معصومه ستوده: سفر محمود احمدینژاد رئیس‌جمهور کشورمان به نیویورک و حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در حالی صورت گرفت که وی در طول چهار سال گذشته، پنج بار در سازمان ملل حضور یافته که البته با حاشیه‌های زیادی نیز مواجه شده است.
از یک‌سو حامیان وی سفرهای احمدینژاد را به خاطر استفاده از یک تریبون جهانی برای بیان نظرات و عقاید مورد تمجید قرار می‌دهند و از سوی دیگر منتقدان احمدینژاد معتقدند این سفرها به دلیل بهره نگرفتن از تیم‌های مشاوره‌ای مجرب در درون وزارت امور خارجه و نسنجیدن شرایط بین‌المللی و اتخاذ مواضع تند علیه برخی از کشورهای جهان، زیان‌های زیادی را متوجه ایران کرده است که تا سال‌ها امکان جبران آن وجود ندارد. البته حامیان احمدینژاد در این میان معتقدند کشور در طول این چهار سال، به خاطر اتخاذ مواضع تند احمدینژاد نه تنها دچار خسران نشده بلکه موقعیت وی در سطح بین‌المللی تقویت هم شده است و همین تقویت موقعیت سبب شده تحریم‌های گسترده‌تری علیه ایران اعمال شود. این اظهارنظر از سوی حامیان احمدینژاد و دولت در حالی عنوان می‌گردد که برخی از منتقدان وی معتقد هستند اگر آقای احمدینژاد از دیپلماسی بهتر و قوی‌تری برای سفر به نیویورک بهره می‌گرفت، می‌توانست ضمن رایزنی با کشورهای متعدد، زمینه‌‌ای را فراهم کند تا تیغ تحریم‌ها علیه ایران کندتر شود.
سفری بدون دستاورد
داریوش قنبری عضو فراکسیون خط امام (ره) در گفت‌وگو با خبر، سفر به نیویورک احمدینژاد را سفری بدون دستاورد دانست و گفت: این سفر در مجموع دستاورد چندان مثبتی نداشت به ویژه آن که صحبت‌های آقای احمدینژاد به گونه‌ای نبود که بتواند در بین سران کشورها تأثیر مثبتی بگذارد بنابراین اگر سفر صورت نمی‌گرفت، برای کشور ما بسیار بهتر بود.
نماینده مجلس هشتم با بیان اینکه احمدینژاد ساختار سازمان ملل را قبول ندارد، افزود: ایشان که ساختار سازمان ملل را قبول ندارد، بهتر بود این سفر را انجام نمی‌دادند بنابراین انجام این سفر تناقض در رفتار ایشان را به نمایش می‌گذارد.
اما محمد کوثری نماینده مجلس ششم این نظر داریوش قنبری را رد و تصریح کرد: این برداشت که آقای احمدینژاد به خاطر اینکه ساختار سازمان ملل را به خاطر تسلط دو تا سه کشور قبول ندارد، دلیلی برای عدم حضور ایران در مجمع عمومی سازمان ملل نمی‌شود. به هر حال سازمان ملل ساختاری متعلق به همه کشورهاست و آقای احمدینژاد به تسلط چند کشور بر این ساختار انتقاد دارند. اما هرگز قصد ندارند کلیت سازمان ملل و ساختار آن را زیر سؤال ببرند بلکه معتقد هستند باید ساختار به گونه‌ای تغییر کند که چند کشور بر تمام سازمان ملل تسلط نداشته باشند و سازمان ملل متعلق به همه باشد.
البته داریوش قنبری این نظریه محمد کوثری را رد کرد و گفت: موافقان آقای احمدینژاد معتقد هستند که این سفر برای تغییر ساختارها باید انجام می‌شد اما باید در پاسخ به این افراد گفت که تأثیر کشور ما ایران به گونه‌ای نیست که بتواند ساختارهای جهانی را عوض کند، به ویژه آن که تغییر ساختارها به دو صورت تغییر می‌کند؛ اول آن که باید ابرقدرت باشیم و دوم آن که باید بتوانیم با بیان سخنان تأثیرگذار کشورها را به خود جذب کنیم و چون آقای احمدینژاد در این دو مورد موفق نیست، نمی‌تواند کل ساختار سازمان ملل را تغییر دهد زیرا تغییر این ساختار به قدری مشکل است که کشور ابرقدرتی چون آمریکا نیز در این کار موفق نبوده است و نتوانست نظم جهانی را تغییر دهد.
بزرگترین موفقیت
اگرچه داریوش قنبری به صراحت سفر احمدینژاد را سفری بدون دستاورد ارزیابی می‌کند، محمد کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نماینده مجلس هشتم در گفت‌وگو با خبر این سفر را سفری موفقیت‌آمیز دانست و گفت: نفس رفتن ایران به این اجلاس و حضور در بین سران کشورها و بهره‌گرفتن از تریبون سازمان ملل برای بیان نظرات و عقاید، بزرگترین موفقیت برای دولت ایران است.
وی حضور احمدینژاد را در اجلاس مثبت ارزیابی و تصریح کرد: آقای احمدینژاد در این سفر با اقتصاددانان، کارشناسان، سیاستمداران و ایرانیان مقیم آمریکا جلسه داشتند و در این جلسه به بیان نظرات خود پرداختند و تبادل نظری که در این محیط صورت گرفت، برای ایران بسیار خوب بود. به هر حال ایران باید حضوری فعال در این صحنه‌های بین‌المللی داشته باشد و این مسئله محدود به یک رئیس‌جمهور و یک دولت خاص نیست.
با وجود آن که کوثری معتقد است ایران به خوبی توانست نظرات خود را از تریبون سازمان ملل عنوان کند، اما داریوش قنبری نظری متفاوت دارد. وی بلند شدن چند کشور از پای سخنرانی احمدینژاد و ترک سالن را نشان ضعف دیپلماسی ایران دانست و افزود: آقای احمدینژاد با بیان سخنان خود نتوانست تأثیر چندانی بر کشورهای حاضر بگذارد، به گونه‌ای که بسیاری از این کشورها سالن را ترک کردند.
البته نظریه کوثری در نقطه مقابل قنبری قرار دارد؛ کوثری اظهار داشت: بیرون رفتن 10 تا 11 کشور و حضور چشمگیر 180،170 نفر نشانه دیپلماسی موفق ایران است.
امری قابل پیش‌بینی
جعفر کامبوزیا نماینده مجلس ششم در گفت‌وگو با خبر گفت: ترک سالن توسط کشورهای مهم جهان در حین سخنرانی آقای احمدینژاد نشانگر ضعف دیپلماسی ایران بود و بهتر بود آقای احمدینژاد قبل از مسافرت به آمریکا از تیم مشاوران قوی بهره می‌گرفت تا وضعیت ایران در این سفر به گونه‌ای نشود که شأن ایران مخدوش شود.
با وجود آن‌که کامبوزیا ترک سالن را عامل مخدوش شدن جایگاه ایران دانست اما محمد کوثری معتقد است؛ شأن ایران با بیرون رفتن چند کشور هرگز دچار آسیب نمی‌شود. معلوم است که رژیم صهیونیستی که ما بارها تصریح کردیم باید از صحنه روزگار حذف شود سالن را ترک می‌کند یا اینکه آمریکا نمی‌خواهد سخنان رئیس‌جمهور ایران را بشنود چون این رفتارها همه برگرفته از لابی صهیونیسم است. حال باید این افراد این سؤال را پاسخ بدهند که چرا بقیه کشورها سالن را ترک نکردند؟ آیا دنیا فقط 10 تا 11 کشور هستند؟ در حالی که ما باید با همه کشورهای جهان به جز رژیم صهیونیستی رابطه داشته باشیم و اگر کشورها ادعای دموکراسی دارند باید سخنان ما را بشنوند و سالن را ترک نکنند همچنان که ایران هنگام سخنان اوباما در سالن باقی ماند و سالن را ترک نکرد. البته جعفر کامبوزیا ترک کردن سالن را توسط آنچه بیشتر کشورها می‌خواند امری قابل پیش‌بینی دانست و گفت: این رفتار از قبل قابل پیش‌بینی بود به خصوص اینکه همزمان خبر غنی‌سازی جدید ایران مطرح شد و همین مسئله موضع کشورها را علیه ایران شدت بخشید.
نماینده مجلس ششم موفقیت‌آمیز نبودن سفر احمدینژاد نسبت به چهار سفر قبلی را امری بدیهی دانست و اظهار داشت: حوادثی که بعد از انتخابات در کشور به وجود آمد و اعتراض‌های مردمی موجب شد که این اعتراض‌ها در حاشیه سفر ایشان به نیویورک نیز صورت بگیرد. هر چند نتیجه انتخابات ایران سبب شد که برخی از کشورها در روابط خود با ایران تجدیدنظر کنند بنابراین مجموع این عوامل زمینه خروج بسیاری از کشورها را هنگام سخنرانی احمدینژاد فراهم کرد به گونه‌ای که بسیاری از ابتدا این اعتقاد را داشتند که آقای احمدینژاد امسال نمی‌بایست در سازمان ملل حضور پیدا کند.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به این مسئله که سخنان احمدینژاد تحریم‌ها را علیه ایران جدی‌تر کرد، افزود: این سخنان تیغ تحریم‌ها را علیه ایران تیز‌تر کرد به گونه‌ای که آقای اوباما که همیشه از گزینه مشاوره برای رابطه با ایران بهره می‌گرفت این بار احتمال گزینه نظامی را بعید ندانست.
رسوایی ماهیت نظام سلطه
البته لطف‌الله فروزنده در گفت‌وگو با خبر نظریه‌ای متفاوت نسبت به جعفر کامبوزیا دارد و سفر احمدینژاد را سفری قرین موفقیت ارزیابی کرد و گفت: آقای احمدینژاد توانست ماهیت نظام سلطه جهانی را آشکار کند و این نشانگر موفقیت دیپلماسی ایران است.
قائم‌مقام جمعیت ایثارگران معتقد است که آقای احمدینژاد در این سفر توانست پیام انتخابات ایران و حضور 85 درصدی ایرانیان را به جهان مخابره کند.
نظر شما