رکود بازار مسکن ادامه می‌یابد

هرچند به تازگی مسئولان اقتصادی کشور با امید زیاد از آسودگی بازار مسکن سخن می‌گویند و وعده رونق دوباره را در این بازار ارائه می‌دهند اما در مقابل تحلیلگران اقتصادی با دیده‌ای طنز به این ماجرا نگاه می‌کنند و نه تنها هیچ امیدی به بازار مسکن ندارند بلکه ادامه رکود یا حتی افزایش دوباره قیمت‌ها را در کمین بازار مسکن ارزیابی می‌کنند. در این راستا به گفت و گو با فردین یزدانی کارشناس توانمندسازی و سکونت‌گاه‌های غیررسمی در وزارت مسکن پرداخته‌ایم که در ذیل آن را می‌خوانید:

برخی کارشناسان معتقدند که وضعیت مسکن در حال بهبود است و بنا به گفته رئیس اتحادیه مشاوران املاک الان وقت خرید خانه است. به نظر شما تا چه حد می‌توان بر این حرف صحه گذاشت؟
متأسفانه بخش مسکن در باتلاق رکودی که افتاده است در حال دست و پا زدن است و گمان نمی‌رود با وجود سیاستگذاری‌هایی که در این راستا شده به این زودی شاهد خروج از چنین وضعیتی باشیم.
به نظر شما چه عواملی مزید بر علت شده است تا با یک وضعیت رکود در این بخش مواجه شویم؟ آیا احتمال جهش قیمت‌ها در آینده نزدیک هست؟
پس از اعمال سیاست‌های انبساطی و انفجاری هم اکنون سیاست‌های انقباضی در حال اجراست که خود عاملی برای بروز رکود به حساب می‌آید، همچنین ساختار بازار به گونه‌ای است که سیکل‌ها به صورت مداوم تکرار می‌شوند و پس از شکل‌گیری حباب مسکن و افزایش قیمت‌ها کشش تقاضا از بین رفت و در نتیجه بازار مسکن وارد رکود شد. به نظر نمی‌رسد وضعیت نابسامان اقتصاد جهانی طی مدت زمان کوتاه متعادل شود؛ بنابراین نمی‌توان گفت که پس از پایان دوران رکود قیمت مسکن از جهش یا افت چشمگیری برخوردار می‌شود.

پرداخت تسهیلات بانکی چه تأثیری می‌تواند بر وضعیت مسکن داشته باشد؟ آیا باعث رفع بحران خواهد شد یا خیر؟
در شرایط رکود تزریق نقدینگی (دادن وام‌ها) به نوعی عامل دلگرمی برای خریداران خواهد بود اگر چه با وجود پرداخت تسهیلات از سوی بانک‌ها نیز به خودی خود کمکی به خانه‌دار شدن مردم نخواهد کرد اما شاید بتوان این نوید را به کسانی که در آرزوی خانه‌دار شدن هستند داد که شاید در یک پروسه زمانی نه‌چندان طولانی بتوانند خانه‌دار شوند. البته یکی از معایبی که در خصوص تسهیلات بانکی وجود دارد این است که در چنین شرایطی که بر میزان متقاضیان ممکن است افزوده شود و مجدداً با یک وضعیت تورمی روبه‌رو شویم. نحوه پرداخت وام در کشور ما با سایر کشورهای دنیا متفاوت است چراکه در بقیه کشورها افراد برای خانه‌دار شدن تنها 10 یا 20 درصد از مبلغ کل را پرداخت می‌کنند و مابقی را از طریق وامی که دریافت کرده​اند می‌پردازند اما در کشور ما متأسفانه روند خانه‌دار شدن برعکس است و متقاضی باید 80 یا 90 درصد مبلغ را به صورت نقدی و تنها 10 یا 20 درصد را به صورت وام پرداخت کند و با ادامه چنین روندی نمی‌توان امیدوار بود که کسی بتواند خانه‌دار شود.

در حالی که قیمت مسکن در کشور به راحتی دستخوش حوادث و اتفاقات می‌شود، نمی‌توان انتظار داشت که خانواده‌ها به صورت کورکورانه اقدام به سپرده‌گذاری کنند، چرا که مشخص نیست تا پایان دوره 36 ماهه سپرده‌گذاری، قیمت مسکن چند برابر می‌شود. تنها کسانی از این وام استفاده می‌کنند که امتیاز وام خود را با سود به متقاضیان می‌فروشند و تصویب چنین وام‌هایی تنها به ایجاد رانت در بازار مالی مسکن منجر می‌شود.
این روند ممکن است تا پایان سال ادامه یابد مگر تغییراتی در روند اقتصادی و سیستم مدیریتی ایجاد شود در غیر این صورت احتمال آن می‌رود که همچنان در شرایط رکود به سر خواهیم برد.