رامی خوری
از حرکت هفه گذشته اسرائیلی ها در معلق کردن گفتگوهای استراتژیک با بریتانیا درسهای بسیاری میتوان آموخت. اسرائیلیها بیم این را دارند که به محض وارد شدن به خاک ایالات متحده به اتهام جنایت جنگی بازداشت و محاکمه شوند. در انگلیس قانون قضایی وجود دارد که بر اساس آن، متهم کشوری دیگر به محض ورود به بریتانیا از سوی سیستم قضایی بازداشت و محاکمه خواهد شد حتی اگر جرم مد نظر در کشوری ثانی رخ داده باشد و در میان قربانیان هم یک شهروند انگلیسی وجود نداشته باشد . تزیپی لیونی که ریاست حزب کادیما را بر عهده دارد اخیرا سفر خود را به لندن به همین واسطه متوقف کرد. معاون وزیر امور خارجه این رژیم هم دقیقا به همین دلیل بیست و چهار ساعت پیش از سفر به بریتانیا صرفنظر کرد.
فلسطینیهای مقیم بریتانیا در سالهای اخیر با مراجعه به دادستانی دادخواستهایی را علیه مقامهای اسرائیل پر کردهاند. دادستانی بریتانیا هم طبق قانون برای برخی مقامهای اسرائیلی حکم بازداشت در صورت ورود به بریتانیا را صادر کرده است . البته هیچ کدام از این افراد به واقع بازداشت نشدهاند. آنچه در این ماجرا حائز اهمیت است نگرانی اسرائیلیها از روند به وجود آمده است . اسرائیل در حقیقت هدف کمپینی برای بیاعتبار کردن مقامهای این رژیم قرار گرفته است . این مساله بیش از هر ماجرا و پرونده دیگری در جهان، اسرائیلیها را نگران و بیتاب میکند. اصلی ترین مسالهای که اسرائیلیها از آن رنج میبرند فقدان مقبولیت و مشروعیت در نظر فلسطینیها و جهان عرب است. این که کشورهایی مانند یمن و سومالی اسرائیل را به رسمیت نشناسند یک مساله است و عدم پذیرش اسرائیل از سوی کشوری اروپایی مانند بریتانیا، مسالهای دیگر. بریتانیا همواره در نیم قرن گذشته به نوعی همراه اسرائیل بوده و البته متحد استراتژیک ایالات متحده هم است. صدور دستور بازداشت برای مقامهای اسرائیلی از سوی دادستانی در بریتانیا، ماجرایی نیست که تل اویو بتواند به سادهگی از کنار آن بگذرد .
93 سال پیش بود در چنین روزهایی که دولت بریتانیا بیانیه بالفور را منتشر کرد. بر اساس این بیانیه انگلیسیها موافقت خود را با تشکیل کشوری مستقل برای یهودیان اعلام کردند . اکنون لندن هم به جمع کشورهایی پیوسته است که برای محاکمه اسرائیل به قوانین بینالمللی متوسل میشوند. لندن هم به دنبال محاکمه اسرائیلیهایی است که در همان سرزمین نود و سه سال پیش قوانین بینالمللی را نقض میکنند. اسرائیل شاید از منظر انگلیس مستقل باشد اما همچنان از مقبولیت و مشروعیت کافی بر خوردار نیست. اسرائیل تنها و تنها در خصوص مسائل امنیتی خود نیست که نگران است چرا که این رژیم به خوبی بر تواناییهای هستهای و تسلیحاتی خود واقف است . 62 سال است که اسرائیل با جهان عرب و همسایگان خود درگیر است چرا که هیچ کس در این سالها ، اسرائیل را قدرتی مشروع و کشوری مقبول ندید و نخواست . اسرائیل از منظر اقتصادی ، سیاسی، نظامی، فرهنگی و تکنولوژی بسیار توانمند است اما همچنان آسیبپذیر است چرا که در خاورمیانه هیچ کس این رژیم را به عنوان عضو ثابت خود نمیشناسند . اسرائیل از به رسمیت شناختن حقوق ابتدایی فلسطینیها سرباز میزند و دقیقا به همین دلیل است که به چشم هیچکس نمیآید. اسرائیلیها سرزمین فلسطینیها را گرفتند و به بهای بیخانمان کردن آنها، سرزمینی یهودی نشین را برای خود تاسیس کردند.
کشورهای عربی تاکنون بارها تصریح کردهاند که حاضر به سازش با اسرائیل بر اساس طرح صلح سال 2002 هستند. طرحی که اسرائیل به راحتی از کنار آن گذشت. بنابراین هیچ کس در جهان عرب به دنبال خراب و یا نابود کردن اسرائیل نیست. کمپینی که برای زیر سوال بردن مشروعیت و مقبولیت اسرائیل به راه افتاده است در حقیقت برای آن است که نشان دهد رهبران و دولتمردان اسرائیلی از قوانین بینالمللی تخطی میکنند. نظامیان این رژیم با بیبند و باری از خشونت استفاده میکنند و دست به ترور و استعمارگری در قرن بیست و یکم میزنند.
دلیل امتناع اسرائیل از پذیرش گزارش بینالمللی گلدستون در خصوص حوادث غزه، صراحت در انتقاد جامعه جهانی از سیاستهای خصمانه اسرائیل علیه فلسطینیها بود. در گزارش گلدستون بود که همگان از اسرائیل خواستند با توجه به استانداردهای حقوقی بینالمللی به آنچه که غیرقانونی مرتکب شده است اعتراف کند . این که یمن یا الجزیره اسرائیل را به جنایت جنگی متهم کنند از یک درجه اهمیت برخوردار است و اینکه نهادی بینالمللی انگشت اتهام خود را به سمت اسرائیل دراز کند؛ مساله دیگری است .
اسرائیل همواره تاکید کرده که زمانی که پای حفظ امنیت و کیان ارضی به میان میآید هر حرکتی توجیه پذیر است و البته سیاست دستگاه دیپلماسی هم مشخص است. هشداری که اسرائیل از جانب گلدستون دریافت کند و یا تهدید از سوی سیستم قضایی بریتانیا برای اسرائیلیها بیش از تذکر همسایگان به چشم میاید .اروپاییها و نهادهای بینالمللی به خوبی از توجیهی که اسرائیل برای حرکات خود در منطقه دارد آگاهی دارند : اسرائیل در کل منطقه خاورمیانه برای خود نوعی معافیت از پاسخگویی برخوردار است . بر سرزمین اعراب سلطه دارد و البته سرکوب فلسطینیها هم برای این رژیم تبدیل به سنت شده است .
پاشنه آشیل سیاستهای اسرائیل در همین مساله است . بر همین اساس است که تلاش دیگران برای پاسخگو کردن اسرائیل بسیار به چشم این رژیم می آید. موج فشارها بر اسرائیل هر روز بیشتر و بیشتر میشود مگر زمانی که دو طرف به قطعنامه سیاسی دست پیدا کنند که هم عادلانه باشد و هم بر برخورداری طرفین از حقوق مساوی تاکید داشته باشد . اسرائیل حق دارد نگران باشد چرا که پردهها برافتاده است و جنایتهای این رژیم در معرض دید و قضاوت عموم قرار گرفته است .
دیلی استار ششم نوامبر / ترجمه : سارا معصومی
نظر شما