سمیه علیپور: واکنش‌های مختلف سینماگران هرچند انتظار و امیدهایی را بیان می‌کنند اما نشان از آن دارد که سینماگران به شمقدری در مقام یک مدیر دولتی نسبت به جواد شمقدری در سمت مشاور هنری رئیس‌جمهور و یا فیلمسازی که به عنوان سینماگرموسوم به ارزشی معرفی می‌شود، نگاهی متفاوت دارند. آنچه مسلم است تا روزی که شمقدری برنامه‌هایش را اعلام نکند سینما در مرحله خوف و رجاست.
سینماگران حذف نمی‌شوند
جمال شورجه، به عنوان سینماگری که خود نیز در گروه فیلمسازان موسوم به ارزشی شناخته می‌شود، با ابراز خوشحالی از انتصاب شمقدری به سمت معاونت امور سینمایی به «خبر» می‌گوید: «جواد شمقدری از میان گزینه‌هایی که دکتر حسینی برای سمت معاونت سینمایی در نظر داشتند، یکی از بهترین افراد بود. او می‌تواند مناسب‌ترین گزینه برای رسیدن حسینی به برنامه‌هایی که در مجلس شورای اسلامی مطرح کرده بود، باشد.» او ادامه می‌دهد: «شمقدری می‌تواند بهترین کسی باشد که برنامه‌های دولت دهم، منویات مقام معظم رهبری در مورد سینما و البته اهداف دکتر حسینی را در سینما محقق کند.»
شورجه با اشاره به شرایطی که شمقدری در سینما با آن مواجه خواهد شد، می‌گوید: «در مدت چهار سال نمی‌توان برنامه‌ریزی دراز مدت در مورد سینما داشت اما می‌توان تا حدودی به اهداف کلی نزدیک شد و برنامه‌های کوتاه مدتی را طراحی کرد که بتواند خواسته‌های بسیاری را محقق کند. البته شمقدری در شرایطی باید کار خود را در سینما انجام دهد که در مدت زمان کوتاهی که از انتصاب او می‌گذرد در داخل و خارج از کشور موضع‌گیری‌هایی در مورد او صورت گرفته است. البته به وجود آمدن این شائبه‌ها و شایعه‌ها برای دست اندرکاران دولت دهم و همین طور شمقدری مسئله تازه‌ای نیست و موضوعی است که در چند ماه اخیر همواره با آن مواجه بوده‌ایم.»
این کارگردان می‌گوید: «تکلیف سینما با شمقدری و تکلیف شمقدری با سینما روشن است و همین مسئله بخش عمده‌ای از مسائل را برطرف می‌کند. قطعاً شمقدری برنامه‌های خود را به گونه‌ای طراحی خواهد کرد که بتواند سینما را در مسیر اهداف بزرگ انقلاب اسلامی پیش ببرد.» او تأکید می‌کند شمقدری برای رسیدن به این هدف از تمامی ظرفیت‌های موجود در سینما بهره خواهد برد و می‌گوید: «سینما در این سال‌ها فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سرگذاشته است و الان زمان آن است که همه سینماگران در کنار هم در آرامش کار کنند.»
او با اشاره به موضع گیری‌های سینماگران در انتخابات اخیر ریاست جمهوری می‌گوید: «ویژگی انتخابات گذشته این بود که تقریباً همه سینماگران موضع‌گیری‌هایی کاملاً شفاف در مورد دیدگاه خود در زمینه سیاسی داشتند و مواضع خود را به روشنی اعلام کردند، اما الان انتخابات به پایان رسیده و زمان آن نیست که برخوردهای سیاسی را با سینماگران شاهد باشیم. تمامی سینماگران برخلاف اختلاف نظرهای احتمالی که در زمام انتخابات داشتند، عضو یک خانواده هستند و هر جا یکدیگر ببینند به هم احترام می‌گذارند و برخورد خوبی با همدیگر دارند. این مسئله مطمئناً در بخش مدیریتی سینما نیز مشاهده خواهد شد و شاهد برخوردهای سیاسی نخواهیم بود.»
او ادامه می‌دهد: «شمقدری از تمامی ظرفیت‌های سینما در این سال‌ها استفاده خواهد کرد تا بتوانیم به سینمای ملی و دینی دست پیدا کنیم. هدف و برنامه مسئولان رده بالای حکومتی ما رسیدن به سینمای سالم و دین محور است که شمقدری برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی خواهد کرد.» او ادامه می‌دهد: «معاون امور سینمایی باید تلاش کند تا بودجه‌ای در شأن و اندازه سینمای ایران تأمین کند تا شرایط ساخت فیلم‌های با کیفیت فراهم شود. با آمدن شمقدری به سینما دیگر دلیلی وجود ندارد که نتوانیم به سینمای خوب و باکیفیتی که منظور مقام معظم رهبری است، دست پیدا کنیم.»
او می‌گوید: «نگاه مقام معظم رهبری به سینما روشن است، ایشان خواستار سینمای ارزشی و مربوط با دفاع مقدس هستند که هدف محور بوده و برنامه‌ای که پیش رو دارد، مشخص باشد. هدف از فیلمسازی در این فضا رسیدن به جامعه‌ای سالم است که در دوران مدیریت جواد شمقدری می‌توان امیدوار بود که به این شرایط دست پیدا کنیم.»
شورجه احتمال حذف شدن گروهی از سینماگران را در دوران مدیریت شمقدری امری بعید و دور از انتظار می‌داند و می‌گوید: «اگر برخی از سینماگران، خودشان، خودشان را حذف نکنند و پا پس نکشند، قطعاً از سینما حذف نخواهند شد و شرایط کار برای آنان فراهم خواهد بود. شمقدری، جناح او و به طور کلی دولت احمدی‌نژاد برنامه‌ای برای حذف گروی ندارد و علاقمند است که شرایط کار برای همه فراهم باشد.» او ادامه می‌دهد: «سینماگران ما که در ایران مانده‌اند و از کشور نرفته‌اند نشان می‌دهند که به کشور خود علاقه دارند و مایل هستند در این سرزمین کار کنند چون در غیر این صورت در خارج از مرزها از آنان استقبال می‌شود، اگر سینماگری نرفته یعنی می‌خواهد در کشور کار کند و باید شرایط کار برای تمامی آنان فراهم باشد که تصور می‌کنم، حتماً هم چنین خواهد بود.» شورجه می‌گوید: «تعدادی از این سینماگران کسانی هستند که کارهای ارزشمندی هم در تاریخ سینمای ایران خلق کرده‌اند و عملاً امکان حذف و نادیده گرفتن آنان وجود ندارد.»
تعیین رویکرد نسبت به سینما و هنرمندان
علیرضا رئیسیان، رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران در مورد حضور جواد شمقدری به عنوان معاون امور سینمایی، در سینمای ایران به خبر می‌گوید: «مهمترین مسئله در این میان رویکرد جواد شمقدری به جایگاه و نقش سینما و شخصیت هنرمندان است. این رویکرد در قالب برنامه‌های او ترسیم خواهد شد.» او ادامه می‌دهد: «باید ببینیم شمقدری در مورد وضعیت تولید فیلم‌های سینمایی به لحاظ کمی و کیفی چه نگرشی دارد؟ حرف‌های چهار سال گذشته او در مورد سینما چندان امیدوار‌کننده نبوده است و حالا باید ببینیم آیا قصد دارد رویکرد تازه‌ای مطرح کند یا نه.» او مباحثی را که باید از سوی شمقدری در برنامه هایش روشن شود، چنین طرح می‌کند: «تولید و نمایش، عرضه بین‌المللی فیلم‌های سینمایی، حوزه بازرگانی و ارتباط با صداو سیما در مورد حمایت‌های تبلیغاتی، ممیزی فیلم‌های سینمایی و مسائلی از این دست، مواردی هستند که باید نگاه شمقدری به آنها روشن شود.»
او با نامطلوب دانستن شرایط سینما در چهار سال گذشته می‌گوید: «وضعیت سینما در چهار سال گذشته مطلوب نبود و برهمین اساس لزوم تغییر در ساختارهای اداری بیش از پیش احساس می‌شود. معاونت امور سینمایی در چهار سال گذشته دارای 15 مشاور بود و به این ترتیب اگر قرار است کارهای ستادی در این بخش صورت بگیرد باید مسئولیت‌های اجرایی برعهده اصناف قرار بگیرد.» رئیسیان با اشاره به سخنان سیدمحمد حسینی در دو هفته گذشته می‌گوید: «در دو هفته گذشته دکتر حسینی در مورد سینما حرف‌های زیادی مطرح کرده و از تعامل با هنرمندان و تغییر ساختار مدیریتی سخن گفته است و اعلام کرده باید اندیشه‌ها در سینما تغییر کند با توجه به این سخنان باید ببینیم که امکان خروج سینمای ایران از شرایط تولید فیلم‌های سوپرتجاری و سوپر سفارشی فراهم می‌شود؟» رئیس کانون کارگردانان در مورد سه مسئله مهمی که باید هرچه زودتر از سوی شمقدری روشن شود، می‌گوید: «رویکرد نسبت به سینما و هنرمندان، برنامه‌ها و انتخاب مدیران سه مسئله‌ای هستند که باید زودتر تکلیف آنها روشن شود تا سینماگران بدانند با چه شرایطی مواجه هستند.»
او با اشاره به برخوردی که شمقدری در چهار سال گذشته با سینما داشته، می‌گوید: «شمقدری در چهار سال گذشته سیاستی در مورد سینما نداشت بلکه مجموعه مصاحبه‌هایی را انجام می‌داد که عموماً به نفع سینمای ایران نبود. آن سخنرانی‌ها در جهت طرح دیدگاه‌ها نسبت به وضعیتی بود که اتفاقاً ما هم از منظری دیگر نسبت به آن انتقاد داشتیم.»
رئیسیان در پاسخ به این پرسش که احتمال حذف گروهی از سینماگران در چهار سال پیش رو وجود دارد؟ می‌گوید: «به اندازه کافی در این چهار سال سینماگران کنار گذاشته شده‌اند و اگر باز هم حذفی صورت بگیرد، دیگر مدیران بر چه کسانی مدیریت خواهند کرد؟ به نظر می‌رسد، آمدن شمقدری به معاونت امور سینمایی برای ایجاد تغییرات بوده است، زیرا اگر قرار بود شرایط قبلی ادامه پیدا کند، جعفری جلوه بر سر کار خود باقی می‌ماند. تصور من بر این است که این تغییرات در جهت منفی نخواهد بود.»
دوری از سیاست‌زدگی
عبدالله اسفندیاری، مدیر بخش سینمای معناگرای بنیاد سینمایی فارابی و تهیه کننده، در مورد حضور شمقدری در معاونت امور سینمایی به خبر می‌گوید: «یکی از مهمترین خواسته‌های سینماگران در این مدت آن است که سایه سنگین سیاست از سینما دور شود و سیاست‌زدگی از سر سینماگران دور شود.» او ادامه می‌دهد: «سینما، سینماگران و هنرمندان باید با ذات خود هنر سنجیده شوند و در مورد آنان سخن گفته شود و تصمیم‌گیری‌ها صورت بگیرد، وارد کردن نگاه سیاسی به این موضوع قابل پذیرش نیست.»
او توجه به زیرساخت‌ها را در این مقطع امری مهم و ضروری می‌داند و می‌گوید: «زیرساخت‌ها در مورد تولید و اکران فیلم‌های سینمایی باید مورد توجه باشد. توسعه اقتصادی سینما باید در رأس برنامه‌ها قرار بگیرد. شمقدری در صحبت‌های پیشین خود آرمان‌های متعددی را در مورد سینما مطرح کرده بود که اگر بتواند آنها را اجرایی کند، در نهایت به سود سینما خواهد بود.» او اظهار امیدواری کرد که شمقدری بتواند در مسیر بهبود اوضاع سینما اقدامی انجام دهد.
اسفندیاری با اشاره به اینکه شمقدری در حال حاضر مسئولیت مدیریت دولتی برعهده دارد و شرایط با زمانی که او اظهار نظرهای شخصی می‌کرد، متفاوت است، می‌گوید: «شمقدری و هرکسی که مسئولیت مدیریتی برعهده می‌گیرد، دیگر از جایگاهی که بتواند نگاهی سلیقه‌ای داشته باشد فاصله گرفته است. او باید بتواند با نظرهای مختلف سینماگران کنار بیاید و همه آنان را مدیریت کند.»
نظر شما