اهالی روستای کمجان از همان روزهای اولی که گردوخاک را بر برگ‌برگ درختان روستا و باغ‌ها دیدند، دل‌نگران نابود شدن سرزمین آبا و اجدادی روستايشان، کمجان (از توابع شهرستان نطنز) شدند. روستاييان و باغداران از همان سالی که شاهد خشک شدن تدريجي باغ‌ها ودرختان و زمين‌هاي زراعي بودند، زبان به گلایه باز کردند و به مسئولان حفاظت محیط زیست و ادارات و سازمان‌های مسؤول شکایت بردند.
آنها بارها و بارها گفتند که احداث و راه‌اندازي معادن سنگ تراورتن عامل اصلي خشک‌شدن و مزارع و درختان روستا است، اما نامه‌نگاری‌هایشان از ۱۳۸۵ تا امروز راه به جايي نبرده است.
يکي از اين معادن در فاصله سه کيلومتري روستا قرار گرفته و با باغ‌ها و زمين‌هاي زراعي کمتر از صد متر فاصله دارد، معدن ديگر در فاصله ۷۰۰ متري خانه‌هاي روستا قرار گرفته. اهالي روستا بارها به مسؤولان شکايت برده‌اند اما این تلاش‌ها بی‌ثمر بوده.
فاطمه قاسمي، فعال محيط زيست و از اهالي اين روستا مي‌گوید: «آب روستا از هفت قنات تأمين مي‌شود. جاده احداث‌شده براي تردد ماشين‌هاي سنگ‌بُر از روي قنات روستا و حريم آن عبور کرده و همين باعث شده که ديواره قنات در حالي که مقني داخل قنات بوده، ريزش کند.»
اين طور که اهالي شهادت مي‌دهند با توجه به طولاني بودن قنات و تردد شبانه‌روزي خودروهاي سنگين نابودي قنات امري قطعي است. اداره محيط زيست منطقه در سال‌هاي ۸۶ و ۸۷ سه بار درباره اين وضعيت به مسؤولان اخطارداده و تأکيد کرده که در صورت ادامه اين روند کار به تعطيلي معادن خواهد انجاميد که البته اين اخطارها تاکنون اثربخش نبوده است.
اهالي روستا می‌گویند اين معادن که در جنوب غربي روستاي کمجان قرار دارد از قديم‌الايام و طبق سند رسمي جزء لاينفک مرتع دام‌هاي روستا بوده و چشمه‌هاي آب هم داراي شماره ثبتي ۱۷۵ و متعلق به اهالي است. جاده‌هايی هم که خودروهاي سنگين در آن تردد مي‌کنند قسمتي از مراتع روستا بوده و بدون مجوز مرتع‌داران و اهالي کمجان احداث شده است.
فاطمه قاسمي که خودش از جمله کساني است که نامه‌به‌دست کوشيده تا اين بحران روستا را حل کند، مي‌گويد وقتي اهالي روستا متوجه شدند که معدن‌داران و مسؤولان به تذکرات کتبي و شفاهي و شکوایيه‌هاي مردم بي‌توجه هستند، مجبور شده‌اند که از تردد ماشين و تريلرها جلوگيري کنند اما در نهايت اثربخش نبوده است.
مهر ۱۳۸۵، سرپرست اداره حفاظت محيط زيست نطنز در نامه‌اي خطاب به متصديان معادن روستاي کمجان يادآوري کرده که گرد و غبار ناشي از حمل‌ونقل خودروهاي سبک و سنگين، تريلرها حامل سنگ در جاده‌ی خاکي نزديک سکونت‌گاه و باغات روستاي کمجان موجب آزار و اذيت اهالي و آسيب به باغات و درختان شده است.
سرپرست اداره حفاظت محیط‌زیست در شهریور ۱۳۸۷ هم اخطاریه دیگری خطاب به مسؤول معدن تراورتن واقع در مزرعه کروند نوشته و دوباره تأکید کرده که گزارش بازدید‌های مکرر کارشناسان این اداره حاکی از آن است که گرد و غبار ناشی از فعالیت معدن باعث آزار مردم شده و به باغات آسیب رسانده. در این نامه مهلتی یک‌ماهه به مسؤول معدن داده شده تا به رفع مشکلات اقدام کند «در غیر این صورت بر اساس ماده ۱۶ نحوه‌ی جلوگیری از آلودگی هوا نسبت به تعطیلی واحد اقدام و همچنین بر اساس ماده‌ی ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی با مسؤول واحد برخورد قانونی خواهد شد.»
مدير جهاد کشاورزي شهرستان نطنز هم شکايت اهالي روستاي کمجان را به پاسگاه انتظامي برزويه اينگونه مطرح کرده که گرد و خاک ناشي از تردد تريلرها روي سطح درختان باعث ريزش برگ‌ها شده و هر چه فاصله تردد کمتر بوده، خسارات بيشتر است. اين امر چون باعث اختلال در عمل فتوسنتز درختان شده، بعيد نيست در چند سال متوالي باعث خشکيد‌گي کامل درختان شود.
فاطمه قاسمي مي‌گويد: «لوله‌کشي غيرمجاز آب مرتع‌داران روستا به محل اسکان کارگران معدن و خودداري از حق‌الانتفاع آن به صاحبان حق از تخلفات و مزاحمت‌هايي است که ايجاد شده. همچنين ضايعات معدن که بايد طبق قوانين تا خاتمه‌ی بهره‌برداري در عرصه‌ی عملياتي معدن نگهداري شود، برخلاف مقررات به عمق دره‌اي خارج از عرصه‌ی عملياتي تخلیه می‌شود که مسير سيل‌هاي موسمي کوهستاني بالادستي است و به محض هجوم سيل اين باطله‌ها که هزاران تن است به داخل بافت مسکوني روستا و باغ‌ها در پايين دست خواهد ريخت و خسارات فراوانی را به وجود خواهد آورد. از سوي ديگر براي آسان‌کردن تردد خودروهاي معدن، ديواره سيل برگردان هشتاد ساله روستا در جنوب شرقي منازل مسکوني تخريب و تسطيح شده که بافت با ارزش روستا را در معرض تخريب ناشي از سيل‌هاي موسمي قرار داده است.
با وجود اين مشکلات، اهالي روستاي کمجان اميدوارند که با اقدام مسؤولان محيط زيست و ميراث فرهنگي جلوی خشک شدن بيشتر اين مراتع و درختان اين روستا گرفته شود.
۴۷۴۷
نظر شما