«آب، باد، خاک» و «ده» آثار برجسته سینمای ایران بعد از انقلاب هستند

آیدین آغداشلو به دعوت انجمن بازیگران سینمای ایران در جمع بازیگران در خانه سینما حاضر شد و در مورد وضعیت بازیگری در سینمای بعد از انقلاب اسلامی سخن گفت و در این اظهارات «آب، باد، خاک» امیرنادری و «ده» عباس کیارستمی را در سینمای پس از انقلاب شاخص و پراهمیت دانست. به گزارش ایسنا، آیدین آغداشلو، نقاش و محقق هنر شامگاه چهارشنبه ‌٢٨/٥/٨٨ در خانه‌ سینما با حضور داوود رشیدی به عنوان گرداننده جلسه و جمعی از بازیگران نسل‌های مختلف به سخنرانی با موضوع «بازیگران محبوب من» پرداخت. آغداشلو در ابتدای سخنانش درباره‌ عنوان سخنرانی‌اش «هنرپیشگان محبوب من» گفت: دوست داشتم در جایی، در میان کسانی که بازیگر هستند باشم و بگویم که چقدر ستایش‌شان می‌کنم و چقدر دوستشان دارم و تکرار کنم چقدر اهمیت دارند. اهمیتی که بخشی از آن زیرلعاب ظاهری و عمومی‌اش پوشیده شده است و این را جفا می‌دانم و در این فرصت سعی می‌کنم ادای دین کنم و تاکید کنم که شاید خود بازیگرها ندانند، چقدر اهمیت دارند.

آغداشلو گفت: من فرصت داشتم با بازیگری از نزدیک آشنا باشم، همسر سابقم بازیگر بود برای همین با روش و چند و چون بازیگر در زندگی اجتماعی و شخصی واقف هستم. در طول ‌هفت سالی که با هم زندگی کردیم، گاهی به او می‌گفتم در بحث و جدل‌هایمان متوجه نمی‌شوم او کجاها ناراحت است و کجاها نقش بازی می‌کند. او ادامه می‌دهد: هیچکاک می‌گفت: اصلاً مهم نیست بازیگران من چه کسانی خواهند بود اما وقتی «شمال از شمال غربی» را می‌بینیم متوجه می‌شویم هیچ‌کس جای‌ گری کرانت را نمی‌توانست بگیرد.

آیدین آغداشلو در ادامه گفت: در کار بازیگری کار به جایی می‌رسد که بازیگر کل پیام را حامل می‌شود، اگر به بازیگران محبوبم نگاه کنم دو دسته از آنها را می‌بینیم. بازیگرانی که انعطاف داشتند و با نقش‌های متفاوت ظاهر می‌شدند و پیام‌ را می‌رسانند و یا بازیگرانی که پیام براساس قامت آنها نوشته می‌شد و در سینما بارها پیام به منظور واسطه نوشته می‌شد.

بازیگرانی هستند که همیشه همانی هستند که هستند، از نمونه چنین افرادی می‌توان به سرلارنس الیویر اشاره کرد. از سوی دیگر هنرپیشگان محبوب من گاه در قالب دیگری ظاهر شده‌اند مثلاً همفری بوگارت همواره همفری بوگارت بود و نمونه‌ دیگر مارلون براندو است که کمتر در فیلمی تغییر کرد و حتی در اواخر عمرش همیشه تماشای او برای یک لحظه کافی بود، حضور ماندگارش را بر دل بیینده‌اش تحمیل کند.

او افزود: از دیگر بازیگرانی که بسیار دوست دارم می‌توانم به خسرو شکیبایی اشاره کنم، حساسیت حیرت‌انگیزش شغل خود را خطیر‌تر و خطیر‌تر می‌کرد و از خودزنی هراسی نداشت و این عمل در پرویز فنی‌زاده جایش را به خود ویرانگری داد. آغداشلو درباره بازیگران زن سینما گفت: سینما بانوان تراز اول بسیاری دارد. در این سال‌ها سوسن تسلیمی را دیدم زنی که برای من نماینده و نمونه یک بازیگر درخشان ایرانی است، هیچ‌وقت در هیچ اثر مبتذلی شرکت نمی‌کند و در آثارعالی همواره عالی باقی می‌ماند و وقتی احساس می‌کند به جایی رسیدکه باید چیزی را تغییر دهد به یکی از چهره‌های فرهنگی تبدیل می‌شود و هیچ‌وقت اجازه نمی‌دهد کاری را غلط انجام دهد.

آغداشلو درباره‌ آثار مطرح سینما بعد از انقلاب در طول ‌٣٠ سال گفت: فیلم‌هایی بودند که برایم تکان‌دهنده بودند و به من گفتند این رودخانه هم‌چنان رونده است و انزوای خود خواسته به من مجال داد که به تماشا بنشینم، نمونه‌های درخشانی که ساخته شد فیلم «آب، باد، خاک» امیر نادری اثر شگفت‌انگیزی بود و فکر کردم فیلمی ساخته شده از هر حیث پالوده، از طرفی فیلم «ده» کیارستمی هم برایم جذاب بود چون شاهد ادعا نامه کسی شدم که کاری را با درایت و ظاهری بی‌طرفانه و با سختکوشی به اجرا در آورده است. او همواره سعی کرده ظاهر بی‌طرفش را به درون پرتلاطمش غلبه دهد.

آغداشلو درباره همسر سابقش نیز گفت: برایشان احترام بسیاری قائلم و معتقدم استعداد درخشانی به‌خصوص در کارگاه نمایش ارائه داد. شهره دختری جسور و بسیار باهوش بود، قبل ازدواجمان کار هنری نکرده بود بعد از ازدواج در یک شولباس شرکت کرد و یک دوست کارگردانم از او دعوت به حضور در فیلمی کوتاه کرد و در ادامه علی حاتمی دعوتش کرد برای بازی در یک فیلم بلند و این حضور ادامه یافت. آغداشلو در خصوص بازی نکردن در سینما و عدم حضور در فیلم فرمان‌آرا در سالیان گذشته، گفت: پسرم که آن موقع ‌١٤ سالش بود به من اجازه نداد.