آیا بقعه «بی‌بی شهربانو» در شهر ری مربوط به همسر امام حسین(ع) است؟

مجموعه منسوب به بی بی شهربانو، محوطه‌ای است مستطیل شکل (شمالی ـ جنوبی)، به طول 33متر و عرض 22 متر که با دیواری سنگی متعلق به سدهٔ چهارم محصور گردیده و از شمال به کوهستان محدود می‌شود.

در بخش جنوبی آن چند بنای محکم سنگی با پوشش گنبدی از سنگ و آجر وجود دارد.

محوطه اصلی با احداث دیوارهای جدید، رواق‌ها، اتاق‌ها، راهرو و غیره در دوره‌های گوناگون به دو قسمت تقسیم شده‌است.

بنای اصلی بقعه از سنگ و گچ ساخته شده و تاق‌های آن آجری است. از سبک و وضع بنا برمی آید که هسته اصلی آن در دوره ساسانی ساخته شده باشد و در سدهٔ چهارم از آن برای آرامگاه استفاده شده و قسمت‌هایی به آن افزوده‌اند.

این بقعه مشتمل بر حرم کوچک چهارگوشی است با ابعادی در حدود 25ر3متر. مدخل اصلی حرم رو به مشرق و دارای سردری است متعلق به روزگار صفوی، اما گنبد کاشی‌کاری و برخی گچ‌بری‌ها و تزیینات آن از آثار دوره قاجار است.

جلو سر در، دهلیزی قرار دارد که در گذشته به صورت ایوانی بوده و بخشی از حیاط اندرون بقعه به شمار می‌آمده‌است. در جنوب همین دهلیز بنای مربع سنگی استواری متعلق به قرن چهارم وجود دارد.

دکتر محمد حسین رجبی دوانی، کارشناس تاریخ اسلام نکته مهمی را درباره قبر مادر امام چهارم بیان کردند که در ادامه می‌توانید سوال و جواب را با هم بخوانید:

آیا مرقد همسر امام حسین(ع) در بالای کوه "بی‌بی شهربانو" در نزدیکی تهران واقع است؟ عاقبت حضرت شهربانو(س) همسر امام حسین(ع) چه شد؟

اشتباهات فاحشی در این خصوص وجود دارد. اولا مادر امام سجاد(ع) هنگام وضع حمل ایشان از دنیا رفتند و درواقع امام سجاد(ع) مادر به خود ندیدند. بنابراین اینکه گفته می‌شود حضرت شهربانو(س) با امام حسین(ع) همراه بودند و در روز عاشورا وقتی اباعبدالله(ع) به شهادت رسیدند سوار بر اسب شدند و ایشان را تا ایران تعقیب کردند تا در این منطقه وارد کوه شدند و کوه به هم آمد افسانه‌ای بیش نیست و غیرقابل قبول است.

اگر بنا بود کسی از فاجعه کربلا و اسارت و فاجعه‌ای که بر سر اهل بیت امام حسین(ع) آمد نجات پیدا کند، در درجه اول امام سجاد(ع) است و بعد از آن بانوی بزرگ اسلام حضرت زینب کبری(س) است. پس معنا ندارد که آنها در غل و زنجیر باشند و همسر امام بخواهد نجات یابد؛ بنابراین داستان از اساس جعلی است.

سوالی که پیش می‌آید این است: این بنایی که امروزه در آن آثار تاریخی هم هست چه سابقه‌ای دارد و اگر متعلق به حضرت شهربانو(س) نیست پس چیست؟ باید گفت بنابر تحقیق اهل فن، این بقعه آرامگاهی است متعلق به ایرانیان زرتشتی پیش از اسلام که ظاهرا اموات خود را آنجا می‌آوردند و در دخمه‌ای قرار می‌دادند. اما نخستین اثر اسلامی که در اینجا مشاهده شده متعلق به قرن ششم است که برخی از اموات مسلمان را در آن دفن می‌کردند و هیچ ارتباطی به همسر بزرگوار امام حسین(ع) ندارد.

62303/