در این که برنامه نود، یکی از پربیننده ترین برنامه های تلویزیون است، تردیدی نیست! و البته فقط دلیل آن، این نیست که ما، یک کشور جوان هستیم و برنامه ی نود هم به فوتبال می پردازد که بیشترینه ی مخاطبان آن، جوانان و نوجوانان اند اما به هر دلیل - که پرداختن به این مهم، مستلزم کار مطالعاتی و تجزیه و تحلیل رسانه ای است - متأسفانه کارکردِ قدرت رسانه ای برنامه نود، به ده درصد هم نمی رسد.
دیشب، شانزدهمین دوره برنامه ی نود، کلید خورد. و پانزدهمین سال حضورِ این برنامه ی تأثیرگذار تلویزیونی، در خانه ها و همراه مردم خوب ایران زمین، تمام شد.
عادل فردوسی پور مجری ثابت برنامه ی نود، در آغار نیمه دوم از دهه ی دوم این برنامه که اغلب، دوشنبه شب ها، از شبکه سوم تلویزیون، پخش می شود، برنامه اش را در سال جدید فوتبالی، بی برنامه شروع کرد. این در حالی است که انتظار می رفت مخاطب سی و هفت میلیونی اش را احترام می کرد و در نخستین برنامه اش، از برنامه های کلان و سیاستِ پیشِ روی این برنامه ی ارزنده برای جامعه ی فوتبالی، به تفصیل، سخن می گفت؛ ولی متأسفانه! عادل، دیشب، فقط به ارائه آمار بسنده کرد و انگار همان رویه ی پیشینِ خود را در دوره ی شانزدهم پیش گرفته است.
شاید تنها تفاوت برنامه ی دیشب نود، این بود که بیشتر، مخاطبان را ترغیب و تشویق کرد که به پایگاه اینترنتی نود هم سری بزنند.
مثلاً عادل گفت که 65درصد مخاطبان نود دوست داشتند که تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی 2014 برزیل، صعود کند و 35 درصد نظر منفی دادند اما نگفت که نیست حتی یک ایرانی که دوست داشته باشد که ایران صعود نکند. و تحلیل نکرد که چرا 35 درصد بیننده های فوتبالی تلویزیون، اعتقادی (فنی) به صعود چنین تیمی نداشتند؛ نه این که دوست نداشتند ایران صعود کند!
در نخستین برنامه نود از شانزدهمین دوره، از زبان امیر قلعه نوعی، از سی درصد توانایی‌های تیم استقلال در مقابل راه آهن گفته شد اما هیچ کارشناسی نبود که از پانزده سال توانایی رسانه ایِ نود در جهت تلاش به منظورِ رسیدن به فوتبال پاک، حرف کارشناسی بزند.
از یکصدمین پیروزی امیر قلعه نوعی با استقلال هم صحبت به میان آمد اما یکی هم حتی اشاره ای به 2 هزار ساعت عمر گذشته ی برنامه نود نکرد.
در این که این برنامه، قدرت رسانه ای بالایی دارد، تردیدی نیست. چرا که؛
فردوسی پور، به راحتی! و بسیار رک و صریح و البته شفاف تر از سایر ابزار رسانه ای فعال در کشور، از ناهمراهی تلفن همراه از نگاه ارتباطی و میزان آنتن دهی موبایل و دسترسی اینترنت می گوید.
بخش عمده‌ای از برنامه ی نخست سال شانزدهم نود، به موضوع روزِ جامعه ی فوتبال یعنی جعل کارت معافیت از خدمت نظام وظیفه ی برخی فوتبالیست ها، اختصاص یافت و قرار شد بازهم به این مهم بپردازد و حق رسانه ای مطلب را ادا کند.
عادل، از ماندگاری نفت تهران در تهران گفت و متواضعانه! نگفت که برنامه ی نود اگرچه شاید عامل اصلی نبود برای منعِ انتقال نفت تهران به اراک! ولیکن بدون شک، یکی از عوامل تأثیرگذار در تصمیم سیاستگذاران این مهم بود.
او از وضعیت اسفبار چمن زمین غدیر اهواز خوزستان، به خوبی و به صراحت، با تصویرهایی گویا، سخن گفت اما به اعتقاد نگارنده، این، نه همه ی ظرفیت و توانمندی و توانایی رسانه ای نود؛ که ده درصد هم نیست.
به نظر می رسد خالی از نتیجه نباشد اگر نود به والیبال بپردازد و در پی یک مطالعه ی عمیق حرفه ای و واکاوی ورزشی، چرایی این موضوع را که والیبال، از کجا به کجا رسید! - در حالی که برنامه ای پربیننده و به ارزشمندی نود را هم نداشته است - پاسخی کارشناسی دهد.
نود، برنامه ای است که بایستی بابرنامه باشد و بتواند دست کم، با ظرفیت نود درصدی خود، در سریع ترین زمان ممکن، به نحو اصولی، حساب شده و قاعده مند، فوتبالِ ما را قانونمند سازد. زیرا؛
چه بسا که مسیر قانون گرایی ما، با عبورِ آگاهانه از همین زمین سبز فوتبال، کوتاه تر شود و فرهنگ قانون مداری و ضرورتِ توجه عملی به رعایت قانون، با سوت داور، پیاده شود.
.........................................
یادآوری:
از طریق نشانی رایانامه tajgar.reza@gmail.com در حد امکان و توان، پذیرای حرف حق شما بزرگوارانم!