خدمت سربازی «خوشایند» می‌شود!

فرهاد عشوندی:  3 ماه دیگر، احتمالا کمترین زمانی است که طرح خبرساز تغییرات اساسی در قانون نظام وظیفه در صحن علنی  مجلس بررسی شود. با این حال آیا قرار است تغییری اساسی در وضعیت خدمت نظام وظیفه ایجاد شود؟

چند روز پس از مطرح شدن طرح اصلاح قانون نظام وظیفه در مجلس، رئیس سازمان وظیفه عمومی کشور با تکذیب هر گونه کاهش یا خرید سربازی، رویکرد اصلی طرحی که در مجلس مطرح است را «خوشایند‌سازی خدمت سربازی و توانمند‌سازی سربازان» اعلام کرد. با این حال، غلامرضا کرمی نماینده مردم کرمان که یکی از ارائه‌کنندگان طرح اصلاح قانون خدمت سربازی  است، در گفت و گو با خبر آنلاین، جزئیاتی از طرحی که از 64 ماده اش در طول نزدیک به 2 ماه کار کارشناسی تا به حال 28 ماده اش بررسی شده را شرح می‌دهد.

کرمی در ابتدا از دلایل مجلس برای تغییر در این قانون می‌گوید: قانون فعلی در سال 1363 مصوب شده، کشور در آن زمان در شرایط جنگی بوده ولی حالا سال ها از آن زمان گذشته و با توجه به دغدغه هایی که خدمت سربازی برای خانواده ها و جوانان به وجود آورده نمایندگان مردم، این را وظیفه خود می دانند که برای کاستن از دغدغه های جوانان، قانون قبلی را بررسی مجدد کنند و این التزام شرایط جنگی را قانون خدمت وظیفه بردارند. 

مهمترین خبری که از زمان مطرح شدن طرح نظام وظیفه در مجلس، سر زبان ها افتاده است، طرح فروش مجدد خدمت سربازی است. بحثی که یکی از نمایندگان مردم از بالا بودن احتمالش خبر داده بود اما کرمی در صف موافقینش نیست. او در این باره می‌گوید بحث های زیادی در این طرح مطرح است. خیلی از نمایندگان هستند که نظرات پیشنهادی درباره فروش خدمت یا اتفاقات دیگر دارند اما من به شخصه با این طرح مخالف هستم و بعید هم می دانم که چنین طرح هایی در صحن علنی رای بیاورد.

 دیگر اتفاقی که بسیاری از جوانان سرباز یا در انتظار اعزام به خدمت سربازی منتظر شنیدنش هستند، احتمال کاهش خدمت سربازی تا سقف یک سال است. مدت طولانی خدمت سربازی، مشکلات بسیاری را برای جوانانی که اشتغال دارند، به همراه می آورد. البته قرار نیست طرح اصلاح قانون سربازی خدمت را کمتر از آنچه با دستور فرمانده کل قوا انجام گرفته کم کند: « بر اساس قانون فعلی مدت خدمت 24 ماه است اما در این سال ها به فراخور شرایط کشور و با درخواست ستاد کل نیروهای مسلح و موافقت مقام معظم رهبری مدت زمان خدمت کاهش یافته است و الان این مدت به 18 ماه در شهرها و 16 ماه در مناطق عملیاتی کاهش یافته است که از نظر ما دوره زمانی مناسبی است برای خدمت مقدس سربازی و ما به دنبال این هستیم که این مدت را به صورت قانون مصوب کنیم.»

آنچه کرمی درباره کلیت طرح می گوید نشان از هیچ تغییر اساسی در شرایط خدمت سربازی ندارد. البته او با صراحت این مطلب را بیان نمی‌کند:« فراموش نکنید که خدمت سربازی در کشور ما جایگاه  ارزشی دارد و مقدس است. امور جاری نیروهای نظامی کشور ما با نیروهای وظیفه تامین می شود و ما نمی توانیم این اصل را از یاد ببریم. »

او البته برای اینکه نشان دهد این طرح شرایط خوبی را برای سربازان ایجاد می کند به چند ویژگی طرح کمیسیون دفاع اشاره می کند: « مثلا تا قبل از این اگر یک دانشجوی خارج از کشور دوره معافیت تحصیلی اش تمام می شد برای تمدید مجدد آن باید حتما به ایران می آمد اما ما می خواهیم کاری کنیم که این افراد تنها با مراجعه به کنسولگری های ایران در هر جای دنیا مشکل شان را حل کنند یا سربازان بتوانند پس از پایان خدمت شان و تا زمانی که کاری رسمی پیدا کنند بتوانند از بیمه خدمات درمانی استفاده کنند. » این ها اما دغدغه های اصلی جوانان مشمول خدمت سربازی و خانواده های شان نیستند و این افراد بیشتر می‌ترسند از اینکه در طول خدمت سربازی فرزندانشان باید کجا خدمت کنند و چه کاری انجام دهند.

یک جوان تحصیلکرده می تواند در طول 2 سال خدمت سربازی مسئولیت مرتبط با تحصیلاتش داشته باشد؟ کرمی در پاسخ به این سوال، می گوید:  این اتفاقا یکی از نکات اصلی طرح ماست. ما می خواهیم کاری کنیم که سربازان با توجه به تخصص هایی که دارند مشغول به خدمت شوند . متاسفانه درحال حاضر هیچ قانونی در این مورد وجود ندارد و ما می خواهیم که از تمام توان نیروها و استعداد های شان در دوران خدمت استفاده شود. بحث دیگرمان هم پذیرش بومی سربازان است تا دغدغه های اینچنینی سربازان را هم از بین ببریم. ما داریم مکانیسمی را ایجاد می کنیم که چنانچه رای بیاورد ، قوانین خدمت سربازی از حالت شرایط جنگی خارج شود.

کرمی ادامه می دهد: البته هنوز این طرح نهایی نشده اما با تصویب این قانون چارچوب و بستر کلی برای ستاد نیروهای مسلح ایجاد می شود تا بتواند تغییرات اساسی را در خدمت سربازی برای جوانان ایجاد کند.

این طرح چه زمانی به تصویب می رسد؟ نماینده کرمان در پاسخ به این سئوال می گوید: ما هر هفته چند ساعت از وقت مان را برای بررسی مفاد این طرح می گذاریم. این طرح 64 ماده دارد که تا به حال نزدیک به 28 بند آن توسط کارشناسان بررسی شده است اما با توجه به در پیش بودن لایحه بودجه کشور فکر می کنم که زمان به رای گذاشتن طرح در صحن علنی نزدیک به 3 ماه بعد خواهد بود.