آیا میدانستید هند دو تاجمحل دارد؟ یکی مقبره ممتاز محل، سومین همسر شاهجهان که زمان تولد چهاردهمین فرزندش درگذشت و این پادشاه قرن هفدهم از شدت عشق و علاقهای که به این همسرش داشت، دستور داد تا آرامگاهی از مرمر سفید آگرایی برای او بسازند و دیگری مقبره بیبی، آرامگاه دِلرَس بانو بیگم همسر اورنگزیب ششمین پادشاه گورکانیان است که در شهر اورنگآباد در ایالت ماهاراشترا کشور هند قرار دارد.
البته نمیتوان مقبره بیبی را دقیقا تاجمحل دوم نامید اما این بنای تاریخی که اعظمشاه پسر دلرس بانو بیگم و اورنگزیب برای مادرش ساخته در ابتدا قرار بود به آرامگاهی حتی زیباتر از مقبره ممتاز محل تبدیل شود.
اعظمشاه که نوه شاهجهان است مارس سال ۱۷۰۷ تاج شاهی گورکانیان را بر سر گذاشت و بعد از فقط چندماه حکومت بهدست نابرادریاش به قتل رسید و در مقبره همایونشاه در دهلی به خاک سپرده شد.
اعظمشاه قصد داشت برای مادرش بنای یادبودی بسازد که با تاجمحل رقابت کند اما به دلیل فقدان خزانهای که پدربزرگش هنگام ساختن تاجمحل به آن دسترسی داشت و همچنین نداشتن مهارت کافی برای خلق بنایی مشابه، مقبره بیبی (بیبی کا مقبره) به کپی بیکیفیتی از تاجمحل تبدیل شد. با وجود این ضعف، مقبره بیبی هم در نوع خودش یکی از شگفتیهای معماری دوره زمامداری گورکانیان (تیموریان هند) بهشمار میرود.
این مقبره در مرکز محوطه وسیعی در ابعاد ۴۵۸ در ۲۷۵ متر با استخرهای محوری، چشمهها و نهرهای آب قرار دارد و گنبد پیازیشکل اصلی و منارههای مقبره بیبی کوچکتر از گنبد اصلی و منارههای تاجمحل است.
براساس اسناد تاریخی، بیبی کا مقبره ۷۰۰ هزار روپیه برای اعظمشاه هزینه داشته است. این مبلغ حتی امروزه هم رقم بالایی است اما وقتی با ۳۲ میلیون روپیه هزینه ساخت تاجمحل مقایسه می شود، مبلغ چندان زیادی بهنظر نمیرسد.
بهدلیل همین اختلاف هزینه، مقبره بیبی را اغلب باعنوان «تاج مرد فقیر» میشناسند.
منبع : چمدان
2121