این جملات از زبان دیوید میلیبند، وزیر امور خارجه برتانیا بیان شده است، او و بسیاری از مقامات غربی اکنون خرسندند که انسجام و احساس مشترک قدرتمندی که منجر به صدور قطع نامه‌ای جدید علیه ایران در آژانس شد را به رخ تهران و جهانیان بکشانند.
گرچه وزیر امور خارجه بریتانیا حمایت اکثر کشورهای عضو شورای حکام از قطعنامه جدید علیه ایران را نشانه عزم کشورهای جهان برای تقویت معاهده ان‌پی‌تی می‌داند اما ساعاتی پس از تدوین پیش نویس این قطع نامه بسیاری بر این عقیده بودند که این پیش نویس رای مثبت روسیه و چین را بدست نخواهد آورد و نتیجتا به قطع نامه‌ای علیه ایران تبدیل نخواهد شد. آنها فکر می‌کردند که شش کشور عضو گروه 1+5 تنها به شکلی نمایشی قصد ترساندن ایران و گرفتن پاسخ از سوی این کشور را دارند.
اما یک روز بعد از انتشار خبر تدوین پیش نویس قطع نامه جدید آژانس در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران، پس از چهار سال قطع نامه‌ای علیه ایران در آژانس به تصویب رسید. از سی و چهار عضو شورای حکام، بیست و پنج عضو رای مثبت به قطع نامه دادند و سه مخالف و شش ممتنع تنها آرایی بود که برای ایران باقی ماند.
در این شرایط انسجام میان اعضای گروه 1+5- اصلی ترین مذاکره کنندگانی که با ایران بر سر برنامه هسته‌ای اش به گفت و گو نشسته و تصمیم گیری می‌کنند- بیش از هر زمان دیگری محقق شده است، چین و روسیه نیز به روشنی نشان داده‌اند که در کنار اعضای غربی این گروه، رای به هدایت ایران به سوی خواست جامعه جهانی می‌دهند.
گرچه هنوز برخی تحلیل‌گران رای مثبت چین و روسیه به این قطع نامه را دلیل متقنی برای حمایت آنها از قطع نامه احتمالی شورای امنیت سازمان ملل متحد یا اعمال تحریم‌های سنگین علیه ایران نمی‌دانند اما اکنون برگ دیگری از کتاب همکاری‌های چین و روسیه و غرب ورق خورد و این خاطره را نباید فراموش کرد.
نباید فراموش کرد نه از این بابت که تهران راه‌ها را مسدود شده و فرصت‌ها را خاتمه یافته تلقی کند بلکه از این بابت که منافع و احساس خطر مشترک دو عاملی هستند که اتکا یا اعتماد به مسکو و پکن را برای سیاست خارجی ایران دشوار می‌کنند.
فضای فعلی برای غرب فضایی مثبت و رضایت بخش است، غرب به توفیقی رسیده که همانا ایجاد اتحاد میان گروه 1+5 به دور از تنش، نارضایتی و مخالفت است. در این فضا امکان هر نوع اقدام یا اتخاذ هر تصمیمی به نفع خواست غرب وجود دارد، اگر این بار موفقیت حاصل شد، می‌توان به موفقیت‌های بعدی نیز امید داشت.
اما تهران نگاهی دیگر دارد؛ در نگاه مقامات جمهوری اسلامی ایران، قطع نامه صادره از سوی شورای حکام جنبه‌ای نمایشی دارد، تغییری در برنامه کشور برای ادامه غنی سازی ایجاد نمی‌کند و نمونه‌ای از همان سیاست مشهور و قدیمی "چماق و هویج" است.
اما به همان اندازه که مذاکره کنندگان مقابل ایران زمان را برای همکاری میان خود در برابر ایران مناسب می‌بینند، ایران هم فرصت را برای به اجرا گذاشتن گزینه‌هایی که هفته گذشته سعید جلیلی به آنها اشاره کرده بود مناسب می‌بیند.
گرچه دبیر شورای عالی امنیت ملی شرح دقیقی از گزینه‌های دیگر مورد نظر تهران نداد اما به نظر می‌رسد که یکی از این گزینه‌ها، خروج ایران از پیمان ان پی تی باشد که برخی نمایندگان مجلس نیز بارها خواستار آن شده‌اند.
در اقدامی دیگر هشتم آذر مجلس از دولت خواست تا سطح همکاری‌های خود با آژانس را کاهش دهد. گزینه دیگر نیزمی‌تواند غنی سازی تا مرز بیست درصد در داخلی کشور باشد، در این مورد ایران بدنبال راهکاری اجرایی است.
اما اگر ایران سطح همکاری‌های خود با آژانس را کاهش داده و برای غنی سازی تا مرز بیست درصد در داخل کشور زمینه سازی کند؛ غرب این پیام را دریافت می‌کند که اولا ایران قصد همکاری با جامعه جهانی در مساله هسته‌ای خود را ندارد، ثانیا به طرح پیشنهادی آژانس عملا "نه" می‌گوید و ثالثا نیازی به دریافت سوخت اتمی هم ندارد.
به این ترتیب احتمالا روند اعمال فشارها برای همسو ساختن ایران بیشتر می‌شود و نهایتا ممکن است علی رغم آنچه علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس اعلام می‌کند، تهران از معاهده ان پی تی خارج شود؛ این اقدام معنایی مهم دارد: ایران دیگر برای همکاری با آژانس و همراهی با نهادهای بین المللی الزامی ندارد.
در مقابل چه دست آوردهایی حاصل ایران می‌شود؟ بی تردید غرب در مقابل تصمیماتی این چنین سکوت را انتخاب نمی‌کند. راهکار، بررسی موضوع در همین فرصت باقی مانده است فرصتی که از تصویب قطع نامه در آژانس تا ارسال دوباره پرونده ایران به شورای امنیت و صدور قطع نامه‌ای جدید با کاربردی جهانی وجود دارد.
نظر شما