۲ نفر
۲۳ شهریور ۱۳۹۴ - ۰۴:۴۸
رودخانه سیمره، هلولکی(گهواره) تاریخ...

اسم قدیم آن اوکنو و در زبانهای ایران باستان به خصوص زبان ایلامی و مادی اوکنی مشهور بوده و نزد یونیان کواسپسُ نام داشته است. سرچشمه اصلی آن گاماسیاب و از دامنه‌های غربی الوند از منطقه‌ی نهاوند سرچشمه گرفته و در سمت شرق به غرب و گذشتن از کنگاور، صحنه و بیستون به کرمانشاه می‌رسد.

به گزارش کردپرس،سیمره در این مسیر نیز پس از شعباتی از استان لرستان از تنگه‌ای باریک به نام حمام‌لان وارد دشت هلیلان در استان ایلام می‌شود. این رودخانه در امتداد شهرستانهای سیروان ، بدره و درّه‌‌شهر به عنوان مرز آبی ایلام و لرستان واقع شده و سپس به نام کرخه وارد استان خوزستان می‌شود.
دلتای سیمره محل سکونت ایرانیان باستان
ژرف‌ترین درّه‌‌ی پرآب غرب کشور را رودخانه بزرگ سیمره تشکیل می‌دهد. این رودخانه با عبور از بین رشته کوههای زاگرس در غرب کشور از سمت شمال به جنوب، به درازای 775 کیلومتر امتداد یافته و در مسیر جریان خود دلتای وسیعی را تشکیل می‌دهد که از قرنها پیش محل سکونت ایرانیان باستان بوده است.
درّه‌ سیمره امروزی که قسمتهایی از خاک استانهای همدان، کرمانشاه، ایلام و لرستان را شامل می‌شود، در گذشته به درّه‌‌ی مهرگان اشتهار داشته و اولین تمدن در آن همزمان با چهار تمدن بزرگ جهان که در اطراف رودخانه‌ها به وجود آمده‌اند، شکل گرفته و قوام یافته است.
ناحیه سیمره امروزی دارای قدمت هزاران ساله است و قومی اصیل و ایرانی تبار به نام لک که از اولین ساکنین و بومیان ایران زمین به شمار می‌روند در آن زندگی می‌کنند و قرنهاست به کار کشاورزی و دامپروری در این ناحیه اشتغال دارند.
سیمره بزرگترین و کهن‌ترین رودخانه غرب ایران
رود سیمره که در میان بومیان منطقه به (آب خشمگین) معروف است و در گذشته‌ها به (خواسپ) و اوکنی شهرت داشته، بزرگترین و کهن‌ترین رودخانه غرب کشور است.
منطقه سیمره به خاطر برخورداری از نقاط کوهستانی و جنگلی فراوان و نیز تنوع آب و هوایی و بهره‌مندی از آب این رودخانه، سراب‌ها و چشمه‌سارها و آب‌ریزهای فصلی مربوط به آن، از دیرزمان محل مناسبی برای رشد و پرورش، پیدایش، استقرار و امرارمعاش بشر بوده .
سیمره به طور کلی محل امن و مناسبی برای حیات انسانهای عصر گذشته به شمار می‌رفته است. به همین دلیل در این ناحیه انسان از ماقبل تاریخ حیات داشته و به حیات خود در این ناحیه ادامه داده است.
منطقه سوق‌الجیشی ناحیه سیمره دژ مستحکمی در مقابل دشمنان
نخستین دسته از انسانهای کشاورز در این قسمت از جهان آن روزی، به دنبال آب و در تکاپوی آن مسیر رود سیمره را از ابتدا تا انتهای آن در نوردیدند و در حواشی سیمره استقرار یافته و اولین تمدن را در کنار رودخانه‌ها پایه‌گذاری کردند.
انسانهایی که در این نواحی سکونت گزیدند با به وجود آوردن تمدن خاص خود در این منطقه برای مصون ماندن از گزند دشمنان مهاجم از امکانات استرات‍ژیک و سوق‌الجیشی ناحیه سیمره چون کوه و غارهای آن و ... استفاده مطلوب برده و از این منطقه به عنوان دژ مستحکمی در مقابل دشمنان استفاده کردند.
شواهد زیادی وجود دارد که نشان دهنده آن است که سیمره‌نشینان برای اولین بار به کشت دو نوع محصول یعنی گندم و جو در حوالی رودخانه سیمره پرداختند و به مرور زمان با اهلی کردن سه نوع حیوان یعنی بز، میش و اسب دامپروری و گله‌داری را در این ناحیه آغاز کردند و این امر یعنی گله‌داری، خود شاخه اصلی و ضروری زندگی آنها قرار گرفت.
همین دسته از انسانها که انقلاب کشاورزی و بعدها دامپروری را در ناحیه سیمره پایه‌گذاری کرده بودند، از آب خروشان رود سیمره، کوه، جنگلها و نیز دشت و درّه‌‌های آن استفاده کافی برده و از غار و صخره‌های آن در منطقه به عنوان پناهگاههای امن و مطمئن برای مصون ماندن از گزند دشمن و نیز غلبه بر دشمنان خود استفاده کردند و این ناحیه را محل و مکانی مناسب در کلیه شئون مادی و معنوی برای زندگی انتخاب کرده و به دفاع از آن پرداختند.
سیمره خواستگاه تمدنهای کهن از دیروز تا امروز
تاریخ گویای آن است که منطقه سیمره همیشه به دست بومیان ساکن در آن اداره گردیده و هیچ قوم مهاجمی نتوانسته است، بومیان آن را شکست دهد.
در منطقه سیمره آثار باستانی فراوانی مربوط به ادوار مختلف تاریخ یافت می‌شود. آثار باستانی و عتیقه‌جات فراوانی در سراسر منطقه سیمره از ابتدا تا انتهای طول مسیر رودخانه، یعنی از نهاوند، بیستون، هرسین، ماهیدشت، هلیلان، شیروان، درّه‌‌شهر تا شمال شوش قابل مشاهده بوده و یا یافت گردیده است.
آثار تمدنهای مربوط به انسانهای نخستین و قبل از تاریخ (عصر سنگ) و تاریخی چون کاسیان، ایلامی‌ها، مادها، هخامنشیان، ساسانی تا دوره اسلامی در این ناحیه‌ی کهن یافت شده است.
سیمره ی امروز، مرکز مهم توسعه در استان ایلام
قدیمی‌ترین آثار باستانی انسانهای نخستین و غارنشین (عصر سنگ) در اطراف منطقه هلیلان، بیستون، خرم‌آباد، کنگاور و هرسین پیدا شده است.
رود سیمره و مناطق جغرافیایی اطراف آن امروزه نیز بسیار مورد توجه بوده و همواره از محورهای توسعه در غرب کشور و خصوصاً استان ایلام بوده است.
در حال حاضر در کناره های سیمره در استان ایلام پروژه های صنعتی بزرگی همانند سد و نیروگاه بزرگ سیمره در شهرستان بدره و نیز سد سازبن در شهرستان سیروان در حال ساخت و یا تکمیل شدن هستند که سازبن علی رغم هزینه های میلیاردیش بعد از 20 سال برای همیشه تعطیل گردید. با این وجود مسئولان قول ایجاد پمپاژ برای بخش هایی از زمینهایی می دهند که قرار بود سازبن آنها را آباد کند،نمونه آن آوردن آب به دشت بیجنوند است که با توجه عبور سیمره از کنارش و زمینهای حاصلخیز آن می تواند نقش مهمی در اشتعال و عدم مهاجرت جوانان بیکار ایلامی ایجاد کند ، گرچه شاید وعده این پمپاژ و سرنوشتش نیز مثل سرنوشت سازبن شود. باشد که نسل های آینده پمپاژ را ببینند...

کد خبر 457112

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =