زهرا خدایی
استعفای اویگدور لیبرمن، وزیر خارجۀ اسراییل در روز جمعه، آن هم در حالیکه این رژیم یک ماه دیگر انتخابات مهمی را پیش رو دارد، تعجب ناظران منطقه را برانگیخت. لیبرمن، به خاطر رسوایی مالی استعفا داده است و این درست در زمانی است که گفته می شود قرار است او باارهبری حزب اسرائیل بیتنا و ننتانیاهو با رهبری حزب لیکود با یکدیگر متحد شده و حتی احزابشان را ادغام کرده و با تمام قوا در انتخابات پارلمان رژیم صهیونیستی وارد شوند. از این رو این افشای این رسوایی مالی، استعفای متعاقب آن به همراه شکستی که اسرائیل در جنگ هشت روزه غزه متحمل شد می تواند در این انتخابات تاثیر گذار باشد. در گفتگو با حسین رویوران کارشناس مسائل خاورمیانه تحولات داخلی در حوزۀ سیاسی اسرائیل و انتخابات آینده این رژیم و تأثیر آن بر تحولات منطقه را پرسیده ایم.
استعفای لیبرمن را چگونه ارزیابی می کنید؟
این نوع مفاسد در جامعۀ صهیونیستی مقداری طبیعی است. بسیاری از رهبران اسراییل از رئیس جمهور گرفته تا نخست وزیر تاکنون به دلیل پرونده های فساد مالی و اخلاقی محاکمه شده اند. لیبرمن هم در میان سیاستمداران اسراییلی، پرونده های متعددی داشته است که در یکی از این موارد، ناچار به استعفا شد و هم اکنون نیز تحت پیگیری قضایی قرار دارد.
این اتفاق تأثیری بر انتخابات آینده اسراییل دارد؟
تصور من اینست که این اتفاق تأثیر جزئی بر انتخابات آینده اسراییل خواهد داشت. حزب لیبرمن( اسراییل بیتنا) یک حزب روس تبار است و شیوۀ رأی دادن آنها ایل و تباری است تا اینکه به شکل سیاسی و یا براساس کارکرد و عملکرد سیاسی توجه داشته باشند. لذا این مسئله تأثیر زیادی بر انتخابات آینده اسراییل ندارد، اما به هر حال روی وجهۀ راست، مخصوصاً ائتلافی که میان لیکود و اسراییل بیتنا وجود دارد، قطعاً تأثیرات منفی حداقل در افکار عمومی خواهد گذاشت. اما تا الان شاخصی وجود ندارد که بتواند نتیجۀ انتخابات را تحت تأثیر قرار دهد.
دربارۀ آرایش نیروهای سیاسی و شانس آنها در انتخابات پارلمانی آینده برایمان بگوئید.
پارلمان اسراییل 120 کرسی دارد و احزاب و گروههای سیاسی حاضر در صحنۀ اسراییل را می توان به این شرح دسته بندی کرد:
*جناح راست افراطی لیکود و اسراییل بیتنا که ائتلافی را با همین نام تشکیل داده اند. این ائتلاف برای شرکت در انتخابات آتی 43 کاندید دارد و امیدوار است که بتواند آراء آینده را بدست آوردند. این ائتلاف برای یک سوم کرسی های پارلمانی برنامه ریزی کرده است.
*حزب کار از دیگر احزاب مهم اسراییل است. شاید هیچ حزبی به اندازۀ حزب کار در عرصۀ قدرت اسراییل حضور پررنگ نداشته است. این جناح از 1948 تا 1977 یکسره در قدرت بوده اند و از سال 1977 تا 1991 به صورت شراکتی حضور داشته اند. اما این حزب به شدت رو به افول بود و در انتخابات قبل تنها 8 تا 9 کرسی بدست آورد. اما در انتخابات اخیر، خانم یحیی موویچ، دبیرکل حزب کار مقداری جایگاه این حزب را تغییر داده است. این خانم چهرۀ رسانه ای است و در یکی از شبکه های صهیونیستی، یکی از مهمترین برنامه های سیاسی را اجرا می کند، او موفق شده مقداری حزب را تکان بدهد و هم اکنون نیز براساس پیش بینی ها، این انتظار می رود که حزب کار بیش از 20 کرسی را بدست آورد، یعنی 2 دو برابر آنچه که هم اکنون دارد.
*حزب چپ میرتس از دیگر احزاب مهم در عرصۀ سیاسی اسراییل است. این حزب کاملاً خود را با جنبش های اجتماعی اخیر در اسراییل همسو کرده و پایگاه بیشتری پیدا کرده است.
*حزب کادیما نیز از دیگر احزاب مهم است. کادیما حزب میانه ای است که هم اکنون به دلیل اختلافات موجود منشعب و چندشاخه شده و همچنان دچار بحران است. بخشی از این حزب با خانم لیفنی و بخش دیگر با موفاز ائتلاف کرده اند و هر کدام از آنها قرار است به صورت جداگانه در انتخابات شرکت کنند. در مجموع حزب کادیما به دلیل انشعاب به شدت آسیب دیده است.
*احزاب دینی و احزاب عربی از دیگر احزاب سیاسی تأثیرگذار در حوزۀ سیاسی اسراییل است. احزاب دینی معمولاً هر کدام 1 تا 2 مرسی بدست می آورند. احزاب عربی(منطقه ناصره، منطقه مثلث و ام الفهم، افوله) نیز تا کنون 11 تا 12 کرسی داشته اند.
آرایش انتخاباتی در شکل عمومی تغییر چندانی ایجاد نمی کند، چرا که مهترین ائتلافی که امیدوار است در انتخابات آتی رأی بیاورد، بیش از یک سوم پارلمان را هدف قرار نداده و این نشان می دهد که انتخابات بعدی نیز جامعۀ سیاسی متکثری را به وجود می آورد که باید ائتلاف سازی صورت گیرد تا بتواند اکثریتی شکل گرفته و کابینه تشکیل شود و حکومت را در اختیار گیرد.
تحولات امروز و فردای اسراییل( با توجه به نزدیک بودن انتخابات) تا چه میزان بر منطقه و سیاست های این رژیم تأثیر خواهد گذاشت؟
یوسی بیلین که زمانی وزیر دادگستری اسراییل بوده و جزء نیروهای چپ به شمار می رود، چندی پیش در مقاله ای در نیویورک تایمز با عنوان" جنگ 8 روزه" نوشت: اسراییل در مقابل دو جریان در فلسطین قرار دارد؛ یک جریان که به دنبال برپایی دولت در کنار اسراییل است(جریان سازش) و جریان دوم ایجاد دولت فلسطین به جای اسراییل(حماس و جهاد). وی توصیه می کند که اسراییل باید از جریانهایی که به دنبال ایجاد دولت در کنار اسراییل هستند، حمایت کند و امکانی در اختیار آنها قرار دهد چرا که موجودیت اسراییل در خطر است.
جنگ 8 روز قطعاً در انتخابات اسراییل کارکرد دارد و اثرگذار خواهد بود. فراموش نکنیم که نتانیاهو در این جنگ شکست خورده است و این شکست روی انتخابات اثر می گذارد. هم اکنون مقولۀ تشکیل دولت فلسطینی به جای اسراییل و یا در کنار اسراییل مقولۀ جدی است و اسراییلی ها هم اکنون به این مسئله تمایل دارند که در کنار خود دولت فلسطین را بپذیرند. در حالیکه جریان راست افراطی به رهبری نتانیاهو و لیبرمن کاملاً با این مقوله در تعارض کامل هستند و تحقق آن را نمی پذیرند. لذا مهمترین پیام انتخابات این خواهد بود که جامعۀ صهیونیستی نسبت به آینده اسراییل و بحث فلسطین و تعامل با محیط جغرافیای منطقه ای چه خواهد بود.
من تصور می کنم جنگ طلبی که اساس سیاست حزب اسراییل بیتنا و لیکود است و گسترش شهرک سازی به عنوان یک ابزار برای مقابله با برپایی یک دولت مستقل فلسطینی نشان می دهد که راست افراطی با شعارهای افراطی خود وارد انتخابات می شود و با این شعارها بعید می دانم که بتواند پایگاه اجتماعی گسترده ای به دست بیاورد.
در اسراییل بیش از دو دهه است که کابینه ای یکسره و از ائتلاف دو حزب شکل نگرفته است. هر آنچه بوده ائتلاف های چندحزبی(با حضور چندین حزب) بوده و این نشان می دهد که تکثر در اسراییل نهادینه شده و در انتخابات آینده نیز به شکل قویتری تکرار خواهد شد. این تکثر نشان از ناپایداری سیاسی در این جامعه دارد. از سال 1990 هیچ پارلمانی در این رژیم عمر خود را(4 سال) به طور کامل به پایان نرسانده و همواره به دلیل تشدید تعارضات، ائتلاف هایی شکل گرفت که معمولاً با بن بست مواجه شده اند و در میانه راه پارلمان ها به ناچار منحل شده اند، همانند اتفاقی که امروز در اسراییل رخ داده و انتخابات زودرس رخ می هد. انتخابات زودرس نیز یعنی ائتلاف سازی ناپایدار است و احزاب قدرت تحمل یکدیگر را ندارند.
49263
نظر شما