به گزارش خبرآنلاین، در دنیای امروز که بحران‌های زیست‌محیطی نظیر تغییرات اقلیمی، کمبود منابع طبیعی و آلودگی‌های گسترده به دغدغه‌ای جهانی بدل شده‌اند، بازنگری در عادات روزمره می‌تواند نقش مهمی در کاهش آسیب‌های محیطی ایفا کند. یکی از این عادات، نحوه پاکسازی بدن پس از استفاده از توالت است؛ موضوعی که همواره مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
آب یا دستمال؟ مقایسه دو فرهنگ بهداشتی
در بسیاری از کشورهای غربی، استفاده از دستمال توالت به عنوان روش استاندارد پاکسازی شناخته می‌شود. در مقابل، در کشورهای خاورمیانه، جنوب آسیا و بخش‌هایی از آفریقا، شست‌وشو با آب رایج‌تر است. این تفاوت فرهنگی، فراتر از ترجیحات شخصی، پیامدهایی جدی برای محیط زیست دارد.
انتخاب روش پاکسازی پس از توالت، علاوه بر جنبه‌های علمی، تحت تأثیر فرهنگ، آموزش و باورهای اجتماعی نیز قرار دارد. در جوامعی که آب به‌عنوان نماد پاکی تلقی می‌شود، استفاده از آن رایج‌تر است. در مقابل، در جوامعی که به سرعت و راحتی اولویت می‌دهند، دستمال کاغذی ترجیح داده می‌شود.
بر اساس داده‌های موجود، مصرف دستمال توالت در کشورهای غربی بسیار بالاست. به‌طور میانگین، هر فرد در ایالات متحده حدود ۲۴ رول در سال مصرف می‌کند که معادل بیش از ۲۲ کیلوگرم دستمال کاغذی است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای آسیایی و آفریقایی، استفاده از آب رایج‌تر است و مصرف کاغذ به‌مراتب کمتر است.
مزایای شست‌وشو با آب
مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از آب برای پاکسازی پس از توالت، در صورت رعایت اصول بهداشتی، می‌تواند مؤثرتر و ملایم‌تر برای پوست باشد:
- پاکسازی عمیق‌تر: آب توانایی حذف کامل‌تر باکتری‌ها و ذرات باقی‌مانده را دارد، به‌ویژه در نواحی حساس بدن.
- کاهش تحریک پوستی: برخلاف دستمال که ممکن است باعث خراش یا التهاب پوستی شود، آب معمولاً چنین عوارضی ندارد و ایمن‌تر است.
- پیشگیری از عفونت‌ها: استفاده از آب می‌تواند احتمال بروز عفونت‌های مجاری ادراری یا عفونت‌های قارچی را، به‌ویژه در زنان، کاهش دهد.
- سازگاری با بیماری‌های پوستی: برای کسانی که دچار هموروئید، اگزما یا حساسیت‌های پوستی هستند، آب گزینه‌ای مناسب‌تر است.
- سازگاری با محیط زیست: آب، در صورت تصفیه مناسب، قابلیت بازگشت به چرخه طبیعی را دارد و برخلاف دستمال، زباله جامد تولید نمی‌کند.
- کاهش مصرف منابع: برخلاف تصور رایج، استفاده از آب در این زمینه می‌تواند مصرف کلی منابع را کاهش دهد، به‌ویژه اگر از شیرهای کم‌مصرف یا سیستم‌های بیده استفاده شود. در فرایند پاکسازی با آب، نسبت به استفاده از دستمال، ۱۰۰ برابر کمتر آب مصرف می‌شود. در سال‌های اخیر، استفاده از بیده‌های الکترونیکی و شیرهای کم‌مصرف در کشورهای توسعه‌یافته افزایش یافته است. این ابزارها نه‌تنها مصرف آب را بهینه می‌کنند، بلکه تجربه‌ای راحت و بهداشتی‌تر فراهم می‌سازند. برخی مدل‌ها حتی دارای خشک‌کن هوایی هستند که نیاز به دستمال را کاملاً حذف می‌کنند.
چالش‌های زیست‌محیطی تولید و مصرف دستمال توالت
اگرچه دستمال توالت به‌عنوان گزینه‌ای سریع و قابل‌دسترس شناخته می‌شود، اما تولید و مصرف آن پیامدهای قابل‌توجهی برای محیط زیست دارد:
- مصرف منابع طبیعی: تولید یک رول دستمال توالت نیازمند مصرف آب فراوان (حدود ۱۴ لیتر)، انرژی و مواد شیمیایی است.
- قطع درختان: بخش عمده‌ای از دستمال‌های موجود از خمیر چوب تازه (virgin pulp) تهیه می‌شوند که تداوم این امر، به نوبه خود منجر به جنگل‌زدایی می‌شود. بر اساس برخی برآوردها، تنها برای تأمین دستمال توالت مصرفی روزانه در ایالات متحده، حدود ۲۷ هزار درخت قطع می‌شود؛ که این رقم در طول یک سال به بیش از ۱۰ میلیون اصله درخت می‌رسد.
انتشار گازهای گلخانه‌ای: فرآیند تولید، بسته‌بندی و حمل‌ونقل دستمال کاغذی با انتشار دی‌اکسید کربن همراه است. - زباله‌های جامد: دستمال‌های استفاده‌شده به‌ندرت بازیافت می‌شوند و در سیستم‌های فاضلاب نیز مشکلاتی ایجاد می‌کنند.
جمع‌بندی
با توجه به بحران‌های زیست‌محیطی و نیاز به تغییر در سبک زندگی، بازنگری در روش‌های بهداشتی روزمره می‌تواند گامی مؤثر در جهت پایداری باشد. شست‌وشو با آب پس از استفاده از توالت، به‌جای مصرف دستمال کاغذی، در صورت مدیریت صحیح، نه‌تنها بهداشتی‌تر بلکه سازگارتر با محیط زیست است.
منابع:
۴۷۲۳۲