فرعون بعدی کیست؟

لاپو پیستلی*
انچه که مانند روز روشن است این است که مصر در ماه های سپتامبر یا نوامبر شاهد برگزاری انتخابات خواهد بود. برخلاف انچه که مطالبه های عمومی در چند ماه اخیر بود قرار نیست که انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود بلکه قرار بر برگزاری انتخابات پارلمانی است . هر گروهی که در انتخابات پارلمانی بیشترین آرا را به دست آورد می تواند بر روی تدوین قانون اساسی جدید سرمایه گذاری کند. تنها پس از این پروسه است که ما می توانیم نام فرعون جدید مصر را بشنویم . مردی که قرار است ریاست کشوری را بر عهده بگیرد که یک سوم جمعیت جهان عرب را در خود جای داده است .

با این همه امروز تردیدهای بسیاری در خصوص موفقیت آمیز بودن گذار مصر به دموکراسی وجود دارد . اقتصاد آسیب دیده مصر اندک اندک خود را بازمی یابد. کانال سوئز فعالیت خود را آغاز کرده است. با این همه به دلیل مسائل امنیتی توریست ها هنوز مسیر مصر را از سر نگرفته اند. پیش از این انقلاب رقم بازدید توریست ها از مصر بسیار بالا بود و این در حالیست که اکنون این رقم هر روز سیر نزولی خود را طی می کند. بی ثباتی به خودی خود مانع از رشد اقتصادی می شود.

علاوه بر این مباحث میدان تحریر باز هم روزهای پر سر و صدای خود را می گذراند: باز هم هفته گذشته این میدان شاهد بازگشت معترضان بود. صدها هزار معترض آمدند و به روند کند انقلاب اعتراض کردند و نارضایتی خود را از این شرایط به رخ کشیدند.

دولت مصر در به سر و سامان رساندن خانه تکانی انجام شده در ساختار سیاسی این کشور چندان موفق نبود. علاوه بر این موجی از استعفاها هم اغاز شده که هنوز جایگزینی برای پست های خالی تعیین نشده است. با بالا گرفتن موج اعتراض ها در میدان تحریر اندک اندک بر میزان این استعفاها هم افزوده شد . درک روند کاری شورای عالی نیروهای مسلح کار چندان آسانی نیست . بسیاری می دانند که این مساله نتیجه پایداری ارتش و ایستادن آنها در کنار مردم در جریان خیزش های فوریه و ژانویه است . مردم می دانند که اگر کمک ارتش نبود حمام خون به راه افتاده در قاهره قابل کنترل نبود و البته حسنی مبارک هم به این ساده گی رفتنی نمی شد. با این همه رویکرد ارتش در برابر مصر پس از مبارک و به پای میز محاکمه کشاندن وی چندان مورد پسند مردم عادی نیست. حاضر شدن مبارک در پای میز محاکمه و اعلام حکم عادلانه درست مانند تونس و ماجرای بن علی همان چیزی است که انقلابیون مصری از نخستین لحظات خواهان آن بودند. برخی در مصر ادعا می کنند که حسنی مبارک از بیماری رنج می برد و این در حالیست که بن علی از هیچ گونه ناراحتی جسمی و روحی رنج نمی برد، این استدلال هم چندان به مذاق معترضان خوش نیامده است .

در این فضا شناختن سیاستمدارانی که می توانند بیشترین کمک را به مصر پس از حسنی مبارک کنند از بیشترین اهمیت برخوردار است.
1.محمد البرادعی در دفتری کاملا مدرن مهمان ها را به حضور می پذیرد. دیوارهای شیشه ای و درهای تاشو. کمترین میزان کارمند و البته وسایل تزئینی بسیار کم. وی به احزاب اعتقادی ندارد اما به ظرفیت کاندیداها که بتوانند کار را به خوبی پیش ببرند بسیار اهمیت می دهد. البرادعی به دنبال طرحی است که بتوان آن را منشور حقوقی برای تمامی رقابت های انتخاباتی کند. وی به خوبی بر ضعف های سیاسی امروز واقف است و البته می بداند که نیروهای امنیتی و ارتش هم در حال از دست دادن مشروعیت خود هستند. وی به پیروزی خود در این انتخابات و اتکا به جوانان میدان تحریر بسیار امیدوار است. با این همه نتیجه نظرسنجی ها چندان به نفع او نیست و برخی ادعا می کنند که وی شاید برای شرکت در انتخابات کاندید هم نشود.

2.عمر موسی در ویلایی متعلق به قرن نوزدهم در قلب مرکز سیاسی قاهره زندگی می کند. مهمان ها پشت سر هم می آیند و می روند. وی به دلیل سالهای حضور در اتحادیه عرب با رسانه ها و خبرنگاران به خوبی آشنایی دارد. عمر موسی اعتقاد دارد که آنچه در مصر رخ داد به مروز زمان در تمامی کشورهای منطقه رخ خواهد داد. پیش از این گفته می شد که احتمال دارد عمر موسی با اخوان المسلمین متحد شود اما با توجه به نتیجه نظرسنجی ها که حاکی از احتمال اختصاص تنها 25 درصد از آرا به این گروه در انتخابات است بعید است که عمر موسی تخم مرغ های خود را در سبد این حزب بگذارد. وی اصرار دارد که می تواند با جلب اعتماد مردم در حوزه اصلاحات اقتصادی رای انها را به سبد خود بیندازد.

برخی از مردی که سلطان مخابراتی مصر نام دارد و البته موسس حزب " مصری های آزاد" است نیز به عنوان یکی از احتمالات نام می برند. نام وی شاید در لیست ثروتمندترین های کشور باشد اما به نظر نمی رسد که برای انتخابات ریاست جمهوری دورخیزی داشته باشد.
محمد مرسی هم ریاست حزب عدالت و توسعه مصر را عهده دار است که به نوعی ریشه داشته اما منفک شده از اخوان المسلمین است. البته او نیز در مقایسه با عمر موسی و البرادعی قد بلند چندانی ندارد . شاید در مصر امروز آنچه اهمیت دارد گذار از این روند باشد که طولانی خواهد بود و پرهزینه. افراد در این میدان حرف چندانی برای گفتن ندارند.
*رئیس کمیته خارجی و روابط بین الملل حزب دموکرات ایتالیا
منبع: ریل کلیر پالیتیک 28 جولای / ترجمه: سارا معصومی

5151