خداحافظی ساراماگو با وبلاگ نویسی

«کوری» از آن دسته رمان‌هایی است که هر صفحه‌اش را که می‌خوانی نگاهی به دور و بر خودت می‌اندازی و احساس می‌کنی این که جامعه من است؛ جلوتر که می‌روی آدم‌های دور و برت را در تک‌تک شخصیت‌های داستانش می‌یابی و نهایتاً به جایی می‌رسی که با تعجب می‌گویی: این که منم!

«ژوزه ساراماگو» نویسنده پرتغالی این کتاب موفق شد در سال 1998 برای اولین بار جایزه نوبل ادبیات را به خاطر نوشتن «کوری» به کشورش ببرد.

این نویسنده که در سن 85 سالگی تصمیم گرفت با استفاده از فضای مجازی با علاقه‌مندان، منتقدان و مخاطبان کتاب‌هایش ارتباط داشته باشد، از یک سال قبل وبلاگ‌نویسی را آغاز کرد. او قصد داشت در وبلاگش تجربیات خود را در زمینه نویسندگی به نسل جوان منتقل کند. ساراماگو این وبلاگ را روی سرویس سایت مؤسسه‌ای که با نام او تأسیس شده، راه‌اندازی کرد.

اما رمان‌نویس صریح‌الهجه پرتغالی به تازگی اعلام کرده که دیگر وبلاگ‌نویسی را ادامه نخواهد داد. وقتی ساراماگو سال پیش اولین پست‌های وبلاگش را منتشر می‌کرد قصد داشت به کمک آن بر آخرین رمانش بیشتر تمرکز کند. با این حال او در آخرین صفحه وبلاگش اعلام کرد که دیگر به وبلاگ‌نویسی ادامه نمی‌دهد. نویسنده رمان «کوری» در آخرین صفحه یادداشت‌هایش نوشته است: «‌همیشه راحت‌تر است که خداحافظی کوتاه باشد. بنابراین خداحافظ. . . تا یک روز دیگر؟ صادقانه بگویم این‌طور فکر نمی‌کنم. نوشتن یک کتاب دیگر را شروع کرده‌ام و می‌خواهم همه وقتم را به آن اختصاص دهم.»

وبلاگ ساراماگو در یک سال گذشته همواره به روز بود و در آن مطالبی درباره مسائل مختلف که دربرگیرنده طیف وسیعی از موضوعات، از فقر در آفریقا گرفته تا مخالفان قانون تأمین اجتماعی و بهداشت عمومی در آمریکا بود، به چشم می‌خورد. این مطالب در قالب یک کتاب در پرتغال منتشر شد.

نویسنده رمان‌های «همه نام‌ها»، «ضربان مرگ» و «غار»، اوایل دهه نود قرن بیستم به خاطر روی کار بودن دولت محافظه‌کاری که در آن زمان از اجازه شرکت رمان جنجالی‌اش، «انجیل عیسی مسیح» در جایزه ادبی اروپا جلوگیری کرده بود، کشورش را ترک کرد. ساراماگو از آن زمان در جزایر قناری اسپانیا و در خانه‌ای زندگی می‌کند که بر فراز صخره‌ای روبه دریا بنا نهاده شده، او در نخستین روز سپتامبر 2008 وبلاگش را با نوشتن یک نامه عاشقانه برای «لیسبون» پایتخت پرتغال راه‌اندازی کرد.

رمان «کوری» این نویسنده در ایران با استقبال خوبی روبه‌رو شد تا جایی که تا به حال چند ترجمه از آن ارائه شده است. «ساراماگو» چندین سال بعد کتابی نوشت به نام «بینایی» که به اعتقاد بسیاری مکمل «کوری» است؛ کتابی که به قول «ساراماگو» با آنکه از قبل قرار نبوده دنباله «کوری» باشد اما به خاطر شرایط محیطی دنیای داستان‌های او این ویژگی را پیدا کرده است. آخرین اثر ساراماگو «قابیل» است که اواخر امسال منتشر خواهد شد. او در این رمان، قابیل را که دست به کشتن برادر کوچک‌‌ترش «هابیل» می‌زند مورد عفو قرار می‌دهد. باید دید کتابی که ساراماگوی 86 ساله را از وبلاگ‌نویسی بازداشته چه عاقبتی خواهد داشت.