یک تیر و سه نشان برای نجات انسانها/اهدای پلاسما چرا به کُما رفت؟!

خبرآنلاین اصفهان - هادی نجف زاده - نخستین ساعات شروع به کار اداری است. در یکی از واپسین روزهای تیرماه که گرمای صبحگاهی هوا هنوز ملایم است در سازمان انتقال خون جمعیتی از شهروندان را می‌بینیم که برای اهدای خون منتظر هستند.

خون این فراورده حیات بخش تن آدمی است که تا به بحال مشابه آن توسط انسان اشرف مخلوقات، تولید نشده است.

درست در در روزگاری که بشریت در حال سر و کله زدن با یک ریزموجود نانومتری به نام ویروس کروناست که تمام ابعاد زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده است، خون و یکی از فرآورده‌های آن به نام پلاسما توانسته است جان بسیاری از انسان‌ها را که با نوع وخیم این بیماری سر و کله می‌زنند را نجات دهد.

خون‌هایی که نجات بخش زندگی دیگران است

سن و سالش بین ۳۵ تا ۴۰ سال و دانشجو است. موقع خروج از سازمان انتقال خون او را می بینم.

خود را به او معرفی کرده و خواستار گفت و گو با او می‌شوم. مرتضی در گفت و گو با خبرنگار خبرآنلاین با اشاره به اینکه اصلیت خود متعلق به یکی از روستاهای استان ایلام است، اظهار داشت: من و چند تا از دوستان دیگر طلبه و دانشجو بعد از اینکه در شبکه‌های اجتماعی متوجه شدیم که در بانک خون کاشان، کمبود وجود دارد تصمیم گرفتیم نسبت به اهدا اقدام کنیم.

وی با اشاره به اینکه به دلیل مصرف یک سری دارو من نتوانستم خون اهدا کنم، ابراز داشت: مطمئناً بعد از دوره مصرف داروهایم مجدداً مراجعه می‌کنم تا این امر خیر را انجام دهم.

این طلبه مقیم کاشان با بیان اینکه برادر من در یک برهه‌ای از زمان به دلیل یک تصادف شدید احتیاج مبرم به خون داشت، تصریح کرد: خون‌های اهدایی توسط مردم توانست جان برادر من را نجات دهد و این نشان می‌دهد که وجود خون کافی در بانک خون چقدر ارزشمند است.

وی که متأهل و دارای سه فرزند است، خاطرنشان کرد: همنوع دوستی مردم ایران زبانزد خاص و عام است و در همین زمان هاست که مهر و مهربانی مردم خود را نشان می‌دهد چراکه همه خود را جای محتاجین به خون و فراورده‌های خونی می‌گذارند و می‌دانند که اهدای خون چقدر می‌تواند مؤثر باشد.

شرایط کنونی کشور همانند ۸ سال دفاع مقدس است

مرتضی شرایط کنونی کشور را همانند دفاع مقدس دانست و افزود: ما نباید نسبت به جان دیگر همشهریان و هموطنانمان بی تفاوت باشیم چراکه تجربه دفاع مقدس نشان داد اگر در هر شرایطی کمک حال همدیگر باشیم بر بزرگترین مشکلات نیز می‌توانیم فائق شویم.

برای اهدای پلاسما هم مراجعه کردم و با پلاسمای اهدایی من آن طور که شنیدم جان یک هموطن حدود ۳۰ ساله که نوزاد آن به تازگی متولد شده بود، نجات پیدا کرد گرچه دیگر این روند در کشور دنیال نمی شود

چند دقیقه‌ای از صحبت‌های این دانشجوی مقیم کاشان تمام نشده بود کهیکی از دوستان این طلبه وی از سازمان انتقال خون ایران خارج شد. محمد حسین که به گفته خودش حدود ۱۰ سال است به واسطه حضور در مسجد محله با مرتضی دوست شده است در گفت و گو با خبرنگار خبرآنلاین اظهار داشت: خوشبختانه در کاشان استقبال بسیار خوبی برای اهدای خون شده است و این طور که من پرسیدم چون مدت زمان نگهداری خون‌ها محدود است اگر کاشان احتیاجی نداشته باشد به شهرهای دیگر ارسال می‌کنند تا مورد استفاده بقیه هموطنان قرار بگیرد.

اهدای خون پس از اهدای پلاسما

این شهروند کاشانی با بیان اینکه تمام هموطنان ما در ایران اسلامی همچون برادران و خواهران ما هستند، تصریح کرد: دو سال پیش مبتلا به کرونا شدم و پس از بهبودی برای اهدای پلاسما هم مراجعه کردم و با پلاسمای اهدایی من آن طور که شنیدم جان یک هموطن حدود ۳۰ ساله که نوزاد آن به تازگی متولد شده بود، نجات پیدا کرد گرچه دیگر این روند در کشور دنبال نمی شود و جای وسال دارد.

وی اهدای خون و پلاسما را به معنای تمام اهدای زندگی دانست و گفت: جان بسیاری از هموطنان بیمار ما بستگی به همین خون‌های اهدایی ما دارد و به نحوی می‌توان گفت زکات تن سالم و تندرست ما همین اهدای خون است.

محمدحسین که به گفته خودش پیش از این نیز سابقه سازماندهی دوستانش را برای اهدای خون دارد، افزود: در دوران دانشجویی که ما در تهران بودیم تقریباً سالی سه بار در دانشکده اطلاعیه می‌زدیم و فراخوان می‌دادیم که همگی برای اهدای خون می‌خواهیم به سازمان انتقال خون مراجعه کنیم.

نذر خون در کاشان و در تمام ایران اسلامی

از نکات جالب در اهدای خون توسط شهروندان کاشانی این است که برخی از آنها نذر اهدای خون می کنند؛ گرچه نذر در ایام خاص سال مانند ماه محرم افزایش می یابد اما نه فقط مختص یک زمان و تاریخ مشخص بلکه برای تمام ایام سال است چراکه نیاز به خون وفراورده های آن در طول سال حس می شود.

اما در این بین موضوعی که اخیراً در بین برخی از شهروندان و هموطنان مطرح شده است این است که ممکن است با انتقال خون به کرونا مبتلا شویم.

کرونا نه از طریق خون و فراورده‌های خونی منتقل نمی‌شود
یک پزشک کاشانی در گفت و گو با خبرنگار خبرآنلاین با اشاره به برخی از شایعات در بین مردم مبنی بر اینکه ممکن است با اهدای خون به کرونا مبتلا شویم، اظهار داشت: سازمان انتقال خون به دلیل رعایت کامل فاصله اجتماعی و شیوه نامه‌های بهداشتی هیچ تهدیدی برای کسی ندارد.

وی با اشاره به اینکه انتقال کرونا از طریق تنفس و ترشحات است، ابراز داشت: کرونا از طریق خون و فراورده‌های خونی منتقل نمی‌شود که فرد یا افراد نگران این موضوع هستند در ضمن در هنگام خونگیری تمام وسایل یکبار مصرف است.

حتی یک نفر هم در دنیا از طریق خون مبتلا به کرونا نشده است

علی اکبر تقی زاده با بیان اینکه حتی یک نفر هم در دنیا از طریق خون مبتلا به کرونا نشده است، گفت: اهدا کننده ها حداقل یک ماه نه تنها نباید بیمار شده باشند بلکه حتی یک واکسن هم نباید زده باشند.

وی با بیان اینکه پزشک سازمان انتقال خون قبل از هرگونه خونگیری فرد متقاضی را از نظر سلامتی چک می‌کند، تصریح کرد: یکی از کشورهایی که در آن برای اهدای خون قوانین سختگیرانه در سطح جهان وضع می‌شود، ایران است و بر همین مبنا در کشور ما سالانه حدود دو و نیم میلیون نفر خون اهدا می‌کنند که حدود ۴۰۰ هزار نفر از این افراد به دلیل غربالگری‌های پیش از اهدا و به علت‌های مختلف نظیر بیماری نمی‌توانند خون را اهدا کنند.

این پزشک کاشانی با اشاره به اینکه حدود ۲۰ درصد خون اهدا شده توسط مردم برای استفاده بیماران تالاسمی و هموفیلی استفاده می‌شود، افزود: در حال حاضر شهرها و مناطق مختلفی از کشور از کمبود خون رنج می‌برد که اهدای خون توسط شهروندان و هموطنان عزیز می‌تواند بخش قابل توجهی از این کمبودها را جبران کند.

نقش رسانه‌های در تشویق مردم به انجام امور عام المنفعه

خوشبختانه در چند سال اخیر با ضریب نفوذپذیری رسانه‌ها به خصوص در فضای مجازی انجام امور عام المنفعه همانند اهدای عضو، اهدای خون و بعد از شیوع کرونا اهدای پلاسما در کشور به خوبی توانست مردم را ترغیب و تشویق به این امور کند.

واضح و مبرهن است که برای هرگونه اهدا شخص گیرنده و اهدادهنده باید شرایط خاص و منطبق بر یک سری پروتکل‌هایی باشند که پیش از این تعریف شده است.

اهدای خون نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای جلوگیری از هرگونه اتفاق و پیشامد ناگوار پیش از اهدا فرد اهداکننده توسط پزشک مرکز انتقال خون معاینه و چکاب و آزمایش‌های لازم از او گرفته می‌شود.

رئیس سازمان انتقال خون کاشان در گفت و گو با خبرنگار خبرآنلاین با اشاره به اینکه اهدای خون با ارائه یک مدرک شناسایی معتبر مثل کارت ملی انجام می‌شود، اظهار داشت: حداق سن اهداکننده باید ۱۸ و حداکثر ۶۰ سال باشد که برای آقایان در طول سال بیش از چهار بار و برای خانمها بیش از سه بار اهدای خون امکانپذیر نیست.

وی با بیان اینکه فاصله هر بار اهدا با مرتبه بعدی باید حداکثر دو ماه باشد، ابراز داشت: فرد اهداکننده نباید دارای بیماری قلبی و عروقی، هپاتیت و سابقه عمل جراحی هم نباید داشته باشد و استفاده از یک سری داروها هم برای اهداکننده معافیت اهدای خون ایجاد می‌کند.

۴۵۰ سی سی اهدای خون، نجات جان چندین بیمار

وی با اشاره به اینکه حدود ۴۵۰ سی سی خون برای هر دفعه اهدا از فرد اهداکننده گرفته می‌شود، تصریح کرد: از این مقدار سه فراورده به دست می‌آید که پلاسمای آن برای بیماران سوختگی، کبدی، قلبی و عروقی و کرونایی؛ پلاکت آن برای بیماری‌های خونی و سرطانی و گلبول قرمز آن برای موارد کم خونی مثل تصادفات و عمل‌های جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد

ذیلایی با بیان اینکه گلبول قرمز را بیش از یکماه نمی‌توان نگهداری کرد و معافیت افراد از یک اهدا تا اهدای بعدی دو ماه است، تاکید کرد: از مردم نوعدوست ایران می‌خواهیم به صورت پیوسته و آرام آرام و با هماهنگی قبلی برای اهدای خون مراجعه کنند.

پلاسمادرمانی در ایران به کما رفت؟

نکته مهمی که در این میان مطرح شود، این است که در کشورهای دنیا هنوز برای بیمارانی که به نوع شدید کرونا مبتلا هستند و راهی برای بهبودی آنها وجود ندارد، از پلاسما درمانی استفاده می شود، موضوعی که مشخص نیست به چه دلیل در ایران به کما رفته است.

در این ارتباط مدیرکل انتقال خون اصفهان در گفت و گو با خبرآنلاین اظهار کرد: کرونا تاثیر خاصی در موضوع اهدای خون داشت و برخی کشورها بیش از سی درصد ریزش اهدا داشتند و این در حالی است که در کشورمان این ریزش کمتر از ده درصد بود.

علی فتوحی افزود: یکی از روشهای درمانی مهم در زمان شیوع کرونا و پیش از تولید واکسنها، پلاسما درمانی بود که در برهه ای از زمان نقش مهمی در درمان بیماران داشت و در این ارتباط ما اولین کارآزمایی بالینی در اصفهان را داشتیم.

پس از اینکه فردی به کرونا مبتلا می شود دربدن وی آنتی بادی هایی ایجاد می شود که با جداسازی پلاسمای فرد بیمار پس از مدت زمان مشخص، می توانیم از آنها در راستای بهبودی افراد مبتلا بهره ببریم

وی تصریح کرد: پلاسما نیز جزو فرداورده های نوین خونی محسوب می شود که جداسازی آن با همان دستگاه و مکانیزم انجام می شود و این پلاسما با تیتر بالا در زمان مناسب استفاده می شود.

مدیرکل انتقال خون اصفهان تاکید کرد: پس از اینکه فردی به کرونا مبتلا می شود دربدن وی آنتی بادی هایی ایجاد می شود که با جداسازی پلاسمای فرد بیمار پس از مدت زمان مشخص، می توانیم از آنها در راستای بهبودی افراد مبتلا بهره ببریم.

وی با تاکید بر اینکه هنوز هم در دنیا این روش برای درمان کویید مورد استفاده است، تصریح کرد: اتفاقی که در ایران افتاد وزارتخانه این درمان را حذف کرد در حالیکه در دیگر کشورهای دنیا هنوز از این روش استفاده می کنند.

فتوحی با اشاره به اینکه اهداکنندگان جوان کاهش یافته است و میزان اهدای خون در بانوان اندک است، گفت: اهداکنندگان خانم در کشور ما سه درصد هستند در حالیکه برخی کشورها بیش از ۳۰ درصد است.

زیبایی های نهفته در شیوع ویروس منحوس کرونا از یادها نخواهد رفت

اهدای خون دیگر اهدای زندگی برای یک نفر نیست. شرایط کنونی کشور بیش از هر چیزی نیاز به همدلی و همراهی مردم برای گذر از دوران کرونا است. بحرانی که تمام جهان را شامل شد ولی تفاوت این بحران در ایران با سایر نقاط جهان در این است که ایران مردمانش در مواقع بحران همچون کوه هوای همدیگر را دارند و در سایر نقاط جهان مردمانش سعی می‌کنند به قول معروف گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند.

در روزهایی که زمزمه‌های کمبود خون در بانک خون در شهرها و مناطق کشور مطرح شد بسیاری از جوانان و مردم همین کشور با جان و دل برای اهدای خون اقدام کرده و هنوز هم برای جان بخشیدن به یک زندگی، به یک انسان و به یک هموطن اهدای خون را انجام می‌دهند.

کرونا دیر یا زود تمام می‌شود ولی زیبایی های نهفته درزمان شیوع این ویروس منحوس از یادها نخواهد رفت.

48