طبق حفاری انجام شده در منطقه ۲۰۰۰ساله آناوارزا، این میدان جنگی که توسط گلادیاتورها استفاده می‌شده است با یک طاق بزرگ تکمیل‌شده است. این تیم تحقیقاتی با صرف بودجه‌ی یک میلیون لیره‌ای توانسته‌اند طی ۱۴ ماه این مکان را حفاری کنند. از نظر آن‌ها این منطقه بزرگ‌ترین منطقه مسکونی در آناتولی بوده که شامل کلیساها، معابد، قنات، موزاییک‌ها، یک تئاتر، قلعه و طاقی در ورودی شهر است.
به گفته‌ی باستان‌شناسان این طاق که ۲۲.۵ متر درازا و ۱۰.۵ متر ارتفاع دارد بسیار باشکوه به نظر می‌رسد. آناوارزا که در فارسی به معنای شکست‌ناپذیر است در گذشته مکان یک جاذبه تاریخی منحصربه‌فرد بوده است: بزرگ‌ترین جاده دوطرفه در دنیای قدیم.
از نظر باستان‌شناسان سازه‌های این‌چنینی در شهر آناوارزا به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند که تا ابد باقی بمانند. حالا ۲۰۰۰ سال بعد در اکتشافات این بناها با کمترین تخریب در مقابل دیدگان ما قرار دارند. این طاق دارای سه طاق فرعی است اما فقط دوتای آن‌ها پابرجا هستند. کارشناسان بازسازی با استفاده از لیزر در حال اسکن آجرها برای قرارگیری در جای مناسب خود هستند.
گولسن باستان‌شناس می‌گوید: «این سازه بزرگ و منحصربه‌فرد با سردرهای کرینتی (شهری در یونان باستان)، ستون‌ها و طاق‌های کوچک‌تر ساخته شده است. به خاطر همین ویژگی‌های منحصربه‌فرد امروزه ما آن را چوکوروا می‌نامیم، که یکی از چند دروازه محدود و تاریخی شهر در مرزهای ترکیه است.»
کشفیات در شهر قدیمی نشان می‌دهد که شهر توسط امپراتوری آگوستوس در قرن ۱۹ پیش از میلاد ساخته‌شده است. اما می‌دانیم که کسانی پیش از آن در آن ساکن بوده‌اند، زیرا بزرگ‌ترین و تنها جاده‌ی دوطرفه دنیای باستان در اینجا قرار داشته است.
این جاده که ۳۴ متر عرض و ۲۷۰۰ متر طول دارد به‌عنوان اولین و قدیمی‌ترین جاده جهان شناخته می‌شود. هر دو طرف جاده با ستون‌های ۱.۵ متری تزئین شده است.
حتی اگر در این کاوش‌ها فقط یک کلیسا هم پیدا می‌شد، باز این تحقیقات ارزش صرف زمان و پول را داشت. این کلیسا که در قرن پنجم ساخته شده بر روی پایه‌های یک معبد رومی قرار دارد و به نظر می‌رسد که برای بزرگداشت دیوسکورید مقدس، پدر علم دارو ساخته شده است. او در این شهر زاده شده و حدود ۱۰۰۰ دارو را با استفاده از ۵۰ نوع گیاه دارویی برای این شهر ساخت.
اما آناوارزا تنها شهری برای مسابقات گلادیاتورها، داروشناسان معروف و بناهای تاریخی خیره‌کننده نیست. این شهر دارای زمینه‌ی آکادمیک هم هست، جایی که تحصیلات ادبی و زیبایی شعر در آنجا شکوفه زده است.
یکی از مشهورترین شاعران جهان یعنی اوپیانوس نیز در این شهر زندگی کرده است. به نظر ما این شهر دارای مدارسی مانند دانشگاه بوده که افراد مهمی در آن تحصیل‌کرده‌اند. یک حمام آجری نیز در این شهر قدیمی قرار دارد که اولین نمونه سیستم گرمایش در منطقه بوده است.
آناوارزا یک شهر تقریباً بزرگ است که حدود ۱۳۲۲۳۳ هکتار وسعت دارد. گولسن فکر می‌کند که یافته‌های قدیمی مانند یکی از بزرگ‌ترین استادیوم‌ها در آناتولی می‌تواند باعث جذب گردشگر زیادی به این منطقه شود.
این شهر در لیست موقت میراث جهانی یونسکو قرار گرفته است. باوجود مجموعه تئاتری که برای مبارزه گلادیاتورها استفاده می‌شده است، می‌توان به‌راحتی شاهد چشم‌انداز تاریخی این شهر بود. گولسن می‌گوید که تیمش در حال حاضر در حال تحلیل یک‌تخت پادشاهی هستند که از سنگ ساخته‌شده است.
به گفته گولسن: «ما در حال بررسی ساخت و طراحی این آمفی‌تئاتر، نحوه جنگ گلادیاتورها، نوع حیوانات استفاده شده در این میدان جنگی و گورستان‌هایی هستیم که اشخاص در اینجا دفن شده‌اند. این استادیوم دارای برج‌های مراقبتی است که دارای ستون‌های گرانیتی بلندی هستند. استادیوم جایی است که اولین بازی‌های المپیک در آنجا برگزار می‌شده است. آمفی‌تئاتری که هنوز شروع به حفاری آن نکرده‌ایم بروی یک سازه معلق قرار دارد.»
اتاق‌های گلادیاتورها و سلول‌های حیوانات وحشی مانند شیر و ببر در طی حفاری‌ها مشخص خواهد شد. سه نمونه از این مکان‌ها در آناتولی وجود دارد اما آناوارزا یکی از بهترین‌هاست. این نمونه تنها نمونه باقی‌مانده پس از بازسازی‌هاست.
به اعتقاد گولسن این شهر باستانی می‌تواند موردتوجه گردشگران مختلفی از سراسر جهان قرار گیرد. باوجود کشفیات زیادی که هنوز ناشناخته باقی مانده، آنچه تاکنون کشف‌شده نشان دهنده گنجینه‌ای ارزشمند از مصنوعات است که پنجره‌ای به‌سوی سبک زندگی در دوران باستان می باشد.
منبع: لست سکند
۲۱۲۱