آمارهای رسمی نشان می‌دهد. در حال حاضر حدود 14 و 4 دهم درصد خانواده های ایرانی بدون فرزند و 18 و 9 دهم درصد نیز فقط یک فرزند دارند.

محمد‌حسین نجاتی: بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد جمعیت در ایران با سرعت کمی نسبت به دهه‌های قبل پیش می‌رود. این مساله تحت تاثیر آمار ازدواج و طلاق در ایران است و همزمانی که میزان ازدواج در ایران کاهش و طلاق رو به افزایش است، خانواده‌های جدید ایرانی هم با تاخیر دارای فرزند می‌شوند و آمار ها نشان می‌دهد اگر دارای یک فرزند شدند فاصله‌ای میان فرزند دوم و سوم آنها ایجاد می‌شوند که نسبت به سال‌های دیگر رشد قابل توجهی داشته است.


برهمین اساس، نتایج یک بررسی درباره احتمال توالی فرزندآوری زنان ایرانی طی سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۳۸۹ برای تولد فرزندان اول، دوم، سوم و چهارم، بیان می‌کند احتمال دنیا آوردن فرزند اول بعد از ازدواج در سال ۱۳۶۹ بیش از ۹۵ درصد بوده و در سال ۱۳۸۸ این احتمال به حدود ۹۳ درصد رسیده است؛ به این معنی که بیش از ۹۰ درصد زوجین ایرانی بعد از ازدواج دارای فرزند اول می‌شوند. این میزان بین ۹۳ تا ۹۵ درصد در طول دو دهه ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ در نوسان بوده است. احتمال به دنیا آوردن فرزند دوم در دهه ۱۳۷۰ بسیار بالا بوده و بیش از ۹۵ درصد زنانی که یک فرزند داشتند، فرزند دوم خود را به دنیا آوردند. از اواخر دهه ۱۳۷۰، این احتمال اندکی تقلیل یافته و این میزان در سال‌های پایانی دهه ۱۳۸۰ به حدود ۸۰ درصد کاهش یافته است. علاوه بر این دیگر آمارهای رسمی نشان می‌دهد. در حال حاضر حدود 14 و 4 دهم درصد خانواده های ایرانی بدون فرزند و 18 و 9 دهم درصد نیز فقط یک فرزند دارند.

 

از سوی دیگر دیروز کاربران خبرآنلاین در پاسخ به سوال «به نظر شما مهم‌ترین دلایل تک‌فرزندی و بی‌فرزندی در خانواده‌ها چیست؟» نظرات خود را به اشتراک گذاشتند. (اینجا بخوانید)


در این نظرخواهی عمده کاربران دلایل اقتصادی و پس از آن دلایل اجتماعی را به عنوان ریشه‌های اصلی اکتفای خانواده‌های ایرانی به تک فرزندی عنوان کردند. اما نکته جالب در این نظرخواهی توجه به مسایل اقلیمی ایران بود. به طوریکه گروهی از کاربران دلایلی نظیر آلودگی هوا، بحران آب، خشکسالی و... را از جمله دلایلی عنوان کردند که باعث می‌شود خانواده‌ها به فرزند‌آوری روی نیاورند.

 

در جدول زیر مهم‌ترین نظرات کاربران خبرآنلاین درباره چرایی تک‌فرزندی در میان خانواده‌های ایرانی را بخوانید

عنوان

جزییات

مسایل اقتصادی

از بزرگامون شنیدیم که یه زمانی، مثلأ 45 یا 50 یا 60 سال پیش، 1 نفر کار میکرد، 10 نفر میخوردند. البته از حق و انصاف هم نگذریم گفته اند که آن روزها توقع مردم خیلی پایین بود، صفا و صمیمیت خیلی زیاد بود و البته فرزند نعمتی از سوی خداوند تلقی میشد که این هم ناشی از اعتقادات بالای مردم اون روزگار بود. اما امروز همه چیز فرق کرده. شاید دلایلش کم درآمدی خانوارها عدم استقبال از ازدواج به دلایل مختلف افزایش سطح توقع مردم و یا تغییر ذائقه باشد. 

مهمترین دلایلی که موجب شد تا من و همسرم از داشتن فرزند برای همیشه منصرف بشیم اونم بعد از 7 سال از گذشت زندگی مشترکمون نداشتن امنیت شغلی .....نداشتن خونه .....نداشتن پشتوانه مالی.....آینده مبهم....و اینکه ما هنوز نتونستیم آرزوهای خودمون رو برآورده کنیم چه برسه به آرزوهای فرزندمون رو

سلام من 40 سال سن دارم و صاحب 2 فرزند.یه جوری شده که ادم روش نمیشه بگه 2تا بچه دارم.تازه خونه هم بهم اجاره نمیدند.اما دلیلش عدم حمایت مسئولین از ترویج خانواده هست. فقط چند تا سازمان عریض و طویل هست که بودجه های هنگفت میگرندو 2 تا مصاحبه می کنند و از فواید خانواده و فرزند اوری صحبت میکنند یا در نماز جمعه یه رهنمودی می فرمایند.ولی حمایت فیزیکی و سخت افزاری مطلقا وجود ندارد. الان هرکس هم بچه به دنیا میاره با انبوهی از مشکلات پزشکی درمانی و هزینه مواجه میشود و پشت دستش را داغ میکنه که سراغ دومی دیگه نرود.

اقتصاد بی صاحب تنها دلیل است الان هرجا هرکی رو می خوان استخدام کنن چه آزاد چه فروشنده چه دولتی ته تهش می گن حقوق دو میلیون تازه خوبش باشه اگر نه می گن یک میلیون و نهایتا دویست آیا اسم این کار است؟ یا بردگی مدرن؟از ساعت نه صبح تا دوازده شب کار کنی که خرج شکمت و نهایتا اجاره خونه ات در بیاد؟تازه بری بچه هم بزایی؟ 

بنظرم یکی از دلایلش بی اطلاعی از وضعیت آینده اس. خانواده قادر به برنامه ریزی برای آینده نیست، چون شب میخوابن و فردا گرانی، تورم و قوانین سخت شده است. 

من دوسال پیش بچه دار شدم از روز بارداری خانمم تا زایمان نزدیک هفت و نیم میلیون خرج شد الان ماهی 92 هزارتومن حق اولاد میدن دقیقا فقط پول پوشک بچه است حالا خانواده ای که بچش شیر خشک میخوره ماهی 200 هزارتومن هم اون با لباس و خورد خوراک حساب کن ماهی 400 تومن حداقل میشه ماهی 1300 حقوق میگیرم یک میلونش وام هست و همه مردم همینن حالا عقلم میگه بچه دومبیارم یا نه بنظرتون 

مشکلات اقتصادی، عدم امنیت شغلی والدین، مخصوصا زنان شاغل در بخشهای خصوصی که به بهانه باردار شدن کارشون رو از دست میدن و بعد از مرخصی زایمان هم امیدی به بازگشت به محل کارشون ندارن. هزینه های زیاد درمان، بهداشت، آموزش فرزندان در کشور. در نهایت هم ناامیدی هست. موج اخبار بدی که هر روز دریافت می کنیم، همه دارن میگن مملکت با این همه ثروت داره به قهقرا میره. مسئولین باید ببینن و در نهایت بترسن از ناامیدی مردم.... 

مسائل اجتماعی

به نظر شما مهم‌ترین دلایل تک‌فرزندی و بی‌فرزندی در خانواده‌ها چیست؟ آخه این دیگه سوال پرسیدن داره با این وضع معیشت مردم 

گسترش روزافزون و لجام گسیخته فرهنگ و سبک زندگی غربی در خانواده ها و جامعه ایران و میل شدید به مصرف گرایی و تجمل که اقتصاد خانواده را با مشکل مواجه می کند و در نتیجه والدین برای حفظ اقتصاد خانواده به تک فرزندی و یا بی فرزندی روی می آورند. 

در کشورهای دیگه دولتها علاوه به تشویق فرزندآوری، خانواده ها رو هم از نظر مالی و آموزشی حمایت میکنند مسولیت فرزند آوری رو هم دولت بر عهده میگیره. ظرفیت سازی برای شغل ایجاد میکنه و شرایط ازدواج رو فراهم میاره. وقتی اینا نیست و فرزند فقط بار مالی سنگین داره چرا افراد بچه دار بشن؟ مخصوصا که الان خیلیها تا سی سالگی و بیشتر،هنوز نون سرپرست خانوار رو میخورن.

نداشتن امید به آینده بهتر یکی از دلایل عدم یا کم فرزندی است وقتی فرد موقعیت خود با این هم مشکلات رو میبینه و میدونه با اضافه شدن فرزند مشکلاتش بیشتر میشه و از طرفی آینده مطلوبی هم برای فرزندش متصور نیست قطعا رغبت کمتری به فرزندآوری دارد. 

بیکاری بی پولی ناامیدی ترس از اینده خب همه میدونن دلیلش چیه کل دنیا میدونه این دیگه جای سوال نداره،۳۴ سالم هنوز به فکر ازدواج نیستم و نمیتونم باشم چون هر لحظه امکان داره بیکار شم 

فکر کنم مشکل تشکیل خانواده است نه بچه دار شدن وقتی خانواده تشکیل بشود بچه هم خود به خود تشکیل می شود 

سایر مسایل

فقط فقر نیست بلکه الان وقتی توی اهواز مردم توی اتاق با ماسک هستند و تنها کمک دولت اینه که به ما توصیه کنه اونوقت برای چی بچه بیاریم؟ حتی بدی آب و هوا نمی ده و مردم نسبت به آینده در نا امیدی کامل هستند اونوقت یه بچه معصوم رو هم بدبخت کنند 

همه چیز را گفتید غیر از خشکسالی و خشکیدگی این کشور راکه تا ده پانزده سال دیگه شاید اب به سختی برای خوردن گیر بیااید. البته بعضی قشرها وطبقات توی همین شرایط هم چهار پنج فرزند بدنیا می اورند الان رشد جمعیت کم شده ولی صفر یا منفی نشده است.طبق گفته مرکز امار هم تاهزار وچهارصد جمعیت به هشتاد وپنج ملیون می رسد. 

دیگه از امنیت اجتماعی و رفاه اقتصادی گذشته کار به زیست بوم رسیده.یعنی شرایط لازم برای زنده ماندن.حتی هوا تازه و آب سالم رو هم در اثر بی برنامگی و سوء مدیریت از دست دادیم.به چه امیدی مردم باید فرزندآوری داشته باشن؟؟؟ 

وقتی آب و هوا واسه نفس کشیدن خودمون نیست، چه کاریه یه موجود بی گناه رو وارد این دنیا کنیم؟؟ بقیه امکانات و نیازهای اساسی مثل کیفیت آموزش و بهداشت و اخلاق و رفاه عمومی و... هم که بماند.... آیا فقط "زنده بودن" کافیه و شکل و کیفیتش اهمیت نداره؟؟؟؟؟ 

بابای من 8 فرزند داشت که من یکی از ان هشت فرزندم که همه هم شرایط عالی داریم . الن هم توانایی کامل نگهداری 5 فرزند را دارم خانم محترم میفرماید نیاز نیست اگه فرزند بیشتر می خواهی برو زن دیگری اختیار کن . میفرماید یکی کافی است شما راهنمایی کنید چکار کنم .یکی کافی است ؟ ایا نباید برادران و خواهرانی برای این یک بچه باشد؟ 

شما تحلیل روزافزون منایع درآمدی ملی، خشکیدن تمامی منابع آبی سطحی و زیر زمینی که شاید سی میلیون جمعیت را را هم بزودی جواب ندهد و تورم روزافزون هزینه مواد خوراکی و بیکاری و هراس از آینده بسیار تاریک اقتصادی و تولیدی را که کنار هم بگذاری از طرح سوال خجالت خواهی کشید. چند سال آینده تنازع برای بقا سراسری خواهد شد. بقیه طلب ملت ... 

 

 

 

۴۲۴۲

 

 

منبع: خبرآنلاین
"