باراک اوباما رئیس‌جمهوری ایالات متحده سرانجام پس از گذشت هفت ماه حضور در قدرت به دیدار پاپ بندیکت شانزدهم در واتیکان رم رفت. دیدار با عالی رتبه ترین مقام مذهبی در جهان هیچ گاه کار چندان ساده ای نبوده است. شاید در این نقطه از جهان باشد که حتی حرکت چشمان سیاستمداران در دیدار با پاپ هم تفسیر می‌شود. سال 2007 میلادی بود که جورج بوش رئیس‌جمهوری وقت ایالات متحده در کتابخانه خصوصی پاپ با او دیدار کرد. بسیاری بوش را به پاپ نزدیک‌تر از سایر رهبران جهان می‌دانستند. اما رفتار شناسی این دیدار چندان به نفع رئیس‌جمهوری امریکا تمام نشد. بوش آنچنان در صندلی خود فرو رفته بود که که گویا در مبل راحتی ویلای خود در تگزاس نشسته است. به راحتی پاهایش را روی هم انداخت و تمام تلاش خود را به کار گرفت تا در مقابل دوربین خبرنگاران این او باشد که حرف آخر را می زند و نه پاپ.
دیدار روز گذشته باراک اوباما از واتیکان اما اندک شباهتی به میلاقات میان بوش و پاپ نداشت. اوباما با فروتنی خاص مانند شاگرد مدرسه ای که به دیدار رئیس رفته است خود را به جلو صندلی کشانده و انگشتانش را به نشانه تواضع در هم فرو برده بود. شانه هایش بسیار به هم نزدیک شده و خلاصه انکه رهبر ایالات متحده در برابر رهبر کاتولیک‌های جهان از منظر ادب سنگ تمام گذاشت. اوباما حتی هنگام قدم زدن با پاپ هم مراقب بود تا چند قدم عقب‌تر از او گام بردارد. اوباما هنگامی که با هجوم عکاسان و خبرنگاران به داخل اتاق روبه رو شد با لحنی آمیخته به ادب گفت: باید به اینکه روزی چند صد عکس از شما گرفته شود عادت کنید. من اندک اندک دارم به این وضعیت عادت می کنم.
از سالها پیش هر بار مردی از کاخ سفید به دیدار پاپ زمان خود رفته است تعبیرها و تفسیرهای فراوانی از این دیدار شده است. روز گذشته اما باراک اوباما 47 ساله برای نخستین بار با پاپ 82 ساله دیدار کرد. حالا دیگر حتی پاپ هم می داند که فضای حاکم بر کاخ سفید و البته واشنگتن تا چه اندازه تغییر کرده است. این تغییرات تنها به منش های و برخوردهای فیزیکی محدود نمی شود بلکه استراتژی حاکم بر کاخ سفید چه در حوزه داخلی و چه در حوزه خارجی هم تغییر کرده است. اوباما در مواجهه با هر اختلاف سیاسی گفتگو محور عمل می کند. درست همان چیزی که واتیکان سالهاست به دنبال ان برای حل مناقشه های بین المللی است. اما اختلاف میان پاپ و اوباما هم کم نیست. اوباما از طرفداران آزادی سقط جنین است و البته مدافع سرسخت تحقیقات در خصوص سلول های بنیادین. در زمان جورج بوش تفاهم میان واتیکان و کاخ سفید بر سر مسائل مذهبی بیش از این روزها بود. بوش هم مسیحی دو آتشه ای بود که به شدت در برخورد با تخلفات مذهبی حساس بود.
اوباما در شرایطی به دیدار پاپ رفت که خستگی از فشردگی برنامه های کاری در صورت او پیدا بود. در فاصله زمانی میان پایان یافتن اجلاس گروه هشت و سفر به غنا. پاپ هم با اگاهی بر سر این موضع چندان بر موراد اختلاف میان خود و باراک جوان تاکید نکرد. از منظر پاپ مسائلی مانند ممنوعیت یا آزادی سقط جنین مسائل حیاتی هستند که بحث در خصوص انها به بیش از چند بار دیدار نیاز دارد .
دیدار باراک و پاپ در کتابخانه شخصی او نیم ساعت به طول انجامید و در طول این مدت بانوی اول ایالات متحده هم مانند خبرنگاران حق ورود به سالن را نداشت.
باراک اوباما هم پیش از این دیدار به خوبی بر میزان اختلاف ها میان خود و واتیکان اگاهی داشت . شاید دقیقا به همین دلیل بود که سخنگو پاپ در دیدار با خبرنگاران اعلام کرذد که واتیکان جزوه ای 36 صفحه ای از باورهای پاپ در خصوص مسائل اخلاقی را در اختیار باراک گذاشته است تا رئیس‌جمهوری جوان آمریکا در نخستین ماه های حضور در قدرت به خوبی بر حسیاست های پاپ اگاهی یابد. باراک اما گویا در این دیدار به پاپ قول داده است تا تمام تلاش خود را برای کاهش امار سقط جنین دار کشورش به کار گیرد و البته بیش از پیش نسبت به مسائل اخلاقی از خود حساسیت نشان دهد.
بازتاب های دیدار باراک از واتیکان بسیار بیش از پیش بینی های انجام گرفته مثبت بود . منابع نزدیک به پاپ پس از این دیدار در مصاحبه های مطبوعاتی جداگانه اعلام کردند که شخص پاپ از این دیدار بسیار راضی بوده است و البته منش اوباما در نشان دادن اشتیاق به گوش دادن به سخنان پاپ برای او بسیار جذاب بوده است . باراک در دیدار با پاپ نامه ای از ادوارد کندی را به پاپ داد . ادوارد در حال حاضر به تومور مغزی لاعلاجی مبتلا است . باراک نیز از پاپ خواست تا برای سلامتی برادر تنها رئیس جمهوری کاتولیک ایالات متحده - جان اف کندی - دعا کند .
پاپا بندکیت شانزدهم بسیار کمتر از پاپ پیشین در مسائل سیاسی دخالت می کند و البته تا کنون هم سوتعبیرهای سیاسی بسیاری را به نام خود ثبت کرده است . کاخ سفید در توضیح محورهای گفتگو میان باراک و پاپ اعلام کرد که دو طرف در خصوص رابطه اسلام با غرب و سخنرانی باراک در قاهره مصر هم با هم گفتگو کرده اند .
دیدار باراک از واتیکان در نخستین ماه های حضور در قدرت بر محبوبیت او میان مسیحی‌های کاتولیک ایالات متحده می افزاید و به نظر می رسد که باراک این بار هم از خود ذکاوت بسیاری نشان داده است .
تایم یازدهم جولای / ترجمه : سارا معصومی
نظر شما