برخورد ما با قرآن و جریان های دینی به دو صورت ممکن است صورت گیرد، یکی از آنها برخورد آیینی و دیگری برخورد رهنمودی است.
در برخورد آیینی قرآن را زمین گذاشته و خود به دور آن می چرخیم، مثل کاربرد قرآن در عروسی ها، سفره هفت سین و خواندن قرآن در مجالس عزاداری، حتی تلاوت قرآن به عنوان یک ذکر مستحب برخورد آیینی محسوب می شود. ما حتی با جریان های دینی چون عاشورا و نیمه شعبان نیز برخورد آیینی داریم.
برخورد رهنمودی این گونه تعریف می شود که ما دست از کار برداریم به قرآن و این جریان های دینی رجوع کنیم و بپرسیم که این جریان ها و قرآن چه خطی را نشان می دهد و ما باید آن را باید دنبال کنیم. در گذشته دولته ا کاری به دستورات اسلام نداشتند و اصولا با قرآن و جریان های دینی برخورد آیینی داشتند اما ما در جامعه اسلامی باید با قرآن و جریان ها برخورد رهنمودی داشته باشیم.
نمی توان از برخوردهای آیینی چشم پوشی کرد اما باید اینگونه برخوردها بیشتر به حاشیه رانده شده و برخوردهای رهنمودی در محور توجه قرار گیرد.اگر از قرآن آیینی برداشت کنیم، تفسیرها سیر تکاملی نخواهند داشت . اما اگر برخورد رهنمودی داشته باشیم، باید توجه کنیم که مردم هر روزگاری مسائل خاص خود را دارند. در دنیای امروز باید با مسائل امروز به سراغ قرآن برویم.
در آن زمان مسئله انتقال قدرت به معنای امروز، حزب، رقابت سیاسی و کنترل قدرت و نهادهای مدنی برای کنترل آن مطرح نبود. برخوردهای آیینی در گذر زمان چندان تفاوتی نکرده است اما برخورد رهنمودی با توجه به شرایط روز و اقتضائات روز متحول می شوند.امروز باید به قرآن رجوع کرده و بپرسیم که از نظر اعتبار انسان چه رهنمودی برای جامعه مسلمان ارائه کرده است.
به منظور فراگیر کردن قرآن و تفسیر آن باید روش های آیینی استفاده از قرآن را نقد کرده و همواره با قرآن رابطه رهنمودی داشته باشیم. رواج برخورد رهنمودی با قرآن به ترویج تفسیرهای کاربردی کمک خواهد کرد.
(برگرفته از گفت و گو با مهر)
نظر شما