مجید جویا: تمام طرفداران تیم‌های فوتبال (یا شاید هم بتوان گفت طرفداران تیم‌های ورزشی از هر رشته‌ای) با اعداد مشکل دارند. شاید آنها به این اعتراف نکنند و بگویند: چه کسی دوست دارد فقط برای دانستن این که مثلا ریکی لمبرت در سال گذشته چند گل در لیگ برای بریستول راورز زده است، به او بگویند خوره فوتبال است! (البته محض اطلاع شما، آن تعداد 29 گل بوده است). ولی آنها همیشه اطلاعات را تعقیب می‌کنند. بررسی دقیق جدول لیگ؛ نگاه کردن به ساعت در لحظات پایانی بازی؛ پرس‌وجوی عصبی در مورد نتیجه نهایی بازی‌های دیگر: همه این‌ها تقاضا برای اعداد است.
ولی این اعداد به خودی خود هیچ چیزی را توضیح نمی‌دهند. اگر کمی با آنها بازی کنید، آنگاه حقایق عمیق‌تری را راجع به فوتبال آشکار می‌کنند. این ادعای سایمون کوپر، نویسنده فایننشال‌تایمز و استفان زیمانسکی، اقتصاددانی است که در حوزه ورزش کار می‌کند. آنها توانایی‌های خود را با هم ترکیب کرده‌اند تا بتوانند تاثیری سرگرم کننده و تقریبا قانع کننده بر مخاطب کتاب خود، «چرا انگلستان همیشه یک بازنده است» بگذارند.
آنها در کتاب خود به چند تصور و باور غلط در مورد فوتبال پرداخته‌اند. یکی از آنها این است که فوتبال «تجارت پر سودی است»؛ این درحالی است که گردش مالی منچستر یونایتد در مقایسه با خطوط هوایی بی.بی.ای ناچیز است! بی.بی.ای شرکتی انگلیسی است که خیلی از شهروندان انگلیس هم نامش را هم نشنیده‌اید، اما چند نفر را در جهان سراغ دارید که اسم منچستر یونایتد را نشنیده باشند؟
تصور دیگر این است که طرفداران تیم‌ها وفادار و ثابت‌قدم هستند. نویسندگان این کتاب درصد میانگین طرفداران انگلیسی را که قطعا در فصل بعد برای دیدن بازی‌های تیم محبوب خود به ورزشگاه می‌روند، محاسبه کردند و فهمیدند که تقریبا فقط نصف آنها به این کار ادامه می‌دهند. دلیلش ساده است: مردم به شهرهای دیگر می‌روند، خانواده دارند، به موفقیت می‌رسند و از شکست دوری می‌کنند.
اسطوره سوم این است که باشگاه‌ها نمی‌توانند موفقیت را بخرند. اما واقعیت این است که آنها می‌توانند؛ دست کم تا زمانی که به جای پرداخت حق انتقال، به بازیکنان حقوق می‌دهند. تقریبا 90 درصد از جاجایی‌ها در تیم‌های لیگ برتر در انگلستان به دلیل اختلاف در میزان حقوق پرداختی است. حق انتقال سهم کمی در این میان بازی می‌کند. مدیران جدیدی که می‌خواهند اثری از خود به جا بگذارند، معمولا پول را هدر می‌دهند. ستارگان آخرین جام جهانی یا جام ملت‌های اروپا ارزش خیلی بیشتری دارند؛ به همچنین بازیکن‌های مسن‌تر که اکثرا یا برزیلی هستند یا بلوند.
این احتمال هم وجود دارد که در بازار نقل و انتقال هوشمندانه‌تر عمل کنید و با بازیکنان همان‌گونه برخورد کنید که در بازار سهام عمل می‌شود: آنها را قبل از اوج دوران بازیگری بخرید (بهترین زمان خرید عموما حول و حوش 20 سالگی است) و هنگامی که باشگاه دیگری رقمی را پیشنهاد کرد که به نظر شما بیش از ارزش آنها است، بلافاصله بفروشید. المپیک لیون، قهرمان لیگ فرانسه در سال‌های 2002 تا 2008 به همین ترتیب عمل می‌کند. پیش از این‌ها آرسنال هم که یک فرانسوی به نام آرسن ونگر سرمربی آن است، این‌گونه عمل می‌کرد. او مدرک فوق‌لیسانس اقتصاد دارد.
در این کتاب چیزهای بیشتری هم یافت می‌شود، مانند این که چرا برگزاری مسابقات بزرگ کشورها را خوشحال می‌کند، ولی آنها را به ثروت نزدیک نمی‌کند؛ و این‌که چرا تعداد تیم‌های شهرستان‌ها در لیگ قهرمانان اروپا بیش از نسبت جمعیتی متناظر آنها است.
شاید بهترین قسمت این کتاب (دست کم برای اقتصاددانانی که از فوتبال سر در نمی‌آورند) تحلیل ضربات پنالتی به عنوان یک تمرین عمومی در نظریه بازی غیر مشارکتی باشد: نویسندگان کتاب حاضرند شرط ببندند که اگر یک اقتصاددان به دروازه‌بان منچستر یونایتد در بازی فینال جام قهرمانان اروپا در دو فصل پیش (فصل 2008 - 2007) مشاوره می‌داد، احتمالا چلسی برنده ضربات پنالتی و قهرمان اروپا می‌شد. ولی عجیب‌ترین و غیر قابل باورترین قسمت این کتاب جایی است که میزان علاقه مردم کشورهای مختلف را به فوتبال با هم مقایسه می‌کند و نتیجه می‌گیرد که مردم نروژ عشق فوتبال‌ترین مردم اروپا هستند، ادعایی که بهتر است در مورد آن بحث نشود.
و برای عنوان کتاب آنها، این که چرا انگلستان یک بازنده است؟ جواب این است که آنها کمتر از آن که تصور می‌شود می‌بازند، هر چند که فقط یک جام جهانی به دست آورده‌اند و آن هم در 43 سال پیش بوده و در جام ملت‌ها نیز هیچ گاه قهرمان نشده‌اند. در حقیقت، تیم ملی انگلستان با توجه به ابعاد این کشور، ثروت و تجربه آنها در فوتبال بین‌المللی، بهتر از آن‌چه از آنها انتظار می‌رود، نتیجه می‌گیرد. طرفداران بیشتر از این را انتظار دارند، ولی آمار و اعداد به نفع آنها سخن نمی‌گویند.
نظر شما