تینا مزدکی_در ساعت ۴ بامداد چهارشنبه، سفیر چین در پاکستان با عجله راهی وزارت خارجه این کشور شد تا موفقیتی بیسابقه در عرصه نظامی را جشن بگیرد. در ساعات پیش از آن، پاکستان مدعی شد که چند فروند جنگنده هندی را با بهرهگیری از جتهای چینی J-۱۰C ساقط کرده است.
اسحاق دار، وزیر خارجه پاکستان، روز چهارشنبه در سخنرانی خود در پارلمان اعلام کرد: «جنگندههای ما سه فروند رافال هندی را سرنگون کردند؛ سه فروند رافال که ساخت فرانسه هستند. جنگندههای ما J-۱۰C بودند.» وی همچنین افزود که هیئت چینی حاضر در اسلامآباد که با آغاز درگیری از خواب برخاسته بودند، از این موفقیت نظامی پاکستان ابراز خرسندی شدید کردهاند و گفت: «چون کشور دوست ما هستند، بسیار خوشحال شدند.»
هند هنوز بهطور رسمی نسبت به گزارشهایی که از نابودی احتمالی پنج فروند جنگندهاش حکایت دارند واکنشی نشان نداده است. با این حال، نقش احتمالی جنگندههای ساخت چین در سرنگونی یک رافال فرانسوی، بهسرعت در محافل نظامی بازتاب یافت و موجب شد ارزش سهام شرکت چنگدو، سازنده J-۱۰C، تا ۲۰ درصد رشد کند.

تا پیش از این، هیچگاه از تسلیحات چینی در نبردی مستقیم علیه سامانههای ساخت غرب استفاده نشده بود. نیروی هوایی هند در حال حاضر ۳۶ فروند از مدل پیشرفته رافال F۳R را در اختیار دارد. یک منبع اطلاعاتی فرانسوی روز چهارشنبه به سیانان تأیید کرد که دستکم یک فروند از این جنگندهها در نبرد اخیر ساقط شده است؛ اولین بار در تاریخ که یک رافال در عملیات رزمی از بین میرود.
در واکنش، وزارت خارجه چین در بیانیهای رسمی اعلام کرد که از جزئیات این درگیری بیاطلاع است. اما در شامگاه پنجشنبه، یکی از مقامات رسمی ایالات متحده به خبرگزاری رویترز گفت که با اطمینان بالا میتوان گفت یک جنگنده J-۱۰C با موشکهای هوا به هوا موفق به سرنگونی دو جنگنده هندی شده است.
این ادعا به نظر میرسد نخستین پیروزی ثبتشده برای جنگنده J-۱۰C باشد که اولین بار در سال ۲۰۰۳ وارد خدمت شد. این جت جنگی، مشابه تایفونهای اروپایی و شبیه به تواناییهای جنگندههای نسل پنجم همچون F-۳۵ آمریکایی بهعنوان یک جنگنده نسل ۴.۵ طبقهبندی میشود. هو جیکسین، سردبیر سابق روزنامه گلوبال تایمز، در واکنش به این درگیری نظامی اعلام کرد: «این نبرد نشان داد که سطح تولیدات نظامی چین کاملاً از روسیه و فرانسه پیشی گرفته است» و افزود که «تایوان باید اکنون بیش از پیش بترسد.»
با وجود این، کارشناسان دفاعی هشدار دادهاند که نباید بهسادگی درباره مقایسه فناوری دو طرف قضاوت کرد، چرا که عواملی مانند خطای خلبان یا قواعد درگیری نیز میتوانند در نابودی جنگنده رافال نقش داشته باشند. در همین حال، تحلیلگران اطلاعاتی منبعباز در حال بررسی تصاویر منتشرشده از بقایای یک موشک PL-۱۵ ساخت چین هستند که در تلویزیون هند و شبکههای اجتماعی پخش شده است. این موشک، که توسط J-۱۰C حمل میشود، تاکنون در هیچ نبردی استفاده نشده بود. اما توانایی آن در هدفگیری خارج از محدوده دید مستقیم خلبان با روایت رسمی درگیری اخیر همخوانی دارد.

بر اساس گزارشها، هیچیک از جنگندههای پاکستانی یا هندی وارد حریم هوایی یکدیگر نشدهاند و درگیری بهصورت «نبرد از راه دور» و در فواصل بیش از ۱۰۰ کیلومتر انجام شده است. بقایای یک فروند رافال نیز بنا بر تحلیل منابع منبعباز، در نزدیکی شهر باثیندا در خاک هند یافت شده است.
توسعه موشک PL-۱۵ توسط چین، در گذشته باعث شد تا ارتش آمریکا سرمایهگذاری جدیدی در ساخت موشکی با بُرد بیشتر نسبت به آن انجام دهد. مدل صادراتی این موشک با نام PL-۱۵E که در اختیار نیروهای پاکستانی قرار گرفته، تا ۱۴۵ کیلومتر بُرد دارد؛ رقمی که کمتر از نسخه داخلی آن است. فابین هافمن، پژوهشگر فناوری موشکی و عضو مرکز سیاستگذاری اروپایی، میگوید: «این موشک همیشه بهعنوان یک سامانه بسیار توانمند شناخته میشد، اما اگر واقعاً هدف را نابود کرده باشد، اکنون بهصورت علنی توانایی صنایع هوافضای نظامی چین را نشان داده است؛ چیزی که از فضای تخصصی فراتر میرود. این درگیری نشان میدهد که در صورت وقوع جنگ بر سر تایوان، نباید فرض کرد که فناوری چینی نیز بهاندازه فناوری روسی در اوکراین ناکارآمد خواهد بود.»
در ۲۹ آوریل و در پی افزایش تنشها، ارتش پاکستان ویدیویی در یوتیوب منتشر کرد که در آن زرادخانه نظامی این کشور به نمایش گذاشته شده بود. در این ویدیو، یک جنگنده JF-۱۷ Block ۳ (مدلی ضعیفتر از J-۱۰C) دیده میشود که مجهز به موشکهای PL-۱۵ است و در زیرنویس آن آمده بود: «ترکیبی با قدرت ضربت بالا.»

موشک PL-۱۵ مزایای متعددی برای خلبانان نیروی هوایی پاکستان دارد. پس از شلیک، بوستر پرقدرت آن را به سرعتهای بالای ماخ ۵ (محدوده فراصوت) میرساند. در مرحله میانی پرواز، موشک توسط رادار AESA (آرایه اسکن الکترونیکی فعال) هدایت میشود که میتواند روی خود هواپیما یا سکوی دیگر نصب باشد. در مرحله نهایی، موشک با روشن کردن رادار داخلی خود و قفل کردن روی هدف، بهسمت آن حرکت میکند. موتور دومرحلهای آن (dual-pulse) نیز باعث میشود پس از پایان مرحله اول، در فاصله حدود ۱۰ کیلومتری از هدف، جهش دوم سرعتی برای اصابت مرگبار انجام گیرد.
به گفته هافمن از آنجا که سرعتشان بسیار بالاست، این موشکها در محدودهای قرار میگیرند که اصطلاحاً منطقه «بدون فرار» نام دارد. افزون بر این، تغییر از رادار اولیه به رادار داخلی موشک این امکان را فراهم میسازد تا جت شلیککننده پس از شلیک تغییر مسیر داده و از خطر پاسخ متقابل دشمن فرار کند. یعنی هم هواپیمای شلیککننده شانس بقا دارد، و هم خود موشک مرگبار باقی میماند.

تقابل میان حامیان تسلیحاتی هند و پاکستان
درگیری هند و پاکستان، در واقع تقابل میان حامیان تسلیحاتی این دو کشور نیز هست. در سالهای اخیر، مسیر واردات تسلیحات این دو کشور کاملاً از هم جدا شده است. اسلامآباد اکنون بیشتر سلاحهای خود را از چین تأمین میکند. بر اساس دادههای مؤسسه پژوهش صلح بینالمللی استکهلم (SIPRI)، بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ حدود ۸۲ درصد واردات تسلیحاتی پاکستان از چین بوده است. واردات این کشور از آمریکا تقریباً به صفر رسیده است. در سوی دیگر، دهلی نو واردات از متحدان غربی خود را افزایش داده و از وابستگی خود به روسیه کاسته است. از سال ۲۰۰۶، واردات از فرانسه، اسرائیل و آمریکا رشد چشمگیری داشته و سهم روسیه از ۷۵ درصد به ۳۶ درصد کاهش یافته است.
والتر لادوینگ، پژوهشگر اندیشکده سلطنتی خدمات متحد لندن (RUSI) میگوید: «برتری بزرگ پاکستان این است که تأمینکننده اصلی سلاحهایش چین است.» او میافزاید: «بودجه دفاعی هند روی کاغذ بزرگتر است، بودجه نوسازی ارتش هم بیشتر است، اما چین در تحویل سریع و مؤثر تجهیزات کارآمدتر عمل کرده است.»
چین تاکنون بهسرعت تانکها، جنگنده JF-۱۷ Block ۳ و سامانههای موشکی را به پاکستان تحویل داده است. در مقابل، بنا به گفته لادوینگ، روسیه و فرانسه به دلایل مختلف در تحویل سفارشهای هند تأخیر داشتهاند، و نیروی هوایی هند همچنان به استفاده از جنگندههای قدیمی MiG ادامه میدهد.

منبع: yahoo
۵۸۳۲۳
نظر شما