آقای سامارس نخست وزیر محافظه‌کار یونان به دعوت رسمی همتای ترک خود و به اتفاق دوازده تن از وزرای کابینه در راس یک هیات عالی رتبه 90 نفره بازرگانان و صاحبان صنایع یونانی عازم ترکیه شد تا در دومین نشست شورای عالی همکاریهای راهبردی بین دو کشور و «مجمع کارآفرینان ترکیه و یونان» شرکت کند. نخست وزیر یونان اولین نخست وزیر این کشور است که در هشت سال اخیر رسما از ترکیه دیدن می‌کند. دیدار ساماراس با اردوغان، همانند ملاقات با عبدالله گل در پشت درهای بسته انجام شد و بیش از یک ساعت بطول انجامید. کارشناسان منطقه‌ای پیش بینی می‌کنند در این سفر توسعه همکاریهای اقتصادی و تجاری، همکاریهای منطقه‌ای، اختلافات حقوقی دو کشور در دریای اژه، موضوع حقوق اقلیت‌ها در دو کشور، شکایت یونان به سازمان ملل در مورد فعالیت‌های اکتشاف نفت ترکیه در دریای اژه، فعالیت‌های «پ.ک.ک»، سازمان جبهه چپ انقلابی ترکیه در یونان، مبارزه علیه مهاجرت‌های غیر قانونی و آخرین تحولات قبرس پس از انتخابات ریاست جمهوری این کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
اردوغان پیش از آغاز سفر در مصاحبه اختصاصی با شبکه تلویزیونی دولتیNET یونان روابط دو کشور همسایه را «راهبردی» خواند و اعلام داشت در نظر دارد بعد بسیار متفاوتی به مناسبات آنکارا و آتن بدهد و در باره وضعیت فعلی در مناسبات دو کشور و نقشه راه همکاریهای ترکیه و یونان در دوره پیش رو، با همتای یونانی خود گفتگو کند. به گفته وی گفتگوهای ما بسیار مهم است و امیدوارم نتایج خوب و سازنده‌ای از مذاکرات استانبول در خصوص توسعه همه جانبه همکاریها بین دو کشور همسایه بدست آید. فکر می‌کنم این سفر یک گام مهم در روابط بین یونان و ترکیه و از گذشته به آینده است. ما در سفر به دوحه گفتگوهایی خوبی داشتیم».
ساماراس در مجمع تجار ترکیه - یونان با تشریح برنامه خصوصی سازی کشورش، سرمایه‌گذاران ترکیه را برای مشارکت در طرح‌های اقتصادی این کشور دعوت کرد. در جریان این سفر نشست شورای عالی استراتژیک ترکیه - یونان نیز برگزار شد که اولین و مهم‌ترین نشست این شورا از ماه مه سال 2010 میلادی در آتن محسوب می‌شود. در این نشست 12 وزیر از طرف یونان و 12 وزیر کابینه اردوغان شرکت نموده و 20 سند همکاری بین دوطرف در زمینه ورزش، خدمات بهداشتی و درمانی، حمل و نقل و حمل و نقل دریایی، مقابله با مهاجرت غیرقانونی ، جهانگردی، مقابله با پدیده تروریسم به امضا رساندند.
به گفته نخست وزیر راستگرای یونان اگرچه نمی‌توان از تاریخ و گذشته چشم پوشید، اما اگر اراده گفتگوی سازنده وجود داشته باشد تفاوت‌ها و اختلافات دیرینه بین دو کشور قابل حل است. موضوعاتی وجود داد که نسبت به آنها دیدگاه‌های مشترک نداریم. چنین تفاوت‌هایی می‌تواند مهم هم باشد اما با تصمیماتی که امروز می‌گیریم، سعی می‌کنیم تا روابطی بر اساس احترام متقابل خلق کنیم تا قادر باشیم رفتار و روند جدیدی را انتخاب و آغاز کنیم. وی مدعی است همکاری با یکدیگر در زمینه‌های مختلف به نفع روابط دوجانبه و ایجاد کار برای هر دو کشور دوجانبه است. در شرایط کنونی در یونان محیط کسب و کار بهبود یافته و این وضعیت پیوسته در حال بهتر شدن است. ما در حال حرکت با بسمت اصلاحات اقتصادی هستیم. در سال 2012 تعدادی از شرکت‌های ترک از تامین کننده2های کالا در بازار یونان بودند. این کشور ششمین شریک تجاری یونان است و در شش سال گذشته روابط تجاری افزایش قابل توجهی داشته است. نزدیکی دو کشور در موضوع حمل و نقل موجب کاهش‌ها هزینه خواهد شد. شرکت‌های اقتصادی دو کشور دارای پتانسیل خوبی برای سرمایه‌گذاری مشترک در منطقه بالکان، کشورهای همکاری دریای سیاه و کشورهای آسیای میانه و شرق اروپا هستندهمچنین . طرفین درحال مذاکره برای تردد گردشگران دو کشور در جزایر دو کشور هستند. روابط تنها در چارچوب ثبات سیاسی امکان پذیر است. از طرف یونان عادی سازی روابط ترکیه و یونان دائما در حالی پیگیری است. روابط ما همواره با احترام عملی به قوانین و معاهدات بین المللی امکان پذیر است.
اردوغان در پایان نشست شورای مشترک وزیران ترکیه و یونان در استانبول، در کنفرانس خبری مشترک با همتای یونانی خود گفت: «بیایید اختلافات میان دو کشور بر سر جزیره قبرس را دفن کرده و این پرونده را مختومه کنیم. یونان و ترکیه قصد دارند برای حل و فصل اختلافات خود با یکدیگر گفتگو کنند و اگر در این باره عزم قوی از خود نشان دهند، می‌توانند موضوع تقسیم قبرس را نیز حل کنند». وی در خصوص موضوع امنیت تاکید کرد «تروریسم مشکل مشترک همه است. از این رو در مبارزه با آن، وزارتخانه‌های ما در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر خواهند بود. در شرایط کنونی تماس و روابط بین وزارتخانه‌های داخلی و خارجی و نیز پلیس و نیروهای امنیتی بیشتر خواهد شد».
اردوغان در خصوص منطقه انحصاری اقتصادی در دریای اژه از یک راه حل برد – برد حمایت می کند. وی از مسئله حقوق اقلیت یونانی به عنوان یک «پل» نام برد و در رابطه با اقلیت ترک‌تبار یونان در منطقه تراس تاکید کرد ما با همه توان خود برای برای بهبود شرایط شهروندان اقلیت‌ها در یونان و ترکیه استفاده خواهیم کرد. وی در پاسخ به این سئوالی در زمینه بازگشایی مدرسه مذهبی خالکی کلیسای ارتدوکس در ترکیه آنرا به فرصت بهتری موکول کرد. سفر نخست وزیر یونان به ترکیه فرصتی برای ترمیم و بهبود روابط دو کشور همسایه است که روابط آنها همیشه با مشکلاتی مواجه بوده است.
یکی از مهم‌ترین مناقشات لاینحل میان دو کشور حق اکتشاف هیدروکربن در دریای اژه است. اکتشاف هیدروکربن توسط شرکت پترولیوم ترکیه در دریای اژه انتقادهایی را از جانب آتن به همراه داشته که مدعی است مناطقی را که آنکارا در آنجا اقدام به اکتشاف کرده بخشی از یونان است. به طوری که یونان این مساله را با ارسال پیام دیپلماتیک به سازمان ملل منعکس و علیه ترکیه شکایت کرده است. در واکنش به این اقدام وزارت امور خارجه ترکیه نیز اعلام کرد مجوزهای اکتشاف هیدروکربن از سال 2007 به این کمپانی ترکیه‌ای اعطا شده و شامل قلمروی یونان نمی‌شود.
بی تردید یکی از مهم‌ترین موارد اختلاف میان دو کشور شرایط کنونی در قبرس یونانی‌نشین پس از انتخابات ریاست جمهوری اخیر این کشور است. همچنین ادعاهای اخیر رسانه‌های ترکیه مبنی بر آموزش نظامی اعضای حزب کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک) در یونان از دیگر موضوعات تنش‌زا در یکسال اخیر است. یکی دیگر از مسائل مورد مناقشه میان این دو کشور منطقه «تراکیه» است که قسمت شمالی یونان محسوب می‌شود که امروزه در قسمت جنوب بلغارستان، شمال شرق یونان و قسمتی از ترکیه قرار دارد. ترک‌های ترکیه که در این منطقه ساکن هستند چندین دهه مشکلاتی همچون هویت، حقوق آموزشی و تحصیلی و انتخاب مفتی مذهبی خود داشته‌اند. در ماههای اخیرا نیز ده‌ها مدرسه مسلمانان در این منطقه به عنوان بخشی از اقدامات ریاضتی یونان و همچنین بدون مشورت با جامعه اقلیت ترکیه تعطیل شده است.
اختلافات قدیمی ترکیه با قبرس بعنوان یکی از اعضای اتحادیه اروپا نه تنها روابط آنکارا را با آتن تحت تاثیر قرار داده است بلکه به مانعی جدی در مسیر عضویت این کشور در اتحادیه اروپا تبدیل شده است. ترکیه تا زمانی که اتحادیه اروپا به انزوای بخش شمالی یا ترک نشین قبرس پایان نداد از بازکردن بنادر خود به روی کشتی های قبرس یونانی نشین بعنوان یک عضو اتحادیه اروپا خودداری می‌کرد.
روابط آنکارا و آتن از دهه 1990 تا حدود زیادی بهبود یافته است، اما دو کشور همچنان در موضوعاتی همچون قبرس، آبهای ساحلی در مرزهای دریایی دو کشور در دریای اژه و مهاجران غیر قانونی با یکدیگر اختلاف نظر دارند. آنکارا - آتن بعنوان دو رقیب قدیمی در سال 1996 به علت تشدید اختلافات بر سر مالکیت یک جزیره غیرمسکونی در دریای اژه تا حد رویارویی پیش رفتند. طرفین همچنین درباره حضور نظامی ترکیه در بخش ترک نشین جزیره قبرس هم با اختلاف نظر دارند. اما روابط دو کشور از سال 1999 و در پی وقوع زمین زلزله همزمان در دو کشور و نیاز آنها به کمک های انسانی در آن زمان وارد مرحله جدیدی شد.
4949