در آستانه 28 صفر سالروز وفات حضرت پیامبر اکرم (ص) پای صحبتهای حسن اسرافیلی شاعر نشستیم تا با او درمورد سیمای پیامبر اسلام در ادبیات فارسی گفت و گو کنیم. اسرافیلی معتقد است که مدح پیامبر در ادبیات فارسی از قدمتی طولانی برخوردار است و کمتر دیوان شعری را میتوان یافت که در آن شاعر به مدح و ثنای حضرت محمد(ص) نپرداخته و دیوانش را با مدح این حضرت شروع نکرده باشد.
شاعران از چه زمانی به وجود مبارک حضرت محمد(ص) در شعر هایشان پرداختند.؟
زمانی که پیامبر اکرم(ص) به رسالت مبعوث شدند، شعر در عربستان اهمیت ویژهای داشت ، به همین دلیل مردم دوران جاهلی که گوششان به شعر عادت کرده بود، سخنان وحی را شعر قلمداد میکردند. از زمانی که دین اسلام رواج یافت، شاعران زیادی در مدح پیامبر(ص)و دین اسلام شعر سرودند، که این شعرها مورد توجه حضرت رسول(ص) قرار گرفت.
شعر فارسی پیشنیه زیادی دارد، از چه زمانی مدح و ثنای پیامبر اکرم به شعر فارسی راه یافت؟
شعر فارسی از زمان پیدایش یک شعر آیینی بوده است و شعرهایی که در دورههای مختلف سروده میشد، بیشتر راز و نیاز و مناجات است.
ایرانیان نیز با پذیرش اسلام گامهای اساسی در خدمت به این دین برداشتند. بعد از به اسلام گرویدن ایرانیان، مدح پیامبر در اشعار شاعران ما دیده میشود. در پهنه ادب فارسی کمتر شاعری را میتوان سراغ گرفت که در شعر خویش، پیامبر اکرم (ص) را نستوده باشد و دیوان شعری را نمیتوان یافت که با مدح و منقبت حضرت رسول شروع نشده باشد.
البته چنان که ازتاریخ برمی آید سابقه مدح و منقبت رسول (ص) در ادبیات فارسی به قرن چهارم هجری باز میگردد. نکته قابل تاملی که در خصوص اشعار سخنوران شعر کهن پارسی نمیباید مورد غفلت قرار گیرد، این است که بخش قابل ملاحظهای از آثاری که در این باره سروده شدند، در جریان تاراجها از میان رفتند، به این دلیل نمیتواند میزان دقیق شعرهایی را که درباره حضرت رسول از سوی شاعران فارسی سروده شده است، تخمین زد.
مهمترین وجهی که بیشتر شاعران در شعرهایشان به آن پرداختهاند کدام وجه است؟
در کنار نعت مستقیم رسول خدا(ص) بسیار اتفاق افتاده که شاعران پارسیگو بهصورت غیرمستقیم و با بیان حوادث مربوط به دوران حیات آن حضرت به تعریف و ستایش میپردازند که در این بین مساله معراج رسول خدا(ص) از اهمیت خاصی برخوردار است؛ یکی از کرامتهای بزرگ و ویژه رسول خدا(ص)، عروج آن حضرت به آسمانها و عوالم بالا بوده است. آن رسول گرامی در یکی از شبها همراه جبرئیل از مسجدالحرام به بیتالمقدس و از آنجا به آسمانها عروج کرد و از چگونگی بهشت و نعمتهای آن و دوزخ و عذابهای آن و همچنین از اسرار غیبی باخبر شد. بسیاری از شاعران و ادیبان برجسته به توصیف این رخداد بزرگ زندگی رسول اکرم (ص) پرداختهاند.
در این میان بسیاری از شاعران فارسیگوی نیز در منظومههای خویش معراج پیامبر اکرم (ص) را به صورت زیبایی توصیف کردهاند. برخی از زیباترین اوصاف پیامبر مکرم اسلام (ص)را که برگرفته از آیات و روایات و وقایع تاریخی است، میتوان در شعرهای ایرانیان دید.
شخصیت حضرت محمد(ص) دارای وجوه مختلفی است، از این رو شاعران گاه در توصیف شجاعت و اخلاق ایشان شعر سرودهاند و گاه درباره برخورد آن بزرگوار با دیگران و رعایت حقوق آنها. گاه صبوری و گاه صله رحم ایشان را در شعرهایشان ستایش کردهاند.شاعران سعی کردهاند در شعرهایشان بیشتر به توصیفات و کمالات معنوی پیامبر اسلام (ص) بپردازند.
مدح و ستایش حضرت رسول(ص) در شعر امروز ما چقدر جای دارد؟
شعر معاصر ما نیز حاوی شعرهای فراوانی درباره پیامبر اسلام است. شاعران جوان ما هم در حال حاضر با زبان و بیانی تازه به پایمبر گرامی اسلام در شعرهایشان عرض ارادت میکنند و کمالات معنوی آن حضرت را در شعرهایشان به تصویر میکشند.
52144
نظر شما