به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، ساعت سه و نیم بعدازظهر روز دوشنبه سوم شهریور ۱۳۲۰، تالار مجلس شورای ملی در سکوتی سنگین فرو رفته بود؛ ساعاتی پیش، همزمان با تحویل یادداشتهای هشدار از سوی نمایندگان شوروی و بریتانیا به نخستوزیر، تانکها، ناوها و هواپیماهای متفقین از شمال و جنوب به خاک ایران یورش برده بودند. علی منصور، نخستوزیر وقت، پشت تریبون مجلس ایستاد تا گزارشی بیپرده از وقایع بامداد همان روز ارائه دهد؛ از بمباران تبریز و اهواز تا حمله به بندر شاهپور و پیشروی زرهی به سوی کرمانشاه. گزارش او را که روزنامه اطلاعات در همان روز منتشر کرد در پی میخوانید:
گزارش نخستوزیر [علی منصور] به مجلس
مطالبی که حالا به اطلاع آقایان نمایندگان میرسد فقط برای گزارش جریانات اخیر و واقعی است که روی داده است. آقایان نمایندگان در ایران موضوع هرگونه اظهاراتی داشته باشند تمنی میشود به جلسات بعد موکول دارند.
به طوری که از ابتدای وقوع جنگ کنونی بنا بر فرمان ملوکانه مقرر گردید دولت شاهنشاهی بیطرفی ایران را اعلام نموده با تمام وسایل و قوای خود دقیقا این سیاست را پیروی و به موقع اجرا گذاشته و با یک رویه صریح و روشنی در حفظ کشور از خطر سرایت وقایع جنگ و در صیانت حقوق مشروع تمام دول که با ایران روابط دارند بهویژه دول همسایه کوشیده چنانکه تا حال به هیچ وجه خطری در ایران از هیچ طرف به هیچ یک از آنها متوجه نگردیده. (عموم نمایندگان: صحیح است)
با این حال دولت انگلیس و بعد از اتفاق آن دولت با دولت شوروی هر دو متفقا اظهاراتی مبنی بر نگرانی از وجود یک عده آلمانی در ایران نمودند و دو نوبت در تاریخ ۲۸ تیرماه و تاریخ ۲۵ مرداد بر طبق اظهارات مزبور به وسیله نمایندگان خود تذکاریههایی تسلیم داشتند که اخراج قسمت عمده از آلمانهای مقیم ایران را درخواست میکردند. در پاسخ این اظهارات چه ضمن مذاکرات عدیده شفاهی و چه طبق تذکاریههای تاریخ هفتم مرداد و تاریخ سیام مرداد کتبا اطمینانهای کافی در مراقبتهای دولت ایران نسبت به رفتار کلیه اتباع بیگانه و عدم امکان بروز مخاطراتی از عده محدودی آلمانی که در ایران مشغول کارهای معینی هستند داده شد و برای مزید اطمینان دو دولت اقدامات مقتضی برای کاستن عده معتنابهی از شمار آلمانها به عمل آمده و به جریان افتاد و مراتب مکرر چه در تهران و چه در مسکو و لندن به مقامات مربوطه دولت انگلستان و شوری خاطرنشان و آنچه ممکن بود برای حصول اطمینان و روشن ساختن نظریه آنها کوشش گردید.
متاسفانه با تمام این مجاهدات که دولت ایران به منظور حفظ امنیت و آسایش کشور و رفع نگرانی دو دولت همسایه خود نمود در عوض حسنتفاهم و تسویه مسالمتآمیز قضیه، نتیجه این شد که نمایندگان شوروی و انگلیس ساعت چهار صبح امروز به منزل نخستوزیر رفته هرکدام یادداشتی مبنی بر تکرار مطالب گذشته که جواب آنها با اقدامات اطمینانبخش داده شده بود تسلیم نموده و در این یادداشتها توسل خود را به نیروی نظامی اخطار کردهاند.
و مطابق گزارشهایی که رسیده معلوم شد نیروی نظامی آنها در تاریخ همان ساعت که نمایندگان مزبور در منزل نخستوزیر مشغول مذاکره بودند از مرزهای ایران تجاوز نموده نیروی هوایی شوروی در آذربایجان به بمباران شهرهای باز و بیدفاع پرداخته و قوای زیاد از جلفا به سمت تبریز اعزام شدهاند. در خوزستان قوای انگلیس به بندر شاهپور و خرمشهر حمله برده کشتیهای ما را غافلگیر نموده صدمه زدهاند و نیروی هوایی آن دولت به اهواز بمب ریخته همچنین قوای انگلیس با وسایل موتوریزه فوقالعاده زیاد از طرف قصرشیرین به سمت کرمانشاه در حرکت میباشند.
قوای متجاوز در هر نقطه که با نیروی ارتش شاهنشاهی مواجه شدهاند طبعا تصادم و زد و خوردی هم رخ داده است.
دولت برای روشن ساختن علت و منظور این تجاوزات به فوریت مذاکرات و اقدامات به عمل آورده و منتظر نتیجه میباشد که البته به استحضار مجلس شورای ملی خواهد رسید.
چون فعلا منتظر نتیجه مذاکرات هستیم تقاضا شد در این جلسه غیر از استماع گزارش صحبتی نشود، بعد بهموقع مجلس را برای استحضار از نتیجه مذاکرات و اتخاذ تصمیم خبر خواهیم داد.
دولت لازم میداند به عموم افراد کشور توصیه و تاکید نماید که در این موقع باید کمال خونسردی و متانت را رعایت نموده و با رعایت آرامش رفتار نمایند. (نمایندگان: صحیح است)
۲۵۹