زمانی که سناتور جان کری به عنوان نخستین مقام عالی‌رتبه امریکایی که از زمان به قدرت رسیدن حماس در غزه در سال 2007 به این کشور سفر کرده‌است وارد این منطقه جنگ‌زده شد، تمامی نگاه‌ها به کاخ سفید معطوف بود و باراک اوباما که هم حزبیش در نخستین روزهای به قدرت رسیدن او راهی غزه شده‌است. سفر جان کری از آنچنان اهمیتی برخوردار بود که او پس از این سفر در تمامی مصاحبه‌های مطبوعاتی خود بارها مجبور به تاکید بر این مسئله شد که در طول زمان گشت و گذار در غزه با هیچ کدام از مقامات حماس دیدار نکرده‌است. او همچنین برای تلطیف فضای موجود از حماس خواست که به شلیک موشک به مناطق اشغالی پایان دهد. البته هیبچ کدام از این اظهار نظرها در نهایت نظر مثبت اسرائیلی‌ها را جلب نکرد.
خودروهای ضد گلوله متعلق به سازمان ملل در این سفر مسئولیت اسکورت جان کری در نوار غزه را بر عهده داشتند. مخالفت سربازان اسرائیلی با ورود کامیون‌های حامل پاستا به نوار غزه عکس‌العمل آرام جان کری را به دنبال داشت. مقامات اسرائیل در پاسخ به اعتراض جان کری اعلام کردند که پاستا جز کمک‌های بشردوستانه به مردم غزه محسوب نمی‌شود . در نهایت اما با پادرمیانی جان کری این کامیون‌ها هم وارد غزه شدند. البته جان کری برای جلب موفقیت اسرائیلی‌ها در این زمینه وادار به جلب موافقت ایهود باراک وزیر دفاع این رژیم شد.
سناتور جان کری و وزیر امور خارجه ایالات متحده سناتور هیلاری کلینتون تا کنون بارها از مقامات اسرائیل خواسته‌اند که اجازه اعزام کمک‌های بشر دوستانه بی هیچ‌محدودیتی را صادر کند.
اما آنچه که بیش از ذات سفر جان کری به غزه مقامات اسرائیل را آشفته کرد این بود که سفر کری به منطقه در حقثیقت نشانه دیگری بود دال بر ناتوانی اسرائیل و ایالات متحده در به انزوا کشاندن حماس در نوار غزه. حماس نه تنها اسرائیل را در جنگ غزه ناکام گذاشت بلکه توانست شکست استراتژی جنبش فتح در قبال ساکنان غزه را هم به تصویر بکشد.اسرائیل با هدف از میان برداشتن شاخه نظامی جنبش مقاومت حماس به غزه لشگرکشی کرد و در نهایت وادار به عقب‌نشینی شد. حالا جامعه جهانی در ژستی صلح‌دوستانه برای بازسازی غزه اعلام آماده‌گی کرده است. بر همگان مشخص شده است که هیچ حرکتی در غزه به فرجام نمی‌رسد مگر آنکه جنبش مقاومت اسلامی حماس هم مورد مشورت قرار گیرد. حماس همچنان بر سرتاسر غزه تسلط کامل دارد. پس از حمله اسرائیل به نوار غزه و تخریب این شهر بسیاری از مقامات بین‌المللی از جمله مسئول کمیته خارجی اتحادیه اروپا خاویار سولانا به غزه سفر کردند تا از نزدیک شاهد خسارات وارد بر این منطقه باشند. شاید تمامی این مقامات با اسکورت خودروهای سازمان ملل به غزه آمدند و رفتند و به ظاهر با هیچ کدام از مقامات حماس دیدار نکردند اما تمامی آنها این واقعیت را در ذهن مرور کردند که تنها راه برای به ثمر رساندن کمک های انسان‌دوستانه و بازسازی غزه ارتباط گیری با حماس است. محبوبیت حماس در میان فلسطینی‌ها در حال افزایش است و این خود زنگ خطری‌ست برای مدافعان به انزوا کشاندن این گروه.
شاید بتوان به راحتی ادعا کرد که تلاش‌های اسرائیل برای نابود کردن حماس و پایان دادن به حیات این گروه نه تنها پیامد مثبتی به دنبال نداشت بلکه باعث شد تا بسیاری از متحدان اسرائیل بر بی‌ثمر بودن این تلاش‌ها اذعان کنند. حالا دیگر تمامی همراهان اسرائیل در سیاست به انزوا کشاندن حماس می‌دانند که حماس با حملات نظامی و تحریم‌های اقتصادی از صحنه محو نمی‌شود. شاید مصر از دعوت حماس به اجلاس بازسازی غزه که در شرم الشیخ برگزار می‌شود، سرباز بزند اما حقیقت این است که حماس کنترل غزه را بر عهده دارد. شاید هیلاری کلینتون که قرار است در این اجلاس حضور داشته باشد چندان از این واقعیت خوشش نیاید اما تنها گروهی که در حال حاضر مسئولیت غزه و حوادث ان را بر عهده دارد حماس است و نه تشکیلات خودگردان فلسطین. ایالات متحده بارها تاکید کرده‌است که کمک‌های خود برای بازسازی غزه را تنها به تشکیلات خودگردان فلسطین می‌دهد و نه هیچ گروه دیگری. البته به نظر می‌رسد که این اصرارهای ایالات متحده هم در نهایت ره به جایی نبرد.
مصر که خود از همراهان اسرائیل و ایالات متحده در به انزوا کشاندن حماس بود در حال حاضر تمام تلاش خود را برای برقراری آشتی میان حماس و فتح به کار گرفته‌است. بی‌شک مصر همچنان از دشمنان سرسخت و سوگند خورده حماس است اما دیپلماسی چیز دیگری را بر قاهره دیکته می‌کند. مقامات مصری هم در خفا پدیرفته‌اند که حماس نیرویی غیر قابل انکار در مسائل فلسطین است. قاهره در حال حاضر به دنبال ایجاد دولت ائتلافی در فلسطین است.
دو روز پیش بود که گروهی از سیاستمداران و دیپلماتهای کارکشته بین‌المللی در نامه‌ای به مقامات ارشد ایالات متحده و اسرائیل خواهان مذاکره هر دو طرف با حماس شدند. در نامه این گروه آمده است: چه ما بخواهیم و چه نخواهیم حقیقت این است که حماس قابل حذف نیست. از زمانی که انتخابات دموکراتیک در فلسطین برگزار شد و حماس برنده این انتخابات اعلام شد تا کنون تمامی ترفندها برای از دور خارج کردن حماس بی‌نتیجه مانده است و این گروه دائما محبوب‌تر از پیش می‌شود. نه تحریم‌های اقتصادی پاسخ داد و نه حمله نظامی و نه به انزوا کشاندن این گروه. صلح میان اسرائیل و فلسطین بدون حضور حماس غیر ممکن است.
در حقیقت بازنده نبرد بیست و سه روزه در غزه تکشیلات خودگردان فلسطین - فتح - بود و نه حماس. فتح به رهبری محمود عباس از حمایت بی‌قید و شرط ایالات متحده برخوردار است. فلسسطینی ها به شدت از دست فتح و شخص محمود عباس عصبانی هستند. محمود عباس سالها دوشادوش مقامات امریکایی و اسرائیلی ایستادند و عکس یادگاری گرفت اما هنوز نتوانسته است به روند ادامه شهرک‌سازی‌ها پایان دهد و یا اشغال کرانه‌باختری را برای همیشه به تاریخ ملحق کند. ناتوانی عباس در پایان دادن به مناقشه میان اسرائیل و حماس در غزه به خوبی بر این حقیقت تاکید کرد که رهبر تشکیلات خودگردان توانایی چندانی در اداره امور در چنته ندارد.
روند بازسازی که مورد حمایت حماس و فتح قرار گرفته است بر برگزاری انتخابات جدید در کرانه باختری و نوار غزه تاکید دارد. بعید نیست که حماس بار دیگر برگ برنده را در این انتخابات به خود اختصاص دهد. نتیجه نظرسنجی‌ها در کرانه باختری نشان می‌دهد که حماس در این منطقه از فتح هم محبوب‌تر است. در انزوا نگاه داشتن حماس هم استراتژی اشتباهی بود که با وداع جورج بوش از قدرت به تاریخ اشتباهات چهل و سومین رئیس‌جمهوری امریکا پیوست.
منبع : تایم / ترجمه : سارا معصومی
نظر شما