خلیل حیات مقدم
بحث تجاوز به عنف و پیامدهای منفی آن در جامعه چند سالی است که به یکی از مشکلات جامعه ما تبدیل شده است. اینکه هراز گاهی خبری منتشر می‌شود که زنی به پلیس مراجعه کرد و از مردانی که به او تجاوز کرده بودند، شکایت کرد. شاید مهم‌ترین دلیلی که می‌شود برای این معضل اجتماعی بیان کرد این است که جامعه ما از اخلاق و دین به دور افتاده است. در درس‌های حقوق اصلی وجود دارد که در آن گفته می‌شود هرجا مبانی اخلاقی کم شود، جرایم نفوذ پیدا می‌کند. یعنی هر هنگام که امر به معروف و نهی از منکر کم شود، ارتکاب جرایم اخلاقی بیشتر می‌شود. نمی‌توان این مسئله را به ضعف دولت یا قوه قضاییه مربوط دانست. در جامعه ما آموزه‌های بداخلاقی به تعداد زیادی وجود دارد، چرا که پایبندی انسان‌ها به دین کم شده است و از طرف دیگر مشکلات اجتماعی‌ای مانند بیکاری و نداشتن درآمد مکفی را باید از جمله دلایل ارتکاب این گونه جرایم دانست.
در مورد مجازات این نوع جرایم هم باید گفت که هرچند دین اسلام در بعضی جرم‌ها ترجیح داده است که مجازاتی در نظر نگیرد ولی این جرم از جرم‌هایی است که مجازات قطعی دارد و نمی‌توان در مورد آن چشم پوشی داشت.
ولی به صورت کلی می‌توان گفت که برای تقویت جنبه‌های پیشگیرانه جرایم و قبل از مختومه شدن پرونده‌های تجاوزات، چه اقدامات آگاهی‌بخش بهتر و وسیع‌تری برای مردم انجام داده‌ایم تا بدین ترتیب عدد اقدامات مجرمانه به واژه «تعدادی» نرسد و از عدد «یک» هم تجاوز نکند؟
در میان عوامل تهدید کننده امنیت افراد، تعرض و تجاوز جنسی را می‌توان یکی از دردآورترین و تلخ‌ترین نوع تهدیدات برشمرد که به واسطه آن عده‌ای که شرح ویژگی‌های آنها خواهد گذشت، فرصت را برای انجام چنین جرم سنگینی، گاه به سادگی فراهم دیده‌اند. افرادی که بنا بر برخی بررسی‌ها بیش از 95 درصدشان از سلامت روانی کامل برخوردارند و چنین جرمی از نظر خود آنها چندان غیرقابل بخشش و مستحق سخت‌ترین مجازات است که به قول یکی از متهمان به تجاوز «اگر کسی با برادرم چنین کاری کرده بود، او را می‌کشتم» پس باید دید چه عواملی سبب می‌شود افرادی که تاب تعدی غیر به خود یا یکی از نزدیکانشان را ندارند، چنین گستاخانه و بی‌باک، حیثیت و هستی افراد بی‌دفاع را هدف قرار داده و قربانیان را در اندوهی به درازای عمرشان فرومی‌برند.
شاید اگر دستگاه‌های اطلاع‌رسانی ما در حالی که متجاوزان برای اجرای نقشه‌های خود تعطیلات نمی‌شناسند، در موضوعات اجتماعی از این دست به تعطیلات طولانی مدت نمی‌رفتند، اکنون سطح هشیاری جامعه چندان بود که بسیاری از تعرضات به سادگی نمونه‌هایی که نشان خواهم داد، رخ نمی‌داد.
متجاوزان به عنف هرچند اغلب، افرادی به ظاهر شرور، مجرم و تا حدودی قابل تشخیص هستند، اما برخی نیز بر چهره خود نقابی از شخصیت تحصیل‌کرده، دارای موقعیت اقتصادی و اجتماعی مناسب، متقاضی ازدواج و هر آنچه ظاهرپسند است، زده‌اند که نشان می‌دهد آنها که با پیروی از نیات شیطانی خود، قصد تجاوز به حریم افراد را داشته باشند، همیشه دارای چهره‌های مخوف نیستند و آنچه باید بدان توجه داشت، رعایت شروط عقل و احتیاط در تمامی روابط و بررسی درستی ادعاهای افراد و نیز جدی گرفتن نکات هشداردهنده‌ای است که هم از سوی پلیس اعلام و هم در متن حوادث بازتاب یافته در رسانه‌ها پنهان شده است.
نگاهی به این فریبکاری‌های متجاوزان همچون جمع‌آوری لاستیک از بیابان، پیدا کردن سنجاب، باز کردن باب دوستی و اغفال ـ که عدد بالایی را در تجاوزات شامل می‌شود ـ شیوه خاص آدرس پرسیدن، نشان دادن محیط کار در ساعت خلوت و تعطیلی کارگاه، وعده خواستگاری، اغفال اینترنتی، عضوگیری در گروه‌های غیرمجاز ورزشی، فروختن رم موبایل، ادعای خرابی خودرو، قفل کردن درب خودرو، استفاده از شیشه‌های دودی ماشین، هیچ یک شیوه پیچیده‌ای برای اجرای نقشه شوم عاملان تجاوز نبوده و اگر اندکی سطح هشیاری جامعه نسبت به این ترفندها افزایش یابد، تعرضاتی از این دست به سادگی امکان وقوع نمی‌یابند.
عضو کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی
نظر شما