داستان سنگ؛ یکی بود یکی نبود...

مصطفی نیکفر

روزی روزگاری در کشور ایران سنگ از مقام و ارزش خاصی برخوردار نبود.، با گذشت زمان حدود 20 سال و با کشف معادن جدید و سرمایه گذاری فعالان این صنعت سنگ ایران در بازار داخل و در دنیا توانست حرفی برای گفتن بزند. در این فاصله کشور های دیگر با یک گاری 4 اسبه ما تاختند و از راه 30-20 ساله ما را 10 ساله و حتی کم تر رفتند.

تا بدین جا رسید که کشوری مانند چین محتاج و خریدار اصلی سنگ ایران شد به طوری که 85 درصد کل سنگ صادراتی ایران خریداری شد. در این شرایط مردم و بازار ایران تمایلی برای خرید سنگ بریده فرآوری شده چینی ندارند. در نتیجه فعالان اقتصادی این بخش به کشف معادن جدید روی آورده و با شرکت و تبلیغات گسترده و هزینه های بالا در نمایشگاه های خارجی سنگ ایران را بالا برده و با تولید 5/12 میلیون تن سنگ کوپ کسب مقام دهم دنیا را به خود اختصاص دادند.

در این میان به ناگاه و در یک تصمیم عجولانه بدون کارشناسی قلوه سنگ بزرگی به این صنعت 50000 مسلیارد تومانی زده شد و کسی را یارای صاقت و مقابله نیست. همه خواهان خرید کالای با ارزش هستند. کالای خوب ( سنگ ) همیشه خریدار دارد و نیازی به صادرات ندارد اما جلوگیری و ایجاد دیوار بین صادرات سنگ درجه پایین ضرر های دارد که توضیح آن کتابی است در شرح حال کارگران و ماشین آلات و سرمایه های سر گردان در کوه ها در پی آن نابودی و ...

موضوع این است که 7 درصد از کل تولید سالانه صادر می شود و 5/2 درصد آن فرآوری شده است، یعنی صادرات سنگ خام کشور ما 5/4 درصد کل تولیدات می باشد. این تصمیم در حالی مطرح می شود که اگر به طور کامل عملیاتی شود برای همیشه باید با بازار های جهانی خداحافظی کرد.

مشکلات بخش معدن به شرح زیر است:

1- وجود دپوی سنگ تزیینی تولید شده در برخی از معادن سنگ کشور به لحاظ عدمتقاضای خرید
2- افزایش بیش از بیست برابریقیمت ماشین آلات معدنی، تجهیزات و قطعات در طول بیست سال گذشته
3- تامین سرمایه سنگین معدنکاری و نداشتن نقدینگی کافی برای ادامه فعالیت و توسعه معدن
4- مشکلات ناشی از مزاحمت های محلی ، منابع طبیعی، محیط زیست و نیروی انسانی متخصص
5- ریسک بسیار بالای بخش معدن، مشکلات کارخانجات سنگبری
6- هزینه بالا در کارخانهجات فرآوری سنگ و ناتوانی در رقابت جهانی
7- رکود فعالیت های ساختمان
8- مشکلات تامین قطعات در جهت تعمیرات کارخانجات سنگبری مدرن با توجه به موانع و مشکلات ناشی از تحریم
9- عدم امکان دستیابی به نیروی انسانی کارآمد و مطلع، یکی دیگر از مشکلات کارخانجات سنگبری است و این امر موجب تولید غیر استاندارد شده است

مزیت های صادرات سنگ خام:

1- جلوگیری از رکود کامل آن دسته از معادنی که بازار داخلی ندارند.
2- ضرورت حضور در بازار رقابتی صادرات سنگ
3- تامین نقدینگی معدن کاران به میزان 70 درصد از محل صادرات 7 الی 10 سنگ خام آن هم به صورت نقد
4- ارز آوری با توجه به مسئاه تحریم به منظور تامین هزینه های ماشین آلات، تجهیزات و قطعات با توجه به افزایش بی رویه قیمت آنها در جهت حفظ توازن صادرات با واردات.