پتروشیمی مارون با حفظ ۸۰ درصد ظرفیت تولید در جنگ ۱۲ روزه / درآمد یک میلیارد دلاری و هدف‌گذاری برای ۲.۸ میلیارد دلار

عماد صالحوند- شرکت پتروشیمی مارون در یک سال مالی پرفراز و نشیب که با چالش‌های متعدد داخلی و بین‌المللی همراه بود، توانست با ثبت رکوردهای جدید در تولید و سودآوری، از مرز درآمد یک میلیارد دلاری عبور کرده و برنامه‌های استراتژیک خود را برای رسیدن به درآمد عملیاتی ۲.۸ میلیارد دلاری تا سال ۱۴۰۷ ترسیم کند. این دستاوردها در حالی محقق شده که شرکت، تغییر رویکرد از «حجم‌محوری» به «کیفیت‌محوری» و توسعه محصولات تخصصی را در دستور کار خود قرار داده است.

دکتر امین امرایی، مدیرعامل شرکت پتروشیمی مارون، در مجمع عمومی سالیانه منتهی به ۳۰ اسفند ۱۴۰۳ که با حضور بیش از ۸۳ درصد سهامداران برگزار شد، به تشریح عملکرد شرکت و برنامه‌های آینده آن پرداخت. وی با اشاره به فداکاری کارکنان در شرایط بحرانی، از جمله جنگ ۱۲ روزه که طی آن ظرفیت تولید بیش از ۸۰ درصد حفظ شد، تأکید کرد که این روحیه ایثار و تلاش، پشتوانه اصلی موفقیت‌های شرکت بوده است.

عملکرد مالی درخشان در سال ۱۴۰۳

سال ۱۴۰۳ برای پتروشیمی مارون سالی طلایی بود. این شرکت توانست حدود ۱۱۶ درصد از ظرفیت اسمی سالانه خود را محقق کند که تأثیر مستقیمی بر سودآوری داشت.[1] نتیجه این جهش تولید، افزایش بی‌سابقه سود خالص شرکت بود که از ۵ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ به رقم خیره‌کننده ۱۴ هزار و ۲۵۱ میلیارد تومان در پایان سال ۱۴۰۳ رسید که نشان‌دهنده رشد حدود ۱۵۴ درصدی است.[2] این در حالی است که مبلغ فروش شرکت نیز با رشد ۵۸ درصدی به ۵۸.۳ هزار میلیارد تومان رسید.[3]

بررسی عملکرد دلاری شرکت نیز حاکی از یک موفقیت چشمگیر است. درآمد دلاری پتروشیمی مارون در سال ۱۴۰۳ به حدود یک میلیارد و ۱۴۴ میلیون دلار رسید، در حالی که این رقم در سال ۱۴۰۲ تنها حدود ۹۶۳ میلیون دلار بود. این رشد بیش از ۱۸۰ میلیون دلاری در فروش سالانه، نشان می‌دهد که موفقیت شرکت صرفاً متکی بر رشد نرخ ارز نبوده، بلکه حاصل افزایش مقداری فروش، بهره‌وری فنی و مدیریت هوشمندانه در شرایط پیچیده اقتصادی بوده است. به طور خاص، در خرداد ماه ۱۴۰۳، درآمد دلاری شرکت با افزایشی حدوداً هفت برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل، از ۱۱.۱ میلیون دلار به ۸۷.۶ میلیون دلار رسید. این روند صعودی در تیرماه نیز ادامه یافت و درآمد شرکت از ۳۱.۱ میلیون دلار در تیر ۱۴۰۲ به ۱۰۰.۳ میلیون دلار در تیر ۱۴۰۳ افزایش یافت.

تغییر استراتژی: از حجم به کیفیت

یکی از محورهای اصلی سخنان مدیرعامل پتروشیمی مارون، تأکید بر لزوم تغییر استراتژی شرکت بود. وی با بیان اینکه حاشیه سود شرکت از حدود ۷۰ درصد در سال‌های اولیه به حدود ۲۰ درصد در حال حاضر کاهش یافته است، خاطرنشان کرد که دیگر نمی‌توان تنها بر تولید انبوه تکیه کرد. امرایی گفت: «در گذشته، توسعه شرکت متناسب با درآمد و سود بود، اما امروز کاهش حاشیه سود نشان‌دهنده نیاز به تغییر استراتژی است.»

بر این اساس، پتروشیمی مارون با تمرکز بر تنوع‌بخشی به سبد محصولات و حرکت از حجم‌محوری به سمت کیفیت‌محوری، مسیر توسعه خود را ادامه می‌دهد. این تغییرات شامل کاهش وابستگی به محصولات کالایی (Commodity) و تمرکز بر تولید محصولات تخصصی و با فناوری‌های پیچیده‌تر است. این رویکرد جدید منجر به توسعه هفت تا هشت گرید جدید در واحدهای پلی‌پروپیلن (PP) و پلی‌اتیلن سنگین (HD) شده که به تکمیل زنجیره ارزش شرکت کمک شایانی می‌کند.

پروژه‌های توسعه‌ای و چشم‌انداز آینده

برای دستیابی به اهداف بلندمدت، پتروشیمی مارون مجموعه‌ای از پروژه‌های استراتژیک را در دست اجرا دارد. هدف نهایی این برنامه‌ها، رساندن درآمد عملیاتی شرکت به بیش از ۲.۸ میلیارد دلار و حاشیه سود عملیاتی بالای ۳۰ درصد تا سال ۱۴۰۷ است.[4]

از جمله مهم‌ترین این پروژه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جمع‌آوری گازهای مشعل: این پروژه با هدف صیانت از محیط زیست و تأمین خوراک پایدار در حال اجراست.[5]

• توسعه خطوط ارتباطی در مناطق جنوبی: با همکاری شرکت ملی نفت، این پروژه به منظور پایداری تأمین خوراک اجرا می‌شود.[5]

• مجموعه آرمان سپاهان: این پروژه برای تولید ایزوتروفی (احتمالاً ایزوپروپیل الکل) و واحد اتیل اکساید در حال اجراست.[6]

• پروژه‌های هوشمندسازی: استفاده از فناوری‌های نوین برای بهینه‌سازی فرآیندها و افزایش بهره‌وری.

• دی‌باتل‌نکینگ (Debottlenecking) واحد الفین: این پروژه که بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، ظرفیت واحد را بین ۵ تا ۷ درصد افزایش داده و شدت مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.

علاوه بر این، شرکت با همکاری وزارت دفاع و شرکت نگین بنادر ایرانیان، در حال بهبود زیرساخت‌های ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل برای مقابله با چالش‌های لجستیکی است.

مدیریت انرژی و بهره‌وری

در حوزه مدیریت مصرف انرژی، پتروشیمی مارون اقدامات قابل توجهی انجام داده است. احداث یک نیروگاه ۴۰-۵۰ مگاواتی که در مراحل پایانی ساخت قرار دارد، یکی از این اقدامات است که به کاهش مصرف برق در فصول گرم سال کمک خواهد کرد. همچنین، بهینه‌سازی فرآیندها و تمیزکاری تجهیزات، منجر به صرفه‌جویی اقتصادی معادل ۸۰۰ میلیارد تومان در سال شده است.

توسعه منابع انسانی و مسئولیت‌های اجتماعی

پتروشیمی مارون در کنار تمرکز بر تولید و سودآوری، به توسعه منابع انسانی و مسئولیت‌های اجتماعی نیز توجه ویژه‌ای دارد. برنامه‌های جانشین‌پروری، آموزش‌های داخلی و خارجی و همکاری با دانشگاه‌های معتبر، بخشی از تلاش‌های این شرکت برای تبدیل شدن به یک «سازمان یادگیرنده» است.

در زمینه مسئولیت‌های اجتماعی، پروژه‌های زیست‌محیطی مانند احیای تالاب‌ها و کاشت نهال، نشان‌دهنده تعهد شرکت به توسعه پایدار و حفظ محیط زیست است.

چالش‌ها و راهکارها

مدیرعامل پتروشیمی مارون در بخشی از سخنان خود به چالش‌های پیش روی شرکت نیز اشاره کرد. کاهش جذابیت بازار محصولات بالادستی، رقابت شدید منطقه‌ای و جهانی، محدودیت‌های سرمایه‌گذاری و مسئله تأمین خوراک پایدار، از مهم‌ترین این چالش‌ها هستند. شرکت برای مقابله با این موارد، راهکارهایی چون توسعه زنجیره ارزش، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مشترک و همکاری با بخش خصوصی را در پیش گرفته است.

به گفته امرایی، حدود ۵۳ درصد از برنامه‌های استراتژیک شرکت تاکنون اجرا شده و با بهره‌برداری از پروژه‌های کلیدی در سال جاری، این مسیر با سرعت بیشتری ادامه خواهد یافت. پتروشیمی مارون با تکیه بر مدیریت کارآمد، نیروی انسانی متخصص و استراتژی‌های روشن، آینده‌ای درخشان را برای خود در صنعت پتروشیمی ایران و منطقه ترسیم کرده است.

48