دکتر علی اکبر ضیائی*

مهمترین نژاد کوزوو آلبانیاییها با 92٪ اکثریت و سپس صرب‌ها با 4٪ و بقیه نیز با 4٪ اقلیت را تشکیل می‌ دهند. به جز تبار آلبانیائی و صرب اقلیتی از بوسنیاییها، گورانی‌ها، کولی‌ها، ترکها، مصری‌ها و دیگر قومیت‌ها نیز در این کشور زندگی می کنند. اگرچه آمار دقیقی از ترکیب دینی کوزوو در دست نداریم، اما باید بیش از 95 درصد مردم آن کشور مسلمان و بقیه صرب ارتدوکس می باشند.

طریقتهای علوی بکتاشی و رفاعی و قادری و خلوتی از مهمترین جریانهای تصوف کوزوو بشمار می آیند و هریک دارای تکایای مختلف خود در این منطقه می باشند. با ورود گروههای جهادی مسلمان در سالهای 1988 و 1989 برای بیرون راندن صربها از خاک کوزوو جریانهای فکری سلفی و وهابی نیز قدرت بیشتری یافتند و در شکل مؤسسات خیریه به فعالیتهای مختلف پرداختند. اگرچه اکثریت مطلق مردم کوزوو را مسلمانان آلبانیائی تبار تشکیل می دهد، اما اقلیت صرب کوزوو نیز همواره مورد توجه مقامات صربستان و مونته نگرو بوده اند و در سالهای پس از استقلال کوزوو تلاش می شده است تا امتیازات بیشتری به این اقلیت در مقابل اکثریت مطلق آلبانیائی تبارها داده شود.

ایجاد توازن و تعادل در ارتباط دولت کوزوو با اقلیتهای نژادی می تواند مانع از بروز تشنجهای سیاسی و قومیتی در این سرزمین باشد، همچنانکه دادن امتیازات فراقانونی به اقلیتهای نژادی سبب تحریک آلبانیائی تبارها و مسلمانان منطقه می گردد و این امر به سادگی ممکن است به یک شورش اجتماعی و درگیری منطقه ای تبدیل گردد. در ژانویه 2016 مردم کوزوو برای مقابله با امتیازاتی که اتحادیه اروپا با اقلیت صرب کوزوو بر اساس توافق با صربستان و مونته نگرو در نظر گرفته است تظاهرات نمودند و با پرتاب سنگ و کوکتل بنزینی مراکز دولت را مورد هجوم قرار دادند.  

روز یکشنبه 10 ژانویه بیش از ده هزار نفر از معترضان در پریشتینا مرکز کوزوو گردهم آمدند و از دولت نوپا برای همکاری با همسایگان خود که آن را نقض قانون اساسی خود می دانند خواستند تا استعفا دهد. اعطای آزادی عمل بیشتر به اقلیت صرب و پایان دادن به اختلافات مرزی با مونته نگرو برای پیوستن به اتحادیه اروپا در آینده نوعی نرمش در مقابل بروکسل و بلگراد قلمداد شده است. بنا به گفته مقامات دولتی تعداد 28 نفر از معترضان زخمی و 40 نفر به اتهام خشونت خیابانی و آتش زدن مراکز دولتی و ماشین پلیس دستگیر شده اند. فاتمیر لیمای رئیس یکی از احزاب مخالف ابراز داشت: "ما نمی خواهیم توسط کسانی مدیریت شویم که با حق حاکیمت ما بازی می کنند. ما خواستار برگزاری انتخابات آزاد در اسرع وقت ممکن می باشیم، آنان دیگر مشروعیت سیاسی خود را از دست داده اند و دیگر نمی توانند بر کوزوو حکومت کنند."

فاتمیر لیمای مؤسس یک حزب سیاسی به نام نیسما Nisma در کوزوو می باشد که آن را با همکاری یعقوب کراسنیچی هردو عضو پارلمان کوزوو و از اعضای سابق حزب دموکرتیک کوزوو به نام DPK بودند.

دولت معتقد است که مخالفان درصدد برانگیختن آشوب و هرج و مرج در کوزوو می باشند و باید با آنان مقابله کنند. دولت کوزوو در بیانیه ای اعلام نمود که هدف از این تظاهرات اسقاط دولت با توسل به زور و خشونت و در اختیار قرار دادن دولت در دست افرادی مجرم بوده است که مراکز و ماشینهای دولتی را به آتش کشیدند. این تظاهرات اعتراض آمیز توسط مخالفان دولت درصدد تحریک بیش از 1.8 میلیون آلبانیائی تبار در کوزوو بود که پس از 9 سال نظارت سازمان ملل در سال 2008 از صربستان استقلال خود را اعلام نمود. در سالهای 1988 و 1989 صربستان حملات خونینی را به استقلال طلبان کوزوو نمود که به دخالت ناتو و مخالفت صربستان و هم پیمان سنتی آن روسیه انجامید. شورای امنیت سازمان ملل بر اساس قطعنامه شماره ۱۲۴۴ در سال 1999 حکومت موقت کوزوو را تصویب کرد تا این دولت جدید زیر نظر سازمان ملل فعالیت نماید.

بر اساس این قطعنامه صربستان همچنان مالک و حاکم بر آن اراضی محسوب می شد تا این که در 17 فوریه 2008 مجمع ملی کوزوو استقلال خود را به صورت رسمی از صربستان اعلام نمود. اگرچه آمریکا و بسیاری دیگر از کشورهای جهان استقلال کوزوو را به رسمیت شناختند، اما صربستان و روسیه از برسمیت شناختن استقلال کوزوو خودداری کردند. در انتخابات کوزوو فاتمیر سجدیو در 10 فوریه 2006 با کسب اکثریت آرای مجمع ملی به عنوان رئیس جمهور کوزوو انتخاب شد و هاشم تاچی نیز در 9 ژانویه 2008 با صلاحدید مجمع ملی به سمت نخست وزیر کوزوو برگزیده شد.

4949



*دکتر علی اکبر ضیائی به مدت 10 سال به عنوان رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در آلبانی و مقدونیه و سپس کشور بوسنی و هرزگوین خدمت نموده است. وی دارای آثار متعددی تحت عناوین: علمای مسلمان و مطالعات اسلامی در بالکان (لایپزیک، 2010)، سرزمین عقابها تاریخ و فرهنگ مردم آلبانی (تهران، 1381)، اصول الحکم فی نظام العالم یا مبانی حکومت اسلامی در عصر عثمانی (تهران، 1389)، ازهار الروضات یا شرح عقاید ماتریدیه مردم مسلمان بالکان (بیروت، 1390) و دهها مقاله در زمینه شناسایی جریانهای فکری و دینی مسلمانان بالکان منتشر نموده است.

4949

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 499330

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 13 =