مریم یعقوبی:
مقاومت هوشمندانه دستگاه نفتی ایران در برابر فشارهای پیدا و پنهان برای همراهی با طرح فریز نفتی بالاخره جواب داد و کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت اعم از دوست و دشمن ایران، سرانجام پذیرفتند به کاستن از تولید خود تن دهند آن هم بدون اینکه از ایران انتظار داشته باشند با این روند همراهی کند البته تا زمان دستیابی به هدف تولید 4 میلیون بشکه در روز.
آن طور که روزنامه وال استریت ژورنال، خبرداده است « مسئولان اوپک اعلام کرده اند عربستان، کویت و هم پیمانانشان قبول کرده اند که همگی از توافق نشست چهار جانبه دوحه برای تثبیت تولید نفت خام در سطح ماه ژانویه سال ٢٠١٦ حتی بدون همراهی ایران تبعیت کنند».
بنا بر ادعای این روزنامه «پیش از این عربستان و هم پیمانان او گفته بودند تنها در صورتی زیر بار این توافق می روند که تهران نیز به آنها بپیوندد اما قیمت هر بشکه ٢٧ دلار نفت به اقتصاد این کشورها فشار زیادی آورده و آنها را مجبور کرده است حتی بدون حضور ایران هم به این توافق پایبند بمانند».
آنچه روزنامه وال استریت ژورنال به عنوان عامل وادارکننده عربستان و کشورهای هم پیمان آن برای پذیرش کاهش سطح تولید عنوان کرده در واقع همان موضوعی است که چند روز قبل محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران بدرستی به آن اشاره کرده بود؛ وی گفته بود« قیمت نفت را آنچنان پایین آوردند که پشت اقتصاد ایران را بشکنند و اجازه ندهند ما با سربلندی مذاکره کنیم ولی امروز به لطف خدا پایین آمدن قیمت نفت باعث شده که اتکای ما به نفت از بالای ٥٠ درصد به ٣٠ و چند درصد کاهش یافته و کمر سعودی و هم قطارانش شکسته شده است».
عربستان و کشورهای هم پیمان؛ مغلوب تاکتیک صبورانه ایران
ایران با تحلیل مرز مقاومت کشورهای تولیدکننده نفت خصوصا کشورهای عربی در برابر کاهش قیمت نفت و افت درآمدهای ارزی حاصل از آن و با اتکا به کاهش سطح وابستگی خود به درآمدهای نفتی طی سال های تحریم، در واقع راهبرد خرید زمان را در پیش گرفت و با وجود اینکه با طرح فریز نفتی مخالفت نکرد اما همراهی با آن را نیز منوط به دستیابی به سطح تولید مورد نظر خود دانست.
به این ترتیب دسیسه کاهش قیمت با روش غرق کردن بازار در تولید مازاد که از مدت ها قبل ابتدا با هدف تأثیرگذاری بر مذاکرات هسته ای و بعد از موفقیت مذاکرات با هدف اعمال فشار بر این از سوی دشمنان منطقه ای کشورمان اجراشده بود به عاملی ضد این کشورها تبدیل شد.
اکنون کشورهایی که با تولید مازاد قصد ضربه زدن به ایران را داشتند ناگزیر از کاهش عرضه هستند و به این ترتیب ایران می تواند راحت تر و در زمان کمتری سهم از دست رفته خود را در بازار جهانی نفت پس بگیرد.
سرنوشت بازار در دست ایران
در همین حال اکنون کارشناسان بازار نفت از نقش تأثیرگذار ایران در تعیین قیمت ها سخن می گویند.
«آرمان بایگانوف» یک اقتصاددان و تحلیلگر روس پیش بینی می کند « هر زمان ایران اراده کند و به طرح کاهش تولید عرضه بپیوندد، قیمت نفت تا 50 دلار برای هر بشکه افزایش خواهدیافت».
وی می افزاید:« ایران بر اثر توافق با روسیه می‌تواند این تولید خود را تا 3.5 میلیون بشکه در روز بالا ببرد و آن را در این سطح منجمد کند. این سطح تعلیق به رشد نرخ نفت تا بشکه ای 50 دلار منجر خواهد شد.
ولادیمیر ساژین کارشناس سیاسی و خاورشناس روسیه دیدگاه جالبی در مورد راهبرد ایران دارد و علاوه بر اینکه رویکرد ایران را کاملا حساب شده ارزیابی می کند، آن را عادلانه نیز می داند.
به عقیده وی« موضع ایران کاملا منطقی و قابل درک است. ایران طی چند سال تحت تحریم های بین المللی قرار داشت که بر سطح استخراج و صادرات نفت نیز تأثیر گذاشت. تا قبل از سال 2012 میلادی یعنی زمان برقراری تحریم ها، ایران 4 تا 4 میلیون و 300 هزار بشکه نفت در شبانه روز تولید می کرد که 2 تا 2 و نیم میلون بشکه از آن صادر می شد. تحریم ها تولید را تا سطح 2 الی 2 ونیم میلیون بشکه کاهش داد و صادرات در سطح یک میلیون و 100 هزار بشکه انجام می شد. پس از آغاز فرایند لغو تحریم ها یعنی از 16 ماه ژانویه سال جاری، تهران سعی کرد به سطح از دست رفته برسد. اکنون ایران قصد دارد تا سال 2017 میلادی به سطح استخراج ماقبل تحریم ها برسد. مطابق با اطلاعات « اوپک» استخراج ایران در ماه مارس در مقایسه با ماه ژانویه به مقدار 187,8 هزار بشکه نفت افزایش نشان داد و در نتیجه به 3 میلیون و 100 هزار بشکه در شبانه روز رسید اما قیمت نفت در معاملات 15 ماه مارس گویای چیز دیگری است. این قیمت ها در زمینه عدم پیوستن ایران به انجماد استخراج نفت ارزان شد و قیمت یک بشکه نفت مارک « برنت» تا سطح 38,74 و مارک WTI تا سطح 36,42 دلار افت کرد. هم اکنون که قیمت نفت پایین است، ایران به ضرر خود دست به عقب نشینی نخواهد زد که در مورد کنونی عادلانه است».
بازار نفت در سال ٢٠١٧ متعادل می شود
بانک سوسیت جنرال افزون بر کاهش پیش بینی خود درباره قیمت نفت در سال ٢٠١٦ به دلیل تدوام مازاد عرضه در بازار، اعلام کرد که عرضه و تقاضا تنها در سال ٢٠١٧ متوازن می شوند.
بانک فرانسوی سوسیت جنرال در تازه ترین پیش بینی خود اعلام کرد: بر اساس آمارهای موجود در بازارهای جهانی نفت خام و مقدار عرضه و تقاضا، پیش بینی پیشین خود از قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال را چهار دلار و ٣٨ سنت کاهش داد و به رقم ٣٨ دلار و ١٢ سنت برای بشکه رساند.
همچنین، بر اساس پیش بینی این بانک، قیمت نفت خام آمریکا نیز نسبت به برآورد پیشین چهار دلار و ٣٠ سنت کاهش داد و به ٣٦ دلار و ٢٠ سنت رساند.
22339
نظر شما