خسرو معتضد، نویسنده و پژوهشگر تاریخی درباره اثر در دست تالیف خود گفت: کتاب «سازمان مخفی کوک» در حال آماده شدن است و تا خرداد 91 امیدوارم منتشر شود، اسناد و مدارک آن هم از سوی مدیریت موزه عبرت به بنده ارائه شده و در مرحله نخست اسناد طبقه‌بندی شد. بخش هایی از گفتگوی وی با خبرگزاری فارس را در ادامه می خوانید:
- از سال 1331 اسناد طبقه‌بندی شد، اما سازمان کوک پیش از این دوران یعنی از سال 1324 تاسیس شد.
- اخیرا خوشبختانه اسناد زیادی از طرف مرکز موزه و اسناد ریاست جمهوری منتشر شده (5جلد کتاب)، که حاوی اسناد دوران اشغال ایران است.
- دولت شوروی در شمال ایران در امور، بسیار مداخله می‌کرد، حتی ماموران دولتی را به تهران تبعید می‌کرد و از این طریق برنامه‌هایی را بری شمال ایران داشت. در این منطقه نهضتی برپا می‌شود و عده‌ای از مردم چالوس و مازندران برای مقابله با روس‌ها آماده می‌شدند، اما فرد فرصت طلبی بنام "حاج علی کیا" که قبلا در سوئد زندگی می‌کرد و از افسران دوران رضا شاه بود، 12 سال در سوئد زیست و علاوه بر کارهای نظامی یک تاجر زرنگ و کارکشته بود و در کتاب خود نیز به این موارد اشاره کرده است.
- این فرد فرصت طلب، از فرصت بهره برده و از 1330 به بد خود را به دربار نزدیک می‌کند. زمانی شاه عنوان می‌کند که توده‌ای‌ها در کشور نفوذ پیدا کرده‌اند؛ "کیا" در اصل تاجر بوده و نمایندگی چند شرکت را در دست داشت، چون در جریان سال 1325 هم جزء افسرانی بود که برای مبارزه با فرقه دمکرات به مازندران رفته بود؛ از این موضوع به نفع خود استفاده می‌کند.
- در آن دوران افرادی مثل بختیار و کیا شبکه‌ای را علیه دمکرات‌هایی که از طرف شوروی تشویق می‌شدند، اداره می‌کردند؛ اما کیا از سال 1331 این تشکیلات را درست می‌کند.
- اخیرا در لندن سپهبد خسروانی عنوان کرده که آنها هم گروهی بنام حزب آوارگان داشتند که به تظاهرات توده‌ای‌ها حمله می‌کردند، کیا از آن زمان تشکیلاتی بنام کوک را راه‌اندازی می‌کند.
- در مقدمه کتاب اشاره به «ماکی‌ها» کرده‌ام، ماکی‌ها یعنی گروه‌های پارتیزان، گروه‌های خرابکاری که برای ملت و مملکت خود در نروژ، فرانسه و کشورهای اشغال شده بوسیله آلمان نازی مبارزه می‌کردند.
- سازمان کوک که باید وظیفه دفاع ملی و پایداری ملی را داشته باشد، مبدل به دکان پرسود برای حاج علی کیا می‌شود به صورتی که وی در طول مدت کوتاهی میلیاردر شد.
- تشکیلات کوک در واقع تجارت می‌کرد؛ از سال 1331 تا 54 اسنادی در این راستا موجود است، در حقیقت "کیا" ثروت خود را جمع کرد و نخستین آسمان خراش 11 طبقه را در تهران و خیابان شریعتی فعلی بنا کرد؛ این فرد بسیار از طریق تجارت از مقام خود سوء استفاده می‌کند، اما با این حال بسیار فردی بی‌سواد است.
- "کیا" با فساد مالی سازمان کوک را مبدل به سازمانی شخصی می‌کند، او در تمام امور دخالت می‌کرد؛ این سازمان بزرگ شده و در همه نقاط به عضوگیری می‌پردازد. کیا در سال 1340به اتهام اختلاس و فساد راهی زندان می‌شود، یک‌سال زندانی شده و در محاکمه‌ای به سه‌سال زندان متهم می‌شود؛ البته در زندان هم حرف‌های مضحک میزند و عنوان می‌کند بنده «سردار ملی» هستم که باعث خنده مطبوعات می‌شود.
- با سقوط حکومت امینی، کیا سعی می‌کند نخست‌وزیر شود، اوراق و اسناد این موضوع موجود است، اما این مهم صورت نمی‌گیرد و وی همچنان ثروت می‌اندوزد و چند سال به انقلاب مانده می‌میرد اما این سازمان کوک تجربه‌ای تلخ بود.
6060