چند نکته درباره گزارش دیروز بی بی سی در خصوص تصمیم عربستان سعودی مبنی بر خرید بمب اتمی از پاکستان قابل ذکر است:

1- این احتمال که عربستان سعودی هروقت اراده کند می تواند از پاکستان بمب اتمی بخرد و بار کشتی کرده و به شبه جزیره بیاورد، تقریبا از زمان انجام اولین آزمایش اتمی اسلام آباد مطرح بوده است اگرچه انجام آن به سادگی مطرح کردن آن نیست.


2- گزارش بی بی سی اطلاعات تازه ای را در اختیار نمی گذارد جز اینکه مجموعه ای از حدس و گمان ها، نقل قول ها، دلایل و اطلاعاتی که تقریبا همه از آن خبر داشته اند را مجددا گرد هم آورده و منتشر کرده است. آنچه این گزارش را مهم جلوه داده همزمانی آن با مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 ، ناخرسندی عربستان از آمریکا و موضع گیری اخیر پاکستان مبنی بر فاصله گرفتن از آمریکا است و الا اینکه در اوائل سال 2013 برخی منابع اطلاعاتی فاش کرده اند که پاکستان از مدت ها پیش درحال ساخت چند بمب هسته ای به سفارش عربستان سعودی بوده و این بمب ها هم اینک آماده تحویل به عربستان هستند خبر جدیدی نیست.


3- سفارت عربستان در لندن پس از انتشار این گزارش در بی بی سی اعلام کرده است ریاض به معاهده ان.پی.تی متعهد است و خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای را می خواهد. با این همه انشتار این گزارش در بی بی سی همزمان با مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 در ژنو می تواند به معنی ارسال سیگنالی برای وارد آوردن فشار بیشتر به ایران به بهانه جلوگیری از دست یابی به بمب هسته ای و ترساندن طرف های مذاکره کننده با ایران و نهایتا به شکست کشاندن مذاکرات باشد. این در حالی است که ایران بارها اعلام کرده است که دنبال سلاح هسته ای نیست و درگزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی و گزارش سازمان های اطلاعاتی آمریکا نیز تصریح شده است که برنامه اتمی ایران هیچ انحرافی از چارچوب مورد تایید ان.پی.تی نداشته است.


4- عربستان سعودی از سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل و پس از آن از پذیرش عضویت غیردائم در شورای امنیت این سازمان سرباز زد و رسما دلیل این اقدامات خود را نارضایتی از وضعیت موجود در منطقه که در عدم اقدام نظامی آمریکا علیه بشار اسد و گسترش نفوذ ایران در منطقه رخ نموده، اعلام کرد. ممکن است این تصمیم عربستان که توسط بی بی سی علنی شده هشدار دیگری به آمریکا باشد که اگر به بی محلی های خود نسبت به خواسته های عربستان ادامه دهد آنگاه ریاض محور تازه ای را با تندروهای اسلام آباد تشکیل خواهد داد که این محور البته بسیار خطرناک و این بار هسته ای خواهد بود.


5- ممکن است نفع برنده از انتشار این گزارش پاکستانی ها باشند. همانگونه که نویسنده گزارش بی بی سی نیز به آن اشاره کرده عربستان به دلیل برخورداری از منابع مالی کلان به راحتی می تواند در صورت فاصله گرفتن احتمالی اسلام آباد از واشنگتن خلاء کمک های مالی کلان آمریکا و بانک جهانی به این کشور را پر کند و البته در قبال این کمک های سخاوتمندان توقعات نه چندان عاقلانه ای خواهد داشت. از این منظر بحث سرمایه گذاری در بخش هسته ای پاکستان صرفا پوششی خواهد بود برای حمایت های مالی از ارتش پاکستان و معنی آن این است که اگر آمریکا خواهان ممانعت از چنین معامله خطرناکی است باید همچنان به پاکستان باج بدهد و اجازه ندهد اسلام اباد به هردلیلی ازآمریکا رویگردان شود.


6- نکته آخر اینکه این گزارش، بار دیگر نشان می دهد که عربستان به شدت خود را در منطقه و در برابر ایران تنها احساس می کند و از این رو در پی جایگزین کردن متحدان جدید به جای متحدان قبلی خود در برابر ایران یعنی رژیم سابق مصر و رژیم بعثی عراق و خروج از انزوا است، خصوصا اینکه دولت کنونی پاکستان به ریاست نواز شریف، از ماده مستعدی برای ایجاد این وحدت و تشکیل محور نه چندان مبارک برخوردار است.