پرسپولیس، قبل و بعد از انقلاب

دهه 40
باشگاه ورزشی پرسپولیس توسط شرکت C.R.C افتتاح شد. شرکت مورد اشاره در سال 1335 ساخته شده و بعد از 5 سال در جهت رفاه کارکنان و توسعه و تکمیل سیستم‌های رفاهی خود باشگاه پرسپولیس را افتتاح کرد. این باشگاه دررشته‌های بولینگ، بسکتبال، و والیبال و فوتبال فعالیت می‌کرد.

به دنبال انحلال باشگاه شاهین، بازیکنان این تیم به پرسپولیس گمنام پیوستند و نام این باشگاه کوچک را پرآوازه کردند. فریادهای شاهین و رنگ سفید پیراهن، جایش را به غریوهای پرسپولیس و رنگ سرخ داد.
پرسپولیس در مسابقات انتخابی اعزامی به رقابت‌های جام باشگاه‌های آسیا در سال 1968 به قهرمانی رسید و به این مسابقات اعزام شد.

به جز ستارگان نسل اولیه پرسپولیس شامل هادی طاوسی، آشتیانی، برادران وطنخواه، کاظم رحیمی، فریدون معینی، محراب شاهرخی، اصغر ادیبی، فریدون ممبینی، همایون بهزادی، حسین کلانی، صفر ایرانپاک، ناظم گنجاپور، محمود بیداریان و... در سال‌های دهه 40، نفراتی مثل محمود خوردبین، علی پروین، عزیز اصلی، داریوش مصطفوی، اسماعیل حاج رحیمی‌پور و صفر ایرانپاک، به این تیم پیوستند.

در دهه 40 مردانی چون پرویز دهداری، رجبعلی فرامرزی و حسین فکری سرمربی پرسپولیس بودند.

در دهه 40 مدیریت پرسپولیس را علی عبدوه و سرپرستی مجموعه را دکتر امیر‌ مسعود‌برومند برعهده داشتند.

دهه 50
در دهه 50 پرسپولیس دوران خوبی را سپری کرد. به حکم علی عبده، باشگاه پرسپولیس در این دهه اعلام حرفه‌ای‌گری کرد. تیم حرفه‌ای بازیکنان آماتور جدا شد. بازیکنانی چون طاووسی، کاشانی، رضا وطنخواه، ابراهیم آشتیانی، علی پروین، همایون بهزادی، کلانی و ایرانپاک اجازه بازی در مسابقات تهران را پیدا نکردند.

عبده، باشگاه شهرک اکباتان را برای پرسپولیس خرید و تیم‌های حرفه‌ای دنیا مثل چلسی، کریستال پالاس و ناسیونال اروگوئه را برای بازی دوستانه با پرسپولیس به تهران فرا خواند. تیم‌های مختلف برای کمک به پرسپولیس اعلام همراهی نکردند و بعد از یک‌سال‌ونیم با فروش ورزشگاه به باشگاه راه‌آهن و ادغام دوتیم، پرسپولیس از حرفه‌ای‌گری فاصله گرفت.

در سال‌های دهه 50، پرسپولیس 4 قهرمانی عمده شامل قهرمانی در لیگ‌دوم منطقه‌ای (51-50) لیگ اول تخت‌جمشید (52)، لیگ سوم تخت جمشید (54-53) و جام شهید مهدی اسپندی (58) را به دست آورد.

در دهه 50 پرسپولیس توانست در روزی تاریخی در فوتبال ایران، تاج را با حساب 6 بر صفر شکست دهد. این بازی در روز 16 شهریور‌ماه سال 1352 برگزار شد.

دهه 60
در دهه 60 مدیریت پرسپولیس با شروع جنگ تحمیلی دستخوش تغییراتی شد. بنیاد مستضعفان، مدیریت پرسپولیس را به سازمان تربیت‌بدنی بازگرداند. ایندر حالی بود ک سازمان هم شرایط اداره تیم را نداشته و مدیریت تیم‌ به صورت اداری در سطحی بسیار نازل و کاملاً فرمالینه صورت می‌گرفت.

به این ترتیب اداره تیم را نداشته و مدیریت تیم به صورت اداری در سطحی بسیار نازل و کاملاً فرمالیته صورت می‌گرفت. به این ترتیب اداره تیم به علی پروین و جمعی از دوستان او واگذار شد. افرادی که با حداقل هزینه ممکن در دورانی که این تیم بودجه چندانی نداشت. تیم‌هایی مثل استقلال، پاس و ... بیشتر از پرسپولیس به بازیکنان‌شان دستمزد می‌دادند، اما از اواخر دهه 60 شرایط تا حدودی تغییر کرد و در سال‌های مورد اشاره همگام با افزایش دستمزد بیشتری به بازیکنان‌شان شدند. پرسپولیسی‌ها به خاطر مطالبات حداقل بازیکنانی مثل مجید نامجو‌مطلق، حتی از جذب آن‌ها استنکاف ورزیده و بازیکنانی نظیر شاهرخ‌بیانی را با وعده‌هایی جذب کردند، که در این راه ناکام ماندند.

دهه 60، دهه تعصب، دهه عشق ستاره‌ها به مردم و دهه قهرمانی متعدد پرسپولیس بود. اگر لیگ وجود داشت، پرسپولیس قدرت کسب تمام قهرمانی را داشت اما در غیبت لیگ،‌پرسپولیس قهرمان مسابقات تهران در سال‌های 61،65،66،66،67،68،69 و همچنین قهرمان جام‌حذفی تهران در سال 61 و 66 و... شد.

در پرسپولیس سال 60 ستارگان بسیاری حضور داشتند. مهم‌ترین ستاره‌های دهه 60، ناصر محمد‌خانی و بهروز سلطانی (61) شاهرخ بیانی، محمد‌حسن انصاری‌فرد،‌فرشاد‌پیوس و مرتضی‌فنونی‌زاده(65) محسن عاشوری، مرتضی‌ کرمانی و سعید نعیم‌آبادی (66)، مجتبی محرمی و کریم باوی (68)، نادر محمد‌خانی، سعید عزیزیان و نادر مییراحمدیان (69) بودند.

دهه 70
پرسپولیس در دهه 70 بعد از 18 سال سرمربی خارجی جذب کرد. در این دهه پرسپولیس کار را با علی پروین شروع کرد. پروین که همزمان سرمربی تیم‌ملی و پرسپولیس در سال‌های 68 تا 72 بود، در سال 72 بعد از ناکامی در تیم‌ملی فوتبال، از پرسپولیس هم کناره‌گیری کرد. پنجعلی، درخشان و ناصر محمد‌خانی به صورت مشترک پرسپولیس را تا پایان سال 72 همراهی کردند.

در ابتدای سال 73، ولادیسلاویگویچ سرمربی پرسپولیس شد اما بعد از چندماه از این تیم کناره‌گیری کرد. حمید درخشان و ناصر محمدخانی به ترتیب به عنوان سرمربی و مربی و پنجعلی به عنوان سرپرست تا پایان سال 73 پرسپولیس را همراهی کردند. از اسفند 79 به ترتیب یوگن‌گده (73-74)، استانکو (74-75)، حمید درخشان (76-75)، ایوان‌مت‌کویچ (77-76) و علی پروین (77 تا پایان دهه) اداره پرسپولیس را برعهده داشتند.

پرسپولیس دهه 70 تنها عنوان قهرمانی خود را در آسیا به دست آورد. پرسپولیس قهرمان جام‌حذفی 70و 77 هم شد. سرخپوشان دوبار در این دهه تیم سوم جام باشگاه‌های آسیا شدند.

دهه 80
دهه 80 دهه افت پرسپولیس، دهه ناکامی‌ناکامی‌های بسیار، دهه کسب تنها 3 عنوان قهرمانی و دهه اختلافات و سپس ناهنجاری‌های مدیریتی و بی‌ثباتی در این عرصه و ... بود.

در این دهه، تیم پرسپولیس کار خود را با اختلافات مدیریتی شروع کرد. محلوجی و عابدینی و عبادس انصاری‌فرد و زم برای تصاحب مدیریت پرسپولیس به رقابت پرداختند. هیات‌مدیره، علی میرزایی را مدیر‌عامل کرد،‌اما سازمان اداره تیم را به علی پروین سپرد. در پی این مسائل، دادگاه در خرداد 81، سازمان مدیریت پرسپولیس را برعهده گرفت. اکبر غمخوار، حجت‌ا... خطیب، محمدحسن انصاری‌فرد، حبیب کاشانی، داریوش مصطفوی و بار دیگر حبیب کاشانی مدیریت پرسپولیس را در این سال‌ها برعهده داشتند.

پرسپولیس در دهه 80 قهرمانی در لیگ اول حرفه‌ای (81-80) و هفتم حرفه‌ای (87-86) و جام‌حذفی (89-88) را به دست آورد. در این دهه تیم سرخپوش پایتخت کمترین تعداد قهرمانی را به چشم دید.

در دهه 80، پرسپولیس ستارگان مثل یحیی گل‌محمدی، کریم باقری، جواد کاظمیان، علی دایی، پژمان نوری، مهرزاد معدنچی، علیرضا نیکبخت‌، فرزاد آشوبی، حسین بادامکی، عباس آقایی، سپهر حیدری، محمد نصرتی، مهدی واعظی، رحمان رضایی، مازیار زارع، مجتبی زارع، محمد نوری، غلامرضا رضایی و... را جذب کرد.201