زبان قدرت در تاریخ بیهقی

در ادامه سلسله‌نشست‌های پنج‌شنبه‌های موسسه معرفت و پژوهش این هفته موضوع قدرت در تاریخ بیهقی بررسی می‌شود.

تاریخ بیهقی یا تاریخ مسعودی نوشته ابوالفضل بیهقی است که موضوع اصلی آن تاریخ پادشاهی سلطان مسعود غزنوی پسر سلطان محمود غزنوی است. این کتاب علاوه بر تاریخ غزنویان، قسمت‌هایی درباره تاریخ صفاریان، سامانیان و دوره پیش از پادشاهی محمود غزنوی دارد. بیهقی از دیوان‌سالاران عصر غزنوی بود که در دیوان رسائل کار می‌کرد. در طول تاریخ ایران، دیوان‌سالاران یا خواجگان و به عبارتی میرزاها، همیشه بخش باسواد جامعه محسوب می‌شدند. بی‌جهت نیست که آنها را «اهل قلم» نامیده و در مقابل لشگریان «اهل شمشیر» قرار می‌دادند.

تاریخ بیهقی را می‌توان آیینه روزگار غزنویان و بخش‌های شرقی ایران در روزگار آنان دانست. این تاریخ یک اثر عمومی است. بیهقی مانند دیگر آثار تاریخ‌نگاری شده توسط مسلمانان، مطالب‌اش را از آفرینش انسان و تاریخ ایران و عرب، آغاز کرده و ادامه داده است. نسخه کامل این تاریخ در اصل سی مجلد بوده که امروز فقط شش جلد آن بر جای مانده است. مطالب باقی مانده بیشتر در بردارنده حوادث روزگار غزنویان به ویژه دوره سلطان مسعود است و درست به همین علت است که تاریخ بیهقی را تاریخ مسعودی هم می‌نامند.

نشست این هفته موسسه معرفت و پژوهش با سخنرانی محمد دهقانی به موضوع «زبان قدرت در تاریخ بیهقی» اختصاص دارد که روز پنج‌شنبه 17 بهمن‌ماه، از ساعت 11 صبح در محل موسسه واقع در در تهران، میدان فلسطین، خیابان طالقانی غربی، خیابان شهید سرپرست شمالی، کوچه تبریز، پلاک19 برگزار می‌شود.