نبرد در سوریه سبب شده تا بسیاری از صادرکنندگان منطقه، از هر گونه ترانزیت از این کشور پرهیز کنند. از این رو کشتی‌هایی که از اروپا و یا ترکیه می‌آیند در بندر بزرگ اسراییل لنگر می‌اندازند و بارهای خود برای اردن و عراق را خالی می‌کنند. برای اسراییل فارغ از منفعت دیپلماتیک، درآمدهای ناشی از این ترانزیت در سال به 50 میلیون یورو می‌رسد.
بحران و جنگ داخلی در سوریه، تبعات و پیامدهای اقتصادی غیرمنتظره و پیش بینی نشده ای را به همراه داشته است. به همین دلیل اسراییل طی ماههای اخیر به چهارراه اقتصادی خاورمیانه تبدیل شده است. روزانه صدها کامیونی که در اردن و ترکیه شماره و ثبت شده‌اند به همراه ماشین های اسکورت پلیس، در جاده های شمال اسراییل رفت و آمد می‌کنند. این خودروها در راه توقفی ندارند و مسیر 80 کیلومتری بین بندر هیفا- بزرگترین بندر اسراییل- و ترمینالی در مرز اردن را در رفت و آمد هستند. آنها کالاهای اردنی، عراقی و یا کالاهای سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس که قرار است با کشتی و قایق به سمت ترکیه بروند و(یا بالعکس) را حمل و نقل کنند. برای اسراییل این تبادلات و رفت و آمدها منفعت و سود غیرمنتظره اقتصادی و همچنین سیاسی دارد. رویای اسراییل همواره این بوده که با قرار گرفتن در رأس پل ارتباطی میان مدیترنه و جهان عرب در منطقه ادغام شود. این رویا به ظاهر در حال تحقق است.
نبرد خونین در سوریه و بی ثباتی و نبود امنیت در کشوری که چندپاره شده، صادرکنندگان منطقه را به دلیل ترس از غارت کالاها و حمله به راننده‌ها به صرفنظر از ترانزیت سوریه مجبور کرده است. در نتیجه قایق‌هایی که از اروپا و ترکیه می‌آیند دیگر از بنادر سوریه برای تخلیه بارشان استفاده نمی‌کنند.
در طول ماههای اول جنگ داخلی در سوریه، شرکتهای منطقه درصدد بودند این مسیر را از طریق عراق دور بزنند، اما این گزینه نیز به دلیل عدم امنیت و بی ثباتی موجود در عراق نیز کنار گذاشته شد. از سویی عبور از مصر نیز بسیار طولانی و باهزینه تمام می‌شد.
از این رو مقامات اردنی و ترک به طور محرمانه از اسراییل خواستند که کوریدوری را به این منظور باز کند. بعد از اندکی شک و تردید به دلیل احتمال حمل و نقل اسلحه و یا نفوذ کماندوهای اسلامگرا، سیلوان شالوم، وزیر توسعه اقتصادی اسراییل بالاخره به این تقاضا چراغ سبز داد.
جهت رعایت جانب احتیاط، خودروهای حامل بار تحت تدابیر شدید امنیتی و همچنین کنترل‌ها و آزمایشات سفت و سخت برای اطمینان از نبود مواد انفجاری قرار می‌گیرند و اسکورت پلیس نیز بارها را همراهی می‌کند. یکی از مقامات گمرکی اسراییل در این باره می‌گوید: این سیستم به خوبی کار کرده و در صورتی که بتوانیم ریتم فعلی را ادامه دهیم می‌توانیم سالیانه 12000 کامیون را تراتزیت کنیم.
به گفتۀ این مقام اسرائیلی اتومبیل‌هایی که از اردن می‌آیند محصولات کشاورزی و نساجی را حمل و نقل می‌کنند و صادرات ترکیه نیز شامل مواد اولیه و صنعتی است. وی می‌افزاید: امیدواریم حمل و نقل بارها را گسترش دهیم. اما اردنی‌ها مردد هستند و بیم آن را دارند که این سیستم به رقیب بندر عقبه آنها در دریای سرخ تبدیل شود.
سود ناشی از مالیات‌های بندری، بیمه و فروش سوخت سالیانه برای اسراییل سود 50 میلیون یورویی به همراه دارد. اما برای اسراییل، جدای از سود اقتصادی، منفعت سیاسی این مسئله مهم است. یک دیپلمات اسراییلی در این باره می‌گوید: همسایگان‌مان در منطقه از جمله آنهایی که با روابط دیپلماتیک ندارند اعم از عراق و عربستان سعودی متوجه خواهند شد که ما می‌توانیم برای آنها مفید باشیم.
تریبون/6ژوئن 2013/ترجمه: زهرا خدایی
3152
نظر شما