قامت بود. رنگی روشن و به سرخی آمیخته و چشمانی سیاه و گشاده با مژه‌هایی پرمو داشت، اندامش متناسب و معتدل و سینه و شانه‌اش پهن بود.
امام حسین(ع) او را شبیه‌ترین مردم در خلقت و آفرینش، اخلاق و صفات روحی، گفتار و آداب اجتماعی به رسول خدا(ص) معرفی می‌کرد.
علی اکبرع به عنوان یک محدث شناخته می‌شدو امام حسین(ع)، وی را یادآور رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌دانست.وی در عاشورا همراه پدرش بود و آمادگی خود را برای کشته شدن در کنار او اعلام کرد و به امام حسین (ع) گفت: ای پدر! در هنگامی که بر حق استوار باشیم از مرگ ابائی ندارم. امام(ع) هم در حق وی دعای خیر فرمود: خداوند بهترین اجر و پاداش فرزندی را از جانب پدر به فرزند خویش به تو عنایت فرماید.
در روز عاشورا وقتی به او پیشنهاد شد که به یزید بپیوندد این پیشنهاد را رد کرد و گفت: « اِنَّ قَرابَةَ رَسولِ اللهِ اَحَقُّ اَنْ تُرعیٰ (ترجمه: رعایت خویشاوندی رسول خدا به حقیقت نزدیک‌تر است.)و سرانجام اولین شهید از بنی‌هاشم بود.
فضایل علی اکبر آنقدر قابل توجه بود که حتی معاویه وی را به دلیل ویژگی‌هایش شایسته خلافت می‌دانست.
علی‌اکبر روز عاشورا اولین نفر از بنی‌هاشم بود که اجازه ورود به میدان جنگ را از امام حسین گرفت. امام حسین هنگام رفتن او، فرمود:
« اَللهمَّ اشْهَدْ عَلَی هؤُلاءِ، فَقَدْ بَرَزَ اِلَیهِمْ اَشْبَهُ النّاسِ بِرَسولِک مُحمّد خَلْقاً وَ خُلْقاً و مَنْطِقاً (ترجمه: خدایا! تو را بر این قوم شاهد می‌گیرم، در برابر اینها شخصی به رزم آمده که شبیه‌ترین مردم به رسول تو محمد در خلقت ظاهری و اخلاق باطنی و گفتار است.)»
در کنار مزار حضرت علی اکبر ع در تاریخ سوم بهمن ماه سال ١٣٩١ شمسی ، عملیات تعویض ضریح مطهر امام حسین آغاز گردید وضریح پیشین که ٧٦ سال پیش از سوی طاهر سیف الدین ، پیشوا وسلطان بهره های هند ساخته شده بود ، با ضریح تازه ساخت از سوی ایران ومردم قم ، جایگزین گردید. لحظات تکرار نشدنی را در این مدت توفیق داشتم که در مراحل گوناگون این عملیات حضور داشته باشم. این عکس در کنار مزار حضرت علی اکبر ع وجایی که درب ضریح قرار می گیرد ، گرفته شده است. السلام علیک ایها الشهید أبن الشهید (ع)
* منتشر شده در کانال تلگرام نویسنده . ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۶