زهره نوروزپور: روز دوشنبه 12 شهریورماه خبرگزاری سومریه نیوز گزارش داد:برخی منابع نزدیک به نجف اعلام کردند، آیت‌الله العظمی سید علی سیستانی، مرجع عالی قدر شیعیان عراق احمد الصافی، نماینده خود را همراه کارشناسانی برای حل بحران آلودگی آب آشامیدنی شهر بصره به این استان فرستاد. (اینجا)
درست بعد از ورود مراجع به اوضاع بصره، وضعیت برای گروههای وابسته به شیعه بحرانی تر شد. شبکه خبری الفرات بامداد روز جمعه 16 شهریور ماه در خبری فوری گزارش داد: افرادی ناشناس که خود را در میان مردم معترض دولت پنهان کرده بودند، با حمله به دفاتر حشدالشعبی و نیروهای حزب الله آنطور جلوه دادند که مردم عراق گروه های شیعه بسیج مردمی را نمی خواند. (اینجا)
در همین حال که رسانه های خبری عراق و عکاسان سرگرم مخابره اخبار بصره بودند این افراد به کنسول‌گری کشورمان در بصره که یکی از نهادهای دیپلماتیک مهم و استراتژیک ایران در عراق است یورش بردند.(اینجا)
برغم هشدار آیت الله سیستانی،مهاجمان در بصره به چندین ساختمان و مقر احزاب حمله و آنها را به آتش کشیدند.
شماری از مهاجمان روز جمعه در ادامه اعتراضات شبانه، وارد کنسول‌گری ایران در بصره شدند و با آتش زدن لاستیک خودرو به اموال و ساختمان آسیب زدند.
در همین حال سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش خبرنگاران در خصوص تعرض مهاجمان ناشناس و تحریک شده به سرکنسول‌گری جمهوری اسلامی در بصره اظهار داشت: متاسفانه این خبر صحت دارد و حمله و تهاجم وحشیانه و به آتش كشيدن ساختمان سركنسولگری ايران خسارات مالی زیادی به بار آورد و البته بر اساس تمهیدات اندیشیده شده قبلي و تهديدات انجام شده از روز قبل، خوشبختانه تاكنون خبری از آسیب دیدن کارکنان این مکان دیپلماتیک دریافت نکردیم. (اینجا)
جمهوری اسلامی ایران شبانه سفیر عراق در ایران را احضار کرد (اینجا) و مراتب اعتراض ایران را به وی اعلام کرد. در همین حال خبرگزاری ایسنا به نقل از یک منبع مطلع مدعی شده است که پیش از حمله و با توجه به تهدیدهای قبلی کارکنان کنسول‌گری ایران از بصره این مکان دیپلماتیک را ترک کرده بودندو به منطقه ای امنت منتقل شده بودند.
در همین چارچوب برخی از رسانه های عراقی و منطقه ای مدعی شدند که داعش مسئولیت حمله به کنسول‌گری ایران، در عراق را به عهده گرفته است در حالی که هیچ کدام از رسانه های نزدیک به داعش چنین خبری را تایید نکردند و به نظر می رسد این خبر نادرست در راستای منحرف کردن افکار عمومی از مسولیت دولت عراق در حافظت ازامکان دیپلماتیک منتشر شده بود.
ساعاتی پس از انتشار این اخبار سر کنسول‌گری جمهوری اسلامی ایران در بصره گرفت: ایران خواهان اشد مجازات برای مسببان این حمله است.
بهرام قاسمی رئیس دستگاه دیپلماسی عمومی کشورمان شب گذشته در موضع گیری مجدد اعلام کرد: مسئولیت جبران تمامی خسارت های مادی و معنوی وارده به کنسول‌گری ایران در بصره بر عهده دولت عراق است.
به گزارش مرکز دیپلماسی رسانه ای وزارت امور خارجه، بهرام قاسمی ضمن محکوم کردن حمله وحشیانه و ددمنشانه عده ای به کنسول‌گری ایران در بصره و با تاکید بر این که مسولیت این موضوع متوجه دولت عراق است، اظهار کرد: دولت عراق ضمن تلاش عاجل و فوری برای دستگری، معرفی و محاکمه عاملان این اقدام خرابکارانه، مسولیت جبران خسارت های مادی و معنوی به عمل آمده به کنسول‌گری ایران در بصره را نیز بر عهده دارد.
احمد محجوب سخنگوی وزارت خارجه عراق نیز، در بیانیه ای گفت: ضمن درک درخواست های تظاهرکنندگان عراقی در بصره، تاسف شدید خود را از حمله به کنسول‌گری ایران در این شهر ابراز می داریم.(اینجا)
در همین حال در پی حمله مهاجمان به مراکز مختلف دولتی، حزبی و نیز سرکنسول‌گری ایران در بصره، مسوولان هماهنگی اعتراضات در بصره ضمن اعلام برائت از این اقدامات تاکید کردند که بعثی ها و هسته های خفته داعش و عده ای خرابکار از اعتراضات مسالمت آمیز آنان سوء استفاده کرده اند.
مسئولان هماهنگ کننده اعتراضات بصره جمعه شب در بیانیه ای ضمن اعلام برائت از این حملات تاکید کردند برای اینکه فرصت را از این گروهها بگیرند و به مردم بصره ثابت کنند که اعتراضاتشان مسالمت آمیز است، تصمیم گرفتند فردا شنبه به خیابان ها نیایند.(اینجا)
واکنش‌ها
در همین حال کم کم واکنش های منطقه ای و بین المللی به اتفاقات بصره آغاز شد. اولین آن وزارت خارجه آمریکا بود که سخنگوی این نهاد با انتشار بیانیه ای حمله به دیپلمات های بصره را بدون ذکر نام ایران، محکوم کرد. (اینجا)
همچنین عمار حکیم رهبر جریان حکمت ملی عراق در واکنش به این حادثه گفت: اکنون کشور در سراشیبی خطرناکی قرار دارد که نیازمند تأمل و دقت نظر واقع گرایانه است. (اینجا)
حیدرالعبادی نخست وزیر این کشور در واکنش به حمله شورشیان به کنسول‌گری ایران خواستار برخورد قاطع تمامی قوا با مسببین این حادثه شد؛ بعد از حمله به کنسول‌گری ایران در بصره، نخست وزیر عراق دستور داد مأموران امنیتی که مسئول حفظ امنیت ساختمان کنسول‌گری بوده اند، برای پاسخ‌گویی در این خصوص فرا خوانده شوند.
اسپوتنیک دراین باره گزارش داد: «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق امروز شنبه خواستار بازخواست نیروهای امنیتی مسئول حفظ امنیت کنسول‌گری ایران در بصره شد.
بر اساس این خبر، دفتر رسانه ای حیدر العبادی اعلام کرده که «حیدر العبادی رئیس شورای وزیران و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق دستور داده نیروهای امنیتی که مسئول حفظ امنیت کنسول‌گری ایران در بصره بوده اند به دلیل اینکه به وظیفه خود عمل نکرده اند مورد بازخواست قرار بگیرند».(اینجا)
به گزارش النشره، در پی تشدید اعتراضات در بصره و دستول العبادی، دولت عراق در بغداد و بصره وضعیت فوق العاده اعلام کرد.(اینجا)
آخرین اخبار از وضعیت امنیتی عراق
جلسه اضطراری پارلمان عراق برای بررسی تحولات بصره
بعد از تشدید اعتراضات در بصره و بحرانی شدن اوضاع این استان، پارلمان عراق امروز برای بررسی تحولات بصره جلسه اضطراری برگزار می کند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از المصری الیوم، «محمد علی زینی» رئیس موقت پارلمان عراق به درخواست «مقتدی صدر» رهبر جریان صدر و رئیس ائتلاف سائرون برای برگزاری جلسه اضطراری پارلمان عراق پاسخ مثبت داد.
بر اساس این خبر، در پی حوادث اخیر در بصره عراق پارلمان این کشور امروز جلسه ای اضطراری برای بررسی تحولات بصره برگزار خواهد کرد، این جلسه به درخواست رهبر جریان صدر برگزار می شود.
روز گذشته توییتی منسوب به مقتدی صدر منتشر شده بود که بر اساس آن رئیس ائتلاف سائرون خطاب به حیدر العبادی نخست وزیر عراق گفته بود گمان نکن که «انقلابیون بصره» حباب هستند، پس باید سریعا دارایی های این استان به دست افراد پاکدست سپرده شود و پروژه های خدمات رسانی به مردم عملی شود.
حوادث بصره خواسته‌های آمریکا را تأمین می‌کند
«شیخ قیس الخزعلی» دبیرکل عصائب «اهل الحق» عراق با اشاره به حوادث اخیر در شهر بصره تأکید کرد که حوادث این شهر خواسته‌های آمریکا را تأمین می‌کند.
به گزارش العالم، شیخ قیس الخزعلی با حضور در تلویزیون عراق و طرح این سؤال که چرا افراد به اصطلاح معترض به کنسول‌گری‌های آمریکا و انگلیس تعرض نکردند، افزود: آتش زدن ساختمان های بسیج مردمی تسویه حساب سیاسی است.
وی گفت: اگر اعتراضات به کمبود آب است همه می دانند که وزیر آبرسانی کابینه از جریان صدر و نفر اول دولت هم حیدر العبادی است، پس چرا دفاتر جریان صدر و دفاتر نخست وزیر به آتش کشیده نشد؟
دبیرکل عصائب اهل حق عراق گفت: ما که در دولت نقشی نداریم چرا باید دفاترمان سوزانده شود؟
الخزعلی تصریح کرد: هدف از به آتش کشیدن دفاتر ما اجرای نقشه آمریکا برای انتخاب نخست وزیری مطابق با خواست کاخ سفید است و این بر کسی پوشیده نیست.
فرمانده عصائب اهل الحق تأکید کرد: اوضاع به بن بست رسیده است و حیدر العبادی باید استعفا دهد.
وی افزود: آمریکا طرح تجزیه عراق را مدیریت می کند و حوادث اخیر بصره این مسأله را آشکار کرد.
الخزعلی گفت: حمله به مقر احزاب و گروه های عراقی در بصره کار افرادی است که طرح های خارجی و مشکوک را پیاده می کنند.
گروگانگیری در میدان نفتی بصره
منابع خبری در عراق از ورود معترضان اخلال‌گر عراقی به تأسیسات میدان نفتی «غرب قرنه» و اقدام آنها به گروگانگیری خبر دادند. این در حالی است که رویترز امروز شنبه از بازگشایی بندر ام قصر بعد از خروج معترضان خبر داد.
ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز به نقل از برخی منابع از جمله پلیس بصره گزارش داد، معترضان به تأسیسات تصفیه آب میدان نفتی غرب قرنه وارد شده و دو تن از کارکنان آن را گروگان گرفتند.
این تأسیسات، آب مورد نیاز برای تزریق به چاه‌های نفتی در میدان غرب قرنه را تأمین می‌کند که در ۶۵ کیلومتری شمال‌غرب بصره واقع است.
بر اساس گزارش رویترز، شرکت روسی «لاک‌اویل» اعلام کرده که یک اخلال سه روزه در روند کار این میدان نفتی می‌تواند به تعطیلی کامل آن منجر شود.
همچنین گزارش شده است، دو تظاهرکننده در جریان آتش زدن مقر عصائب اهل الحق کشته شده‌اند. همچنین طی اعتراضات روز گذشته ۱۸ تن نیز زخمی شده‌اند.
در پی این اتفاقات، دولت عراق در بغداد و بصره حالت فوق‌العاده اعلام کرد.
در راستای اجرای حالت فوق‌العاده تعداد زیادی نیروهای امنیتی و نظامی در تمامی خیابان‌ها و محله‌های اصلی مستقر شدند. در حالی که تظاهرکنندگان هنوز در خیابان‌ها و کوچه‌های پرجمعیت حضور دارند.
خبرگزاری رویترز امروز اعلام کرد، بندر ام قصر بعد از خروج تظاهرکنندگان از ورودی این بندر بازگشایی شده است.
در همین حال وزارت خارجه بحرین نیز از شهروندانش که در حال حاضر در عراق هستند خواسته فورا در پی اغتشاشات در استان بصره این کشور را ترک کنند. (اینجا)
علی الاسدی یکی از تظاهرکنندگان به رویترز گفته است: گروهی از تظاهرکنندگان که هماهنگی بین تظاهرات‌ها را انجام می‌دهند تصمیم گرفته‌اند طی روزهای آینده تظاهراتی نداشته باشند تا وضعیت امنیتی بصره حل شود و توطئه‌گران شناسایی شوند.
تظاهرات همبستگی با بصره در نجف و کاظمین عراق
همزمان با تظاهرات در استان بصره، اهالی شهر نجف و کاظمین نیز به نشانه همبستگی با تظاهرات بصره و حمایت از معترضان تظاهرات کردند.
به گزارش ایسنا، خبرگزاری ملی عراق، شهر نجف عراق جمعه شاهد تظاهرات مردمی در میدان "العشرین" به منظور همبستگی با تظاهرکنندگان بصره بود.
به همین منظور، خیابان‌های اطرف ساختمان فرمانداری نجف شاهد تدابیر شدید امنیتی از جمله بستن خیابان‌ها و ایجاد موانع بود.
در همین راستا، مجموعه‌ای از اهالی کاظمین نیز به منظور همبستگی با اهالی بصره به سمت مرقد امام کاظم (ع) راهپیمایی کردند.
طبق گزارش سومریه نیوز، تظاهرکنندگان در کاظمین روند کنونی سیاسی و جلسات پارلمان عراق را که در سایه بالا گرفتن بحران در شهر بصره برگزار می‌شود، محکوم کردند.
تظاهرکنندگان همچنین خواستار برآورده کردن خواسته‌های اهالی بصره شدند.
این در حالی است که پارلمان عراق امروز درباره وضعیت بصره تشکیل جلسه می‌دهد.
همچنین ائتلاف البناء وابسته به هادی العامری و نوری مالکی از حیدر العبادی، نخست وزیر عراق خواستند فورا به بصره برود.
این ائتلاف در بیانیه‌ای آورده است: ما با نگرانی وضعیت شهر بصره را دنبال می‌کنیم و می‌بینیم که برخی با حمایت خارجی سوار بر موج تظاهرات شده و آن را تبدیل به غارتگری، اغتشاش، آتش زدن دفاتر احزاب و خرابکاری می‌کنند. احساس مسؤولیت به ما حکم می‌کند با تمام ابزارهای قانونی بر دولت و نخست وزیر فشار بیاوریم تا به خواسته‌های تظاهرکنندگان جامه عمل بپوشاند و راه‌حل‌های فوری ارائه کند.
کارشناسان چه می گویند؟
علی موجانی کارشناس روابط بین الملل و خاورمیانه در تحلیلی برای خبرآنلاین عنوان کرده است:
لباس مهاجمان، روی نپوشاندن ایشان، نحوه تخریب اموال، چوبدست و سایر ابزار مهاجمان، آشفتگی و عصبیت نمایان در رفتار و ... حکایتی است از جنبش سرکش و توده‌وار، امری که ریشه ان در لق شدن چفت و بست جامعه عشایری خاصه در منطقه مهم جنوب عراق دارد.
موجانی در ادامه تحلیل خود می گوید: برخلاف نگرش رسانه‌ای که داعش، بعثی‌ها، العبادی، السرایا، الیمانی و ... را عوامل داخلی و عربستان و آمریکا یا فلان و فلان را ادله خارجی این رویداد می‌شمارند، باید به نشانه‌های اجتماعی مهمی که مجال بهره‌مندی برای این فرصت‌طلبان داخلی یا اجانب را فراهم ساختند، توجه نشان داد. این نشانه‌ها چیست؟ (اینجا بخوانید)
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، اعتراضات مردم بصره به ضعف دولت در تامین خدمات عمومی بویژه آب آشامیدنی سالم طی روزهای اخیر وارد فاز بسیار خشن شده است و تاکنون در درگیری های مربوط به آن دست کم 11 تن کشته و بیش از 100 نفر از جمله تعدادی از نیروهای امنیتی زخی شدند.
در ادامه اعتراضات خشن در بصره، عصر پنجشنبه، گروههایی از معترضان ظرف چند ساعت به دهها مرکز دولتی و مقر حزبی حمله و آن را به آتش کشیدند.
اقامتگاه استاندار، مقرهای سازمان بدر، مقر رادیو نخیل، مقر مجلس اعلای اسلامی، حزب الدعوة، شبکه العراقیة، شبکه الغدیر، شبکه الفرات، حزب اسلامی، حزب فضیلت، عصائب اهل حق، کتائب حزب الله، سرایا خراسانی، مقر جریان حکمت، کتائب سید الشهداء، جنبش اراده، حزب الله، انصارالله الاوفیا از جمله این مراکز است که تنها در اعتراضات پنجشنبه شب به آتش کشیده شد.
برخی خبرگزاری ها نیز از محاصره تاسیسات نفتی در بصره از سوی معترضان خبر داده بودند. گزارشی از احتمال ورود و یا آسیب زدن به این تاسیسات منتشر نشده است.
52310