بهناز شیربانی: تبلیغات به ظاهر ساده و کوتاه که در حد چند ثانیه بین فیلم‌ها و سریال‌ها توجه ما را جلب می‌کند، دنیای جالب و منحصر به فردی دارد و به جرئت می‌توان گفت ساخت تیزر و کلیپ توانست زبان سینمای جهان را تغییر دهد.
بسیاری از کارگردان‌های خوش‌نام سینمای جهان و ایران کار خود را از این حوزه آغاز کردند؛ از ریدلی اسکات با ساخت تیزر برای کامپیوترهای اپل و دیوید فینچر با ساخت تیزرهای نایک، پپسی، آدیداس و کوکاکولا گرفته تا هنرمندان خودمان مثل بیژن بیرنگ، زنده‌یاد مسعود رسام، نیما بانکی، رامبد جوان، نیما فلاح، سحر ولدبیگی، شهرام مکری، مسعود آب‌پرور و آرش معیریان.
در ادامه برخی از این هنرمندان از تجربیاتشان در عرصه ساخت تیزر، تفاوت‌های این عرصه با فیلم یا سریال و محدودیت‌های ساخت تیزر در تلویزیون ایران می‌گویند.
جوان: یک کارگردان باهوش می‌تواند در هر مدیوم کار کند
رامبد جوان کارگردان سینما و تلویزیون یکی از کسانی است که با ساخت تیزر وارد دنیای فیلمسازی شد.
او که در دهه 1370 و 1380 برای تلویزیون تیزرهای تبلیغاتی می‌ساخت، معتقد است: «تیزرسازی توسط بازیگران یا کارگردانان به این معنی نیست که هر کس کارگردان خوبی است و می‌تواند فیلم یا سریال خوبی بسازد، در تیزرسازی هم موفق است، اما به نظر من یک کارگردان باهوش می‌تواند در هر مدیومی کار کند و موفق باشد.»
رامبد جوان
از سوی دیگر، شهرام مکری کارگردانی که تجربه ساخت چند فیلم کوتاه، مستند و بلند در کارنامه هنری خود دارد، گذران زندگی را دلیل اصلی گرایش برخی کارگردان‌ها به سمت تیزرسازی در تلویزیون می‌داند.
او می‌گوید: «خیلی نمی‌شود به خلاقیت تیم سازنده اکتفا کرد، چرا که تبلیغات سفارشی اکثرا از طرف سفارش‌دهنده است و اوست که ایده‌هایش را مطرح می‌کند و ما هم ناچاریم در یک چارچوب مشخص کار کنیم.»
آرش معیریان هم که به تازگی مجموعه «رالی ایرانی» به کارگردانی او وارد شبکه نمایش خانگی شده است، در این زمینه می‌گوید: «برخی فکر می‌کنند فیلمسازی با تیزرسازی فرق می‌کند. من فکر می‌کنم هنر فیلمسازی در شاخه‌های متعدد معنا پیدا می‌کند و هر مدیوم قطعا قواعد و قوانین خاص خودش را دارد. من فعالیت در عرصه تیزرسازی را جذاب می‌دانم، چرا که با معقوله سریال‌سازی و فیلمسازی کاملا فرق می کند و دنیای متفاوتی است.»
نکته‌ای که بسیاری از سازندگان تیزر از جمله افراد سرشناس سینما و تلویزیون با آن روبرو هستند، بحث محدودیت‌های در ساخت تیزرهای تبلیغاتی است.
جوان معتقد است: «این محدودیت‌ها در سال‌های قبل بیشتر بود، اما در حال حاضر کمتر شده و به نوعی تغییر سلیقه‌ها مسبب این اتفاق است.»
جوان می‌گوید زمانی که او برای تلویزیون تیزر می‌ساخت محدودیت‌های شدیدی بر این فضا حاکم بود.
به گفته او، «زمانی که برای تلویزیون تیزر می‌ساختم، با مشتری‌هایی روبرو بودیم که فکر می‌کردند چون پول می دهند، این حق را دارند که در همه چیز دخالت کنند. آن‌ها درباره مسائل فنی و هنری بدون هیچ دانشی نظر می‌دادند و گاهی این نظرات بسیار نامناسب و مخرب بود.»
کارگردان فیلم سینمایی «ورود آقایان ممنوع» ادامه می‌دهد: «برخی از تیزرسازهای آن زمان هنوز هم کار می‌کنند که باید به آن‌ها مدال داد! خود من از همین اتفاقات خسته شدم و تیزرسازی را رها کردم. من وارد عرصه فیلمسازی و سریال‌سازی شدم و مسیر کاری‌ام تغییر کرد، اما بسیاری از آدم‌هایی که می‌شناختم به خاطر همین مسائل تغییر حرفه دادند.»
مکری: در تبلیغات تلویزیونی در اندازه نماها هم مشکل داریم
مکری در این رابطه می‌گوید: «تلویزیون با محدودیت زیادی برای پخش تیزرهای تبلیغاتی روبرو است. میزان این ممیزی‌ها و محدودیت‌ها در تیزرسازی از ساخت تله‌فیلم‌ها و سریال‌ها بیشتر است.»
شهرام مکری
او ادامه می‌دهد: «مثلا در تیزرهای تبلیغاتی به هیچ وجه نمی‌شود نوشته انگلیسی نشان داد، در حالی که این نوع ممیزی در فیلم‌ها و سریال‌های ما نیست. ما در تبلیغات تلویزیونی در اندازه نماها هم مشکل داریم یا حتی آرایش مو. سناریو باید حتما به تایید تلویزیون برسد و مسائلی از این دست. مجموعه این عوامل باعث می‌شود که میزان خلاقیت در ساخت تیزر در شبکه‌های ما قابل مقایسه با همتاهای غیر ایرانی نباشد.»
معیریان: مشکل اصلی نبود تلویزیون‌های خصوصی است
معیریان به نکته دیگری در کم بودن میزان خلاقیت در تیزرهای تبلیغاتی ایرانی اشاره می‌کند و می‌گوید: «متاسفانه برخی تیزرهایی که بر مبنای خلاقیت طراحی می‌شود، وقتی به مرحله ساخت و پخش می‌رسد، خاصیت جذاب و مبلغ بودنش را از دست می‌دهد. تفکر، خلاقیت و توانمندی در همه تیزرهای ما در حد طراحی وجود دارد، اما ممیزی هایی هم هست که گریبانگیر ساخت تیزرهای تبلیغاتی می‌شود.»
او ادامه می‌دهد:«نکته قابل بحث این است که ما به عنوان تیزرساز مخالف ممیزی نیستیم. موضوع این نیست که حجم ممیزی‌های رسانه ملی زیاد است. رسانه ملی به دلیل اهمیتش ملزم و محق به رعایت برخی ممیزی‌ها است و این حرف‌ها اعتراضی به سیاست‌های سازمان صدا‌و‌سیما نیست؛ صرفا اعتراضی به ممیزی است که به محصولات و فیلم‌های تبلیغاتی اعمال می‌شود.»
کارگردان فیلم سینمایی «کما» می‌گوید: «در همه جای دنیا بنا به شرایط حتما ممیزی وجود خواهد داشت. متاسفانه تلویزیون‌های خصوصی در کشور ما راه نیفتاده و چون تلویزیون ما دولتی است، قطعا مدیران باید ممیزی‌ها را بیشتر کنند. شما نوع تبلیغات در محصولات شبکه نمایش خانگی را نمی توانید با تبلیغاتی که از رسانه ملی پخش می‌شود مقایسه کنید، چرا که میزان ممیزی تبلیغات شبکه نمایش خانگی کمتر است. مردم پول می دهند و سی‌دی را خریداری می‌کنند. از لحاظ میزان ممیزی، این دو مدیوم تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. فکر می‌کنم اگر در کنار رسانه دولتی رسانه خصوصی هم داشتیم این مشکلات کمتر می‌شد.»
آرش معیریان
از سویی دیگر میزان موفقیت یک تیزر تلویزیونی به تاثیرگذاری آن روی مخاطب برمی‌گردد، اتفاقی که مکری از آن به عنوان یک چرخه معیوب اشاره می‌کند و می‌گوید: «در ایران هیچ جامعه آماری وجود ندارد که از طریق آن متوجه شویم میزان اثرگذاری تیزر روی مردم چقدر است. شاید به این دلیل است که تولیدکنندگان بخش خصوصی کمتر به سراغ ساخت تیزر می‌روند، چرا که هزینه‌ها بالاست و بازخوردها نامعلوم»
جوان در این رابطه می‌گوید: «زمانی که من برای تلویزیون تیزر می‌ساختم، خیلی برای آن هزینه نمی‌شد و با حداقل‌ها باید کاری را می‌ساختیم. به هر حال تیزرسازی حرفه درجه یک، سخت و تخصصی است و باید کاری بکنی که تماشاچی با دیدن تیزر ترغیب شود و به سراغ خرید محصول برود. ادامه این مسیر که مخاطب تا چه حد مشتری محصول باقی بماند دیگر به تیزرساز ربطی ندارد.
او ادامه می‌دهد: «باید تخصصی روی این قضیه کار شود و مشخص شود جامعه مورد هدف، چه کسانی و از چه قشری هستند؟ جذابیت‌های محصول روشن شود. تیم ایده‌پرداز تحقیقات گسترده‌ای بر روی جامعه مورد هدف داشته باشند . در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های تیزرسازی طبق استاندارد کار می کنند و کارهای خوبی ارائه می‌دهند، اما این مبحث جای کار بیشتری دارد. مثلا خاطرم هست برخی از تیزرها برای مخاطب جالب بود، اما از طرفی تاثیرگذاری لازم را برای خرید محصول نداشت مثل تبلیغ «پاک یادت نره» که اصطلاحش همه جا باب شده بود، اما خیلی نتوانست معرف خوبی برای محصولش باشد. فکر می‌کنم موضوع بحث تنها ساخت یک تیزر نیست، مجموعه تیزرها است که بصورت یک مجموعه کنار هم قرار می‌گیرد و تبدیل می‌شود به یک موج و سلیقه و می‌تواند جریان‌سازی کند.»
نمی توان از تاثیرگذاری تلویزیون روی مخاطب به راحتی گذشت و صحبت برخی از هنرمندانی که دستی در ساخت تیزرهای تلویزیون داشته‌اند نشان می‌دهد این مبحث نیاز به توجه و کار کارشناسی بیشتری دارد.
58247
نظر شما