مریم آموسا: در نمایشگاه عکس‌های «نصرالله کسرائیان» 40 عکس با موضوع‌های متنوع زندگی روستایی، عشایری و طبیعت، بر روی بوم‌هایی در قطع‌های 150×100 و 90×60 در کیفیت بسیارخوبی چاپ شده‌اند و بر روی دیوارهای نگارخانه دی جای گرفته‌اند تا با بکارت، زیبایی و رنگ‌های خیره‌کننده خود، حسرت را بر دل ببینده، بنشانند که چرا آن‌ها از دیدن این مکان‌ها و تصاویر محروم مانده‌اند و یا چرا آن‌ها ثبت‌کننده این تصاویر نبوده‌اند.
عکس‌هایی که در عین سادگی خود بازگوکننده تلاش و زحمت عکاسی ایرانی است که گاه با حضور در مناطق صعب‌العبور، مثلاً لحظه‌ای از کوچ ایلی را ثبت کرده که دیدن چنین صحنه‌ای واقعی، گاه برای مخاطب عادی و ناآشنا با محیط دست و پنجه نرم کردن با حوادث طبیعی و گاه مرگ است.
عکس‌های این مجموعه در فاصله 30 سال اخیر گرفته شده‌اند و پیش از این برخی از آن‌ها در قالب کتاب منتشر شده‌اند عکس‌هایی از عشایر قشقایی، عشایر کرد ماکو، عشایر ترکاشوند، عشایر شاهسون، عشایر لر و...
شاید اگر برای اولین‌بار مخاطبی با عکس‌های عرضه شده در این نمایشگاه روبه‌رو شود، فکر کند که دغدغه کسرائیان تنها به تصویر کشیدن زندگی عشایر و اقوام کوچنده ایرانی است، اما اگر مخاطب تنها لحظاتی کتاب «شمال»، کسرائیان را ورق بزند و به طور اجمالی مقدمه این کتاب را مرور کنند و به ترتیب، سیرعکس‌های این کتاب را از نظر بگذارند، متوجه خواهد شد که دغدغه کسرائیان در عکاسی تنها عشایر نیست، بلکه او با مداومت در کار عکاسی، قصد داشته که طبیعت ایران را در ارتباط با انسان نشان دهد. همان طور که از آخرین عکس کتاب «شمال» که درختی در حال آتش گرفتن است؛ بر می‌آید، مخاطب به خوبی با دستاورد انسان با طبیعت آشنا می‌شود.
کسرائیان عکاسی از طبیعت را ناشی از نوستالوژی بازگشت به زندگی بدوی نمی‌داند و معتقد است؛ باید همگام با تحولات جهان پیش رفت و از نظر امکاناتی تجهیز شد تا با نفوذ به دل طبیعت از چهره طبیعت بکر پرده بر داشت.
با این‌که کسرائیان عکاس پرکاری است ولی کمتر نمایشگاه می‌گذارد، بیشتر عکاسی می‌کند. به گفته خودش در این 12 سال اخیر برای اجتناب از تکرار خودش کمترعکاسی می‌کند و بیشتر کتاب می‌خواند و می‌نویسد.
او می‌گوید: «من نمی‌گویم بعد از این هم عکاسی نخواهم کرد و یا در این مدت دوربینم را زمین گذاشته‌ام، اما هروقت که سوژه‌ای به ذهنم برسد بی‌شک آن را عکاسی خواهم کرد».
کسرائیان دلیل اهمیت و تمایز این نمایشگاه را با دیگر نمایشگاه خود، وجود امکانات جدید برای ارائه بهترعکس‌هایش از نظر تکنیکی عنوان می‌کند و می‌گوید: «هیچ گاه نتوانستم عکس‌هایم را آن‌طورکه دلم می‌خواهد به مردم نشان دهم».
شاید کسرائیان هم مثل هر عکاس دیگری، پیش از متمرکز شدن بر روی عکاسی از طبیعت و قومیت‌های مختلف ایرانی، به سراغ سوژه‌های پراکنده‌ای رفته و در نهایت به این نتیجه رسیده که باید کار خود را روی موضوع خاصی متمرکز کند تا عکس‌هایش در گذر تاریخ بهتر دیده شوند.
عکس‌های نمایشگاه اخیر کسرائیان نیزهمانند دیگر نمایشگاه‌ها و کتاب‌های او محصول عکاسی با دوربین آنالوگ است او درباره عدم استفاده از دوربین‌های دیجتال می‌گوید: «تمام عمر من در سفر و عکاسی گذشته است، زمانی هم که در سفر نبودم در تاریکخانه مشغول ظهورعکس‌هایم بوده‌ام».
من با دوربین دیجتال مشکلی ندارم، اما حاصل کار من تاکنون آرشیو عظیمی از اسلاید و فیلم است. این روزها هم چشم‌ها‌یم ریزبینی گذشته را ندارند از این رو نمی‌خواهم خود را درگیر تکنولوژی دوربین دیجتال کنم.
به گفته کسرائیان آن روزها که عکاسی می‌کرده، دوربین دیجتال مثل امروز پیشرفته نبودند و همین دردسرهای متعددی برای یک عکاس آن هم که بیشتر وقتش را در طبیعت و سفر داشته به همراه داشته است، از این رو از دوربین دیجتال پرهیز کرده است.
از ویژگی دیگراین نمایشگاه کسرائیان، عدم همزمانی این نمایشگاه با انتشار کتابی ازاو باید دانست.
این روزها با رونق گرفتن مراسم رونمایی کتاب، نمایشگاه عکس، نقاشی و یا مجسمه همزمان با مراسم رونمایی کتاب بدیهی است. شاید این همزمانی موجب شود که گاه برخی از آثار عرضه شده در نمایشگاه با عجله انتخاب شوند، از این رو نمی‌توان منکر تمایز آثاری که به صورت مجزا در نمایشگاه مستقلی ارائه می‌شوند، به ویژه این نمایشگاه کسرائیان شد.
از کسرائیان که یکی از پیشگامان انتشار کتاب عکاسی در ایران است، مجموعه‌هایی چون «زندگی»، «از کودکی»، «دماوند»، «عشایر ایران»، «یک تجربه»، «سرزمین ما ایران»، «تهران»، «کردهای ایران»، «اصفهان»، «تخت جمشید»، «کویر»، «کشتی»، «در و پنجره»، «طبیعت ایران» و... منتشر شده است.
او این روزها نیز مشغول آماده کردن دو کتاب به نام‌های «باورها و آیین‌های سرزمین ما»، (نشر نظر) و«کویرهای ایران» (انتشارات آگاه) است. عکس‌های این دو کتاب نیز در فاصله 15 سال اخیر گرفته شده‌اند.
کسرائیان که بیشتر ترجیع می‌دهد زندگی آرام و بی‌دغدغه‌ای داشته باشد،ترجیع می‌دهد که ازهرگونه جنجال و حتی سخنی که ناخودآگاه موجب آزردن همکاران خود در دیگر شاخه‌های عکاسی شود، پرهیز کند از این رو کمتر به گفت‌وگو با خبرنگاری تن می‌دهد.
«فریال سلحشور» مدیر گالری دی که خود دستی در نقاشی پشت شیشه دارد، درباره ویژگی‌های عکس های نمایشگاه اخیر کسرائیان می گوید: «عکس‌های کسرائیان چهره سرزمین مادری ما را به جهانیان نشان می‌دهد و کارهای او به دلیل پیشگامی در نشان دادن چهره طبیعت و قومیت ایرانی دارای ارزش و اهمیت بسیار است».
به گفته سلحشورعکس‌های کسرائیان در قطع‌های موجود و چاپ بر روی بوم با کیفیتی که در نمایشگاه دی عرضه شده‌اند، بی‌سابقه بوده است.
عکس‌های عرضه شده دراین نمایشگاه قیمت‌گذاری شده‌اند؛ عکس‌های بزرگ 50 میلیون ریال وعکس‌های کوچک 12 میلیون ریال و از نظر ثبات رنگ، کارخانه‌ای که عکس‌ها را برروی بوم منتشرکرده این آثار را برای 200 سال تضمین کرده است.
نمایشگاه عکس‌های کسرائیان تا دوشنبه 16 دی در نگارخانه دی واقع در پایین‌ترازفرهنگسرای نیاوران، ابتدای پاسدران تنگستان چهارم، کوچه ناز یک، بن‌بست ترانه برپا است.
نظر شما