دایره به قدری تنگ شده که به غیر از آقای خزاعی کس دیگری نمی‌تواند دبیر باشد

مهسا بهادری: او که پس از اشتباه خواندن دعای تحویل سال در مراسم اختتامیه چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر، نامش بر سر زبان‌ها افتاد، حالا طی حکمی از محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و با حفظ سمت در سمت به عنوان رییس سازمان سینمایی، به عنوان دبیر چهل‌وسومین جشنواره فیلم‌فجر منصوب شده است.

البته محمدخزاعی برای اولین‌بار نیست که بر مسند دبیری جشنواره فیلم فجر تکیه می‌کند، او پیش از این و بعد از آن‌که تهیه‌کنندگی فیلم‌سینمایی «قلاده‌های طلا» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی را برعهده گرفت دبیر سی‌امین جشنواره فیلم فجر شد و حالا برای بار دوم و پس از سال ۱۳۹۰ و پس از آنکه در هفته دوم اردیبهشت، گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر تودیع او مطرح شد، که پس از ۲۴ ساعت و با انتشار یک بیانیه خط بطلانی روی این ماجرا کشیده شد.

از زمان تاسیس سازمان سینمایی یعنی از سال ۱۳۸۸ سابقه نداشته که یک رییس مسئولیت دبیری جشنواره را بر عهده بگیرد اما پیش از آن و در سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰، سیف‌الله داد که مسئولیت معاونت سینمایی را برعهده داشت دبیر شانزدهمین تا نوزدهمین دوره جشنواره هم بود.

دبیر هر جشنواره‌ سینمایی می‌تواند به اندازه زیادی در تغییر سیاست‌ها و انتخاب فیلم‌ها تاثیرگذار باشد. دبیر جشنواره فیلم فجر هم با توجه به اهمیت این جشنواره نسبت به دیگر جشنواره‌هایی که در ایران برگزار می‌شود، سهم به سزایی در تعیین مسیر یک ساله سینمای ایران دارد.

از آنجا که هر سال دبیر جشنواره فیلم فجر، با حکم معاونت سینمایی انتخاب می‌شود، برگزاری جشنواره هم براساس سیاست‌های دولتی پیش می‌رفت.

البته در دوره‌های ابتدایی این جشنواره استقلال آن بیش از هر زمان دیگری حفظ شده بود و به واقع دوران طلایی برگزاری جشنواره فیلم فجر هم مربوط به همان دوران ابتدایی بود. البته تغییر نیافتن دبیر جشنواره در چند دوره مانند زمانی که سیدمحمد بهشتی این مسئولیت را عهده‌دار بود، نشان داد این عدم تغییر نه تنها جشنواره را به ثبات فکری می‌رساند، بلکه باعث ثبات و پیشرفت سینمای ایران نیز می‌تواند باشد. از همین رو بسیاری از سینماگران از دوران سوم تا دوازدهم جشنوار به عنوان دوران طلایی آن یاد می‌کنند؛ اما بعد از آن مسئله‌ای که سینمای ایران دائم با آن مواجه بود، تغییر سالانه یا هر دوسال یک‌بار دبیر جشنواره بود که با تغییر سیاست‌های دائمی مخاطبان را دچار مشکل می‌کرد.

خزاعی در آستانه برکناری؟

به دنبال این ماجرا با کیوان کثیریان، منتقد سینما درباره این ماجرا می‌گوید: «من نمی‌توانم دلیل این حکم را متوجه شوم، همانطور که نمی‌دانم چرا آقای امینی که دوسال دبیر جشنواره بود را کنار گذاشتند یا چرا سراغ افراد دیگری نرفتند و واقعا این ماجرا جای سوال دارد. این که می‌گویم حدس و گمان است اما شاید آقای خزاعی گفتند این‌بار را بدهید به خودم تا یک جشنواره الگو برگزار کنم.»

او ادامه داد: «اگر قحط‌الرجال نباشد، درستش این است که هر پست به یک نفر واگذار شود، مگر اینکه دیگر هیچ‌کسی نباشد که کار را درست انجام دهد.»

کثیریان در پاسخ به این سوال که آیا در سینمایی با این عظمت، واقعا هیچ فرد دیگری نیست که صلاحیت برگزاری جشنواره را داشته باشد می‌گوید: «کاری که انجام شده چنین معنی می‌دهد و از طرفی ممکن است ممانعتی برای منصوب کردن سه باره آقای امینی وجود داشته باشد، البته من از لحاظ شکلی صحبت می‌کنم وگرنه از لحاظ کیفی تکلیف ماجرا معلوم است. با تمام این تفاسیر باید گفت ظاهرا دایره به قدری تنگ شده که به غیر از آقای خزاعی فرد دیگری باقی نمانده است که تایید دوستان را هم داشته باشد.»

این کارشناس ادامه داد: «البته یک احتمال دیگر هم وجود دارد اگر خاطرتان باشد مدتی قبل اخباری مبنی بر تغییر رییس سازمان سینمایی به گوش رسید، این حکم می‌تواند به دنبال همان ماجرا باشد، یعنی امکان دارد بنای دوستان بر تغییر آقای خزاعی باشد و بخواهند پیش از اینکه چنین کاری انجام دهند یک سمت دیگر هم به او بدهند.»

۲۴۵۲۴۵