سعید جعفری - همزمان با برگزای دور جدید گفتگوهای موسوم به صلح سوریه در نیویورک، قطعنامه ای در سازمان ملل درباره بحران این کشور به تصویب رسید که در آن هیچ اشاره ای به آینده حیات سیاسی بشار اسد نشده و در عین حال از حمایت از راهکار سیاسی سخن گفته شده است. این قطعنامه از سوی دیگر بعد از برگزاری نشست ریاض برای ائتلاف در مقابل تروریسم می توانست از ابعاد قابل توجهی برخوردار باشد. برای بررسی این قطعنامه با محمد ایرانی گفتگویی کردیم که در ادامه می خوانید. مدیرکل خاورمیانه وزارت خارجه در این رابطه به خبرآنلاین می گوید: مسئله آتش بس و همچنین استمرار حمایت از راهکار سیاسی مهمترین بخش های قطعنامه جدید سازمان ملل هستند.
تصویب قطعنامه سازمان ملل درباره سوریه را چطور میبینید؟
پیش از اینکه وارد بحث خود قطعنامه شویم باید به اقداماتی که به صورت موازی صورت گرفت و تلاش هایی که برای حل و فصل سیاسی بحران در دستور کار قرار گرفت توجه نماییم. همزمان با تکشیل اجلاس سوم مربوط به سوریه که در نیویورک برگزار شد روسیه و آمریکا به عنوان دو بازیگر جهانی که وارد این بحران شده اند مذاکرات و گفتگویی در این راستا با یکدیگر انجام دادند. شاید بتوان گفت محورهای این قطعنامه قبلا مورد بررسی و ارزیابی و همچنین تبادل نظر این دو بازیگر قرار گرفت تا متن قطعنانه حاضر حاصل شد.
این قطعنامه را چگونه می توان تحلیل کرد؟ چه نقاط عطفی در آن دیده می شود؟
به نظر من دو محور اصلی برای این قطعنامه مورد اشاره و توجه قرار گیرد که یکی اشاره به مسئله آتش بس است. به این ترتیب که این قطعنامه تاکید می کند گروه هایی که در قالب جریان های معارض و مبارز با دولت مرکزی سوریه در حال جنگ و نزاع عستند باید در مراحل انتقالی بر این آتش بس ملزم باشند. ضمن اینکه طرف ها و کشورهای ذیربطی که از این گروه ها حمایت می کنند هم باید چنین اصلی را مورد عنایت قرار دهند و مقوله آتش بس مورد احترام همه طرفین قرار گیرد.
موضوع تاکید بر ادامه روند سیاسی هم از دیگر مواردی است به نظر می رسد در متن قطعنامه جدید مورد عنایت قرار گرفته است.
دقیقا همینطور است. نکته دومی که می خواستم به آن اشاره کنم همین تاکید بر استمرار فرآیند سیاسی در سوریه به عنوان تنها راهی که می تواند افق روشنی برای آینده بحران سوریه ایجاد کند است. در واقع همه پذیرفته اند که دیگر نمی توانند با حمایت و تاکید از راه حل هایی که قبلا از آن حمایت می کردند و از گزینه های نظامی سخن می گفتند بحران در سوریه را پایان بخشند.
پیش از برگزاری این جلسه اجلاسی به میزبانی عربستان برای این منظور و مقابله با داعش و تروریسم برگزار شد که انتقادات فراوانی هم با خود به همراه داشت و حتی کشورهایی که نامشان اعلام شده بود حضور خود را در این ائتلاف تکذیب کردند.
ببینید اساسا دو مسئله که به صورت موازی در حال پیگری بود و باید پیش از نشست نیویورک در موردش به نتیجه می رسید یکی تعیین لیست گروه های تروریستی و دیگری گروه های معارض و مخالف و اپوزوسیون این دولت بود. همانطور که در بیانیه نشست دوم وین هم آمده به نقش اردن برای همکاری با دی میستورا برای انتخاب و تعیین لیست گروه های تروریستی است. واقعیت این است که در این مورد هنوز نتیجه لازم حاصل نشده است. ولی در خصوص تعیین گروه های معارضین عربستان بدون توجه به بیانیه نهایی وین اینکار را به صورت یکجانبه انجام داد و از گروه های معارض که برخی از آنها جدا شدگان از داعش هم هستند دعوت کرد تا ریاض دور هم جمع شوند. البته لازم به توجه است که باز هم نتوانستند به نتیجه لازم دست یابند.
در خصوص آرایش دعوت نیروهایی که به این اجلاس دعوت شدند هم انتقادات زیادی مطرح شده است.
دقیقا همینطور است. چرا که دو گروه اساسی یعنی کردها و دیگری معارضان سیاسی حاضر در دمشق در این نشست حاضر نشدند. ضمن اینکه خود گروه هایی که شرکت کرده بودند هم نتوانستند به یک جمع بندی برسند و نماینده ای را برای گفتگوهای سوری - سوری تعیین کنند. از اساس در خصوص نقش آفرینی عربستان در این جایگاه از سوی بسیاری از کشورها مخالفت هایی وجود دارد. به عنوان مثال ایران و روسیه با توجه به رویکردهای هدفدار و طرفدارانه عربستان سعودی با ایفای این نقش از سوی عربستان مخالفند. در نهایت با تمام این مسائل شاهد بودیم که قرار شده گروهی ۳۰ نفره، جریانی ۲۰ نفره را برای حضور در گفتگوهای آتی تعیین کنند و به نظر نمی رسد این روند در نهایت به نتیجه ای منتج شود.
4950
نظر شما