عدالت، کرامت، عزت و ساختار نظام بین الملل

امروز مهمترین چالش، وجود بیعدالتی در نظام جهانی است که مانع عمده رشد ملت ها و آزادی ملت ها و استقلال سیاسی و توسعه اقتصادی و برخورداری از رفاه و تأمین نیازهای بشری است
در ابتدا از فرصتی که همایش بزرگ جهانی اجتماعی(المنتدی الاجتماعی العالمی) با میزبانی مردم و کشور تونس و خصوصا جنبش های اجتماعی تونس (الحرکات الاجتماعیة بتونس) فراهم کرد تا در فضایی آزاد در مورد مهمترین نیازها و مشکلات بشر امروز به گفتگو بنشینیم جای تقدیر و تشکر دارد. بدون تردید قیام مردم تونس برای رهایی از سیطره دیکتاتوری حاکم بر این کشور با هدف دستیابی به "عدالت و کرامت و عزت و تأمین نیازهای انسان" تونسی در سال 2010 ، در ایجاد این فرصت برای اجتماع و گفتگوی ما و برگزاری این منتدی، نقش مهمی را ایفا کرده است لذا ما در این نشست بحث خود را به این موضوعات اختصاص داده ایم.

انسان و جوامع انسانی در جهان امروز با مشکلات و چالش های بسیاری مواجه هستند که این مشکلات مهمترین موانع دستیابی به کرامت انسان و حیات عزتمندانه از طریق تأمین حاجات اولیه برای ادامه حیات خویش است.
یکی از بزرگترین و اساسی ترین مشکلات و چالش ها فقدان عدالت در جهان امروز و در روابط میان گروه های بشری است.
مبنای این بیعدالتی در جهان امروز، در ساختاری است که نظام بین الملل حاکم بر اساس آن شکل گرفته است. به عبارت دیگر نظام بین الملل بر محور قدرت و زورمندی شکل گرفته است و نه عدالت و برهمین محور مدیریت می شود.
در واقع نظام بین الملل کنونی پس از جنگ جهانی اول توسط فاتحان جنگ تعریف و تأسیس شد و مؤسسات مورد نیاز آن از جمله سازمان ملل و در درون آن شورای امنیت با محوریت 5 قدرت بزرگ جهانی و برخوردار از حق وتو و دیگر نهادهای آن نظیر مجمع عمومی، دادگاه لاهه، یونسکو، صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و غیره توسط فاتحان و قدرتمندان ایجاد گردید.
از این رو مدیریت جهان در دستان قدرتمندان جهان قرار گرفته و از طریق سازمان ملل برای آن مشروعیت ایجاد شده و تسلط قدرتمندان بر جهان قانونمند و ساختارمند شده است. از آن جا که قدرتمندان جهان، جهان را بر محور منافع و امنیت خود مدیریت می کنند لذا ما شاهد حاکمیت قدرت و نه عدالت بر جهان هستیم، شاهد خشونتی ساختاری و قانونمند هستیم ، شاهد حاکمیت دیکتاتوری بر جهان هستیم، حاکمیت اقلیت قدرتمند بر اکثریت ساکنان کره خاکی هستیم. این ساختار قدرت، ساختار اقتصادی جهان را هم شکل داده است یعنی قدرت، ثروت را هم به سمت قدرتمندان هدایت کرده و ما شاهد شکل گیری ساختار مرکز و پیرامون هستیم. قدرت و ثروت در مرکز قرار دارد و به سمت مرکز هدایت و منتقل می شود. رابطه مرکز و پیرامون در بسیاری از عرصه های حیات انسانی جریان دارد. در عرصه خبر و اطلاع رسانی مدیریت و محوریت رسانه در دست مرکز و در اختیار صاحبان ثروت و قدرت است. در عرصه علوم و دانش و تخصص نیز جهان شاهد جذب و جمع آوری مغزهای جوان و زایشگر توسط مرکز و کشورهای قدرتمند است.
در عرصه های سیاسی تداوم حاکمیت دیکتاتورها بر کشورهای جهان سوم و محرومیت ملت ها از آزادی و مردمسالاری ناشی از حمایت قدرت های جهان از بقای دیکتاتورهاست که متضمن حفظ و تداوم منافع نا مشروع آن هاست. لذا امروز مهمترین چالش، وجود بیعدالتی در نظام جهانی است که مانع عمده رشد ملت ها و آزادی ملت ها و استقلال سیاسی و توسعه اقتصادی و برخورداری از رفاه و تأمین نیازهای بشری است.
رابطه غیر عادلانه در ساختار نظام بین الملل باعث شده است که قدرت های جهانی همزمان با غارت و انتقال ثروت های ملی کشورهای جهان سوم و از جمله کشورهای عربی و اسلامی به کشورهای خود، اقدام به صدور و انتقال بحران های خود بویژه بحران های اقتصادی خود به کشورهای دیگر کنند.
فراتر از این اقدامات، الگوسازی و استاندارد آفرینی در عرصه توسعه کشورهای جهان سوم است که مفهوم توسعه اقتصادی را با گسترش فقر و فاصله طبقاتی قرین ساخته، تا جایی که در کشوری مانند تونس در دوران دیکتاتوری بن علی گفته می شود که بالاترین نرخ رشد اقتصادی را در کشورهای افریقایی داشته است اما به جای رفاه اقتصادی موجب فقیرتر شدن مردم و رساندن آنان به نقطه انفجار گردید.
بعد از انقلاب تونس برخی آن را انقلاب نان (ثورة الخبز) نامیدند و برخی انقلاب کرامت (ثورة الکرامة )، و واقعیت آن است که سیاست و طبیعت دیکتاتورها در نابودی نان و کرامت است. نانی که شاخص نیاز اولیه بشری است و کرامتی که جوهره انسانیت انسان است. لذا این بی عدالتی است که هم نان و هم کرامت و عزت انسانی را از بین می برد. از این رو انقلاب، انقلاب تونس، انقلاب مصر، و دیگر انقلاب ها و قیام ملت ها و آزاده گان نباید در داخل بماند چرا که نظام ظالمانه جهانی آن ها را محاصره و نابود می کند. همانگونه که امروزه فرهنگ های بومی و هویت های ملی در معرض تهدید پدیده ای به نام جهانی سازی قرار دارد. پدیده ای که می کوشد فرهنگ قدرتهای غالب و مسلط را بر کشورها و ملت های تحت سلطه تحمیل کند.
بنابراین کرامت، عزت، هویت، فرهنگ و حتی زبان و... ما جهان سومی ها در معرض تهدید و نابودی است. تکیه بر هویت بومی و ملی و فرهنگ بومی و ملی و ایجاد سازگاری میان سنت و مدرنیسم و دفاع از عزت و کرامت با مقاومتِ در مقابله با قدرت های سلطه جو و تلاش برای تغییر نظام جهانی از " قدرت محوری " به " عدالت محوری " و تسلیم ناپذیری در برابر فشارها و تهدیدات و تحریم های اعمال شده بر مقاومینِ در برابر سلطه و هیمنه غرب، پرهیز از افتادن در دام فتنه های مذهبی و سیاسی که در نهایت بهره آن نصیب دشمنان امت می شود، تمسک به وحدت، همکاری و تعاون و.. می تواند راه هایی باشند به سوی جهانی دیگر، جهانی که ایجاد آن شدنی است.

4949